Khái quát về các chi bộ thôn và đảng viên của chi bộ thôn ở huyện Tiền Hải, tỉnh Thái Bình
Tiền Hải là huyện ven biển của tỉnh Thái Bình với có trên 23km bờ biển, có địa bàn chiến lược, quan trọng về chính trị, kinh tế, an ninh, quốc phòng của tỉnh và vùng duyên hải Bắc bộ nước ta. Huyện có 32 xã, thị trấn, gồm 173 thôn, tổ dân phố; dân số trên 217.500 người; đồng bào Công giáo chiếm gần 19% dân số của huyện.
Đảng bộ huyện Tiền Hải hiện có 32 Đảng bộ xã, thị trấn, trong đó có 31 xã có các chi bộ thôn. Tổng số chi bộ ở các xã là 317, trong đó có 159 chi bộ thôn, 158 chi bộ khác (chi bộ quân sự, chi bộ công an, chi bộ quỹ tín dụng, trạm y tế…). Số lượng chi bộ thôn không đều giữa các Đảng bộ xã, các xã có nhiều chi bộ thôn nhất là xã Nam Trung (10 chi bộ), xã Nam Hải (9 chi bộ), đảng bộ xã có ít chi bộ trực thuộc nhất là các đảng bộ xã có 3 chi bộ trực thuộc (Đông Long, Nam Cường, Nam Hưng).
Số lượng đảng viên trong các chi bộ thôn thường khá đông, có chi bộ lên đến 90 đảng viên. Đội ngũ đảng viên của các chi bộ thôn ở huyện Tiền Hải có một số đặc điểm nổi bật, cụ thể là:
Một là, tuổi đời bình quân của đảng viên sinh hoạt tại các chi bộ thôn khá cao, độ tuổi bình quân của đảng viên ở Đảng bộ huyện Tiền Hải là 46,2 tuổi, trong đó ở các chi bộ thôn là 59,5 tuổi. Đảng viên được miễn sinh hoạt Đảng của nhiều chi bộ chiếm tỷ lệ lớn, có chi bộ số đảng viên được miễn sinh hoạt Đảng chiếm tỷ lệ 34,2%. Đây là một khó khăn cho hoạt động của chi bộ, bởi đảng viên cao tuổi thường khó thích ứng với những thay đổi nhanh chóng của xã hội và công nghệ, dẫn đến việc chậm tiếp thu những kiến thức, kỹ năng mới. Tuổi cao cũng thường đi kèm với sức khỏe giảm sút, hạn chế trong việc tham gia các hoạt động của chi bộ và thường có xu hướng bảo thủ, khó chấp nhận những ý tưởng mới, giảm đi sự nhiệt huyết, hăng hái trong công tác, ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động của chi bộ.
Hai là, số đảng viên được trao tặng huy hiệu Đảng ở các chi bộ thôn khá đông. Theo báo cáo của Ban Tổ chức Huyện ủy Tiền Hải, tính đến tháng 12/2023 có: Cán bộ Lão thành cách mạng, Tiền khởi nghĩa, cán bộ tỉnh quản lý 57; Huy hiệu 30 năm tuổi Đảng có 4.240 đảng viên; Huy hiệu 40 năm tuổi Đảng có 2.343 đảng viên; Huy hiệu 45 năm tuổi Đảng có 1.514 đảng viên; Huy hiệu 50 năm tuổi Đảng có 2.819 đảng viên; Huy hiệu 55 năm tuổi Đảng có 1.880 đảng viên. Đáng chú ý có tới 459 đảng viên được tặng Huy hiệu 60 năm tuổi Đảng, 125 đảng viên được tặng Huy hiệu 65 năm tuổi Đảng. Huy hiệu 70 năm tuổi Đảng có 87 đảng viên; Huy hiệu 75 năm tuổi Đảng có 8 đảng viên. Đây phần lớn là các đảng viên đã nghỉ hưu về sinh sống và sinh hoạt Đảng tại địa phương. Sự có mặt của nhiều đảng viên cao tuổi, giàu kinh nghiệm, được Đảng và nhân dân tin tưởng sẽ góp phần nâng cao uy tín của chi bộ trong cộng đồng, cũng là động lực để các đảng viên trẻ phấn đấu, rèn luyện, noi gương các thế hệ đi trước.
Ba là, trình độ của đảng viên ở các chi bộ thôn không đồng đều. Một số đảng viên là người nghỉ hưu, phần lớn đảng viên có trình độ thấp, nhất là đảng viên của các chi bộ thôn ở các xã xa trung tâm huyện, sản xuất thuần nông hoặc làm nghề truyền thống là chủ yếu. Đảng viên của các chi bộ thôn thường tập trung vào các hoạt động kinh tế trên địa bàn xã, một số nơi khác trên địa bàn huyện hoặc ở các huyện lân cận, ít quan tâm đến các hoạt động khác trên địa bàn, nhiều đảng viên không muốn tham gia chi ủy và cán bộ lãnh đạo các chi hội đoàn thể.
Bốn là, đời sống của đảng viên ở các chi bộ thôn còn nhiều khó khăn. Ngoài những đảng viên là người nghỉ hưu, phần lớn đảng viên của các chi bộ dân cư nông thôn ở các xã thuần nông không có việc làm ổn định, thu nhập thấp, đời sống gia đình còn nhiều khó khăn. Bởi vậy, phần lớn đảng viên trong độ tuổi lao động phải đi làm ăn xa quê hương, dài ngày và không cố định ở một nơi nào đó. Đảng viên của các chi bộ dân cư nông thôn ở huyện chủ yếu sống bằng nghề nông, lâm nghiệp, một số đảng viên có trang trại trồng trọt, chăn nuôi. Nhìn chung, đời sống gia đình đảng viên còn nhiều khó khăn. Một số khá lớn đảng viên trong độ tuổi lao động cũng phải đi làm ăn xa quê hương dài ngày.
Đặc điểm nêu trên dẫn đến hoạt động của các chi bộ dân cư nông thôn trên địa bàn huyện Tiền Hải gặp nhiều khó khăn. Điều đáng quan tâm hơn là đặc điểm đó chi phối rất lớn chất lượng, hiệu quả công tác xây dựng Đảng và hoạt động lãnh đạo của các chi bộ cũng như việc đổi mới hoạt động và sinh hoạt chi bộ: ở nhiều nơi, đội ngũ chi ủy viên và bí thư chi bộ đang trong tình trạng hụt hẫng lớn, phần lớn chi ủy viên và bí thư chi bộ là người nghỉ hưu, trình độ mọi mặt, kinh nghiệm và năng lực lãnh đạo phát triển kinh tế - xã hội trong điều kiện mới còn nhiều hạn chế, bất cập.
Thực tiễn triển khai phần mềm “Sổ tay đảng viên điện tử” ở các chi bộ thôn của huyện Tiền Hải, tỉnh Thái Bình
Thực hiện Thông báo kết luận số 264-TB/TU, ngày 18/10/2021 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về việc triển khai Đề án xây dựng hệ thống “Sổ tay đảng viên điện tử” tỉnh Thái Bình; Công văn số 476-CV/TU, ngày 25/11/2021 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện “Sổ tay đảng viên điện tử” tỉnh Thái Bình; Kế hoạch số 69-KH/TU, ngày 12/11/2021 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về việc triển khai thực hiện phần mềm “Sổ tay đảng viên điện tử", tỉnh Thái Bình mở rộng đến tất cả các tổ chức cơ sở đảng trong tỉnh, Ban Thường vụ Huyện ủy Tiền Hải xây dựng Kế hoạch số 61-KH/HU ngày 03/12/2021 triển khai thực hiện phần mềm “Sổ tay đảng viên điện tử” tỉnh Thái Bình mở rộng đến tất cả các tổ chức cơ sở đảng trong huyện.
Huyện ủy đã thành lập tổ giúp việc triển khai, hướng dẫn thực hiện phần mềm gồm 25 đồng chí là lãnh đạo, chuyên viên các cơ quan tham mưu giúp việc của Huyện ủy và một số lãnh đạo, chuyên viên Ủy ban Mặt trận Tổ quốc huyện, đoàn thể chính trị xã hội huyện có trình độ chuyên môn, khả năng tiếp thu, truyền đạt kỹ năng sử dụng phần mềm. Tổ giúp việc được chia thành 7 nhóm, mỗi nhóm phối hợp với 1 đoàn của Tỉnh ủy để tham gia tập huấn cho cơ sở và chủ động giúp cơ sở sau khi đoàn của tỉnh đã tập huấn. Việc tập huấn, hướng dẫn kỹ năng được triển khai mở rộng, từ tập huấn tại huyện dành cho các đảng bộ, chi bộ cơ quan trực thuộc Huyện ủy, tiếp đó tập huấn tại các đảng bộ xã, thị trấn; tập huấn tại các chi bộ trực thuộc đảng ủy xã, thị trấn đến tất cả đảng viên. Công tác tập huấn được triển khai quyết liệt, đến ngày 20/02/2022, tất cả các chi bộ đã triển khai đến tất cả đảng viên và phối hợp với các cơ quan chuyên môn thực hiện tốt việc cài đặt, sử dụng “Sổ tay đảng viên điện tử”.
Phần mềm “Sổ tay đảng viên điện tử” được xây dựng cả trên môi trường web dành cho quản trị (cấp ủy các cấp) và trên nền tảng di động để các đảng viên có thể cài đặt, sử dụng mọi lúc, mọi nơi. Ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI), công nghệ chuyển văn bản thành giọng nói trong việc cung cấp thông tin tới đảng viên, phục vụ các đảng viên cao tuổi và trợ lý ảo hỗ trợ tìm kiếm thông tin. Phần mềm cũng được cá nhân hoá giao diện, tăng tính tương tác, hướng đến đối tượng người dùng. Theo báo cáo của Ban Tuyên giáo Huyện ủy, đến nay ứng dụng phần mềm “Sổ tay đảng viên điện tử” đã được trên 90% đảng viên trong toàn Đảng bộ huyện sử dụng - tạo những chuyển biến căn bản trong hoạt động lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy Đảng các cấp, nhất là ở các chi bộ thôn.
Một là, hỗ trợ hiệu quả công tác tuyên truyền, phổ biến, quán triệt nghị quyết nhờ tính năng cung cấp các nghị quyết, quy định, chỉ thị, kết luận của Trung ương, của tỉnh và các văn bản chỉ đạo của cấp ủy đảng cơ sở, các chuyên đề hàng tháng về học tập, làm theo tư tưởng, phong cách, đạo đức Hồ Chí Minh..., các thông tin nổi bật về hoạt động của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, lãnh đạo tỉnh và của cấp ủy các cấp; tin tức quốc tế. Trước khi phần mềm “Sổ tay đảng viên điện tử” được triển khai, việc cung cấp thông tin đến các đảng viên thường thông qua các hình thức truyền thống như bản tin nội bộ hoặc trong các buổi họp sinh hoạt định kỳ. Phần mềm này đã thay thế và nâng cao hình thức cung cấp thông tin, cho phép đảng viên tại các chi bộ thôn có thể tiếp cận các nghị quyết, chỉ thị, văn bản của Trung ương và cấp ủy các cấp một cách nhanh chóng, kịp thời ngay trên điện thoại di động, giúp thông tin được truyền tải đồng bộ và chính xác hơn, đồng thời giảm thiểu sự chậm trễ trong quá trình phổ biến và và tổ chức thực hiện.
Hai là, hỗ trợ công tác tổ chức sinh hoạt chi bộ. Công tác chuẩn bị cho sinh hoạt chi bộ được kỹ lưỡng hơn với các tài liệu, nội dung sinh hoạt được cập nhật trước cho các đảng viên, giúp rút ngắn thời gian phổ biến, triển khai, dành thời gian cho các nội dung trọng tâm và thời gian thảo luận, đóng góp ý kiến của đảng viên, phát huy tính dân chủ trong sinh hoạt chi bộ và tăng tính hiệu quả trong việc triển khai nghị quyết tại địa phương. Phần mềm còn hỗ trợ các chi bộ trong việc quản lý và theo dõi việc tham gia sinh hoạt của đảng viên. Nhờ chức năng lưu trữ và thông báo từ phần mềm, các chi bộ dễ dàng theo dõi tiến độ công việc và lịch sinh hoạt của từng đảng viên, giúp chi bộ có cách thức quản lý đảng viên chặt chẽ và hiệu quả hơn. Ngay sau khi có Hướng dẫn số 03-HD/TW, ngày 27/12/2022 của Ban Bí thư Trung ương Đảng hướng dẫn thí điểm sinh hoạt Đảng trực tuyến ở đảng bộ cơ sở, chi bộ có tính chất đặc thù hoặc trong hoàn cảnh đặc biệt và sinh hoạt đảng theo tổ đảng ở chi bộ đông đảng viên, phần mềm cũng sẵn sàng tích hợp giải pháp kỹ thuật hỗ trợ họp chi bộ theo hình thức trực tuyến.
Ba là, tăng cường khả năng tương tác hai chiều, mối liên hệ giữa đảng viên và chi bộ, cấp ủy. Đảng viên tại các chi bộ thôn thường có ít cơ hội tiếp cận và trao đổi với cấp ủy. Tính năng hỗ trợ cấp ủy đảng cơ sở tiếp nhận và phản hồi các câu hỏi, ý kiến của đảng viên; hỗ trợ ra thông báo của đảng ủy, chi ủy gửi đến đảng viên giúp các đảng viên có thể dễ dàng gửi câu hỏi, ý kiến phản hồi và tham gia đóng góp vào các vấn đề chính trị, kinh tế, xã hội của địa phương. Điều này giúp phát huy tốt vai trò của đảng viên, đặc biệt trong việc tham gia xây dựng nghị quyết và phản hồi về thực tiễn triển khai tại thôn. Chi ủy cũng thuận lợi hơn trong việc nắm bắt tâm tư, tình cảm, nguyện vọng của đảng viên. Tính năng công bố xếp hạng đảng viên tích cực tạo căn cứ cho chi bộ có cơ chế khen thưởng kịp thời, khuyến khích, động viên các đảng viên tích cực vào ứng dụng, tích cực trong sinh hoạt và thực hiện nhiệm vụ chính trị tại địa phương, góp phần nâng cao vai trò tiên phong, gương mẫu của đảng viên trong các phong trào quần chúng.
Bốn là, hỗ trợ đảng viên xây dựng lịch công tác cá nhân; ghi nhớ các nhiệm vụ công việc được giao và báo cáo tiến độ thực hiện công việc; thống kê, tổng hợp đề xuất các báo cáo cho từng hoạt động của tổ chức cơ sở đảng các cấp; hỗ trợ cấp ủy đảng cấp trên nắm bắt được thông tin hoạt động của tổ chức đảng cấp dưới…
Một số kinh nghiệm
Một là, thành công của việc triển khai “Sổ tay đảng viên điện tử” phụ thuộc vào sự chỉ đạo sát sao của cấp ủy Đảng các cấp, nhất là Ban Thường vụ Huyện ủy Tiền Hải. Ngay khi có các văn bản chỉ đạo của Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Huyện ủy đã xây dựng Kế hoạch số 61-KH/HU, ngày 03/12/2021 triển khai thực hiện với lộ trình, thời hạn và phân công trách nhiệm cụ thể, đồng thời chỉ đạo quyết liệt và phối hợp hiệu quả giữa các cấp, các đơn vị. Nhờ đó, những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai được nắm bắt và chỉ đạo phối hợp, giải quyết kịp thời. Công tác tập huấn được triển khai kỹ lưỡng, từ lựa chọn cán bộ thành thạo công nghệ tập huấn trước làm nòng cốt, tiến tới mở rộng đến đối tượng cán bộ, giáo viên, lực lượng thanh niên, xây dựng lực lượng này thành đội ngũ hỗ trợ kỹ thuật khi triển khai đại trà đến các chi bộ và toàn thể đảng viên, giúp giải quyết các vấn đề kỹ thuật, đảm bảo quá trình triển khai nhanh chóng và đạt hiệu quả cao.
Hai là, làm tốt công tác tuyên truyền, tạo động lực trong sử dụng phần mềm “Sổ tay đảng viên điện tử”. Bước đầu triển khai “Sổ tay đảng viên điện tử” gặp không ít khó khăn, bởi đặc thù của các chi bộ thôn là có đông đảng viên cao tuổi, ít sử dụng điện thoại thông minh, có tâm lý ngại tiếp cận với công nghệ mới, chậm thích ứng với công nghệ. Huyện ủy xác định công tác tư tưởng phải đi trước, chủ động tuyên truyền, giải thích, giải đáp tường tận những ưu thế của việc triển khai “Sổ tay đảng viên điện tử” - những lợi ích đối với cấp ủy các cấp trong triển khai công tác Đảng, ích lợi với đảng viên, nhất là với đảng viên đi làm ăn xa không sinh sống thường xuyên tại địa phương… Các chi bộ đã tham mưu cho đảng ủy xã thành lập các tổ công tác, cử các đảng viên trẻ, lực lượng giáo viên tại các nhà trường đến trực tiếp hỗ trợ đảng viên cài đặt và hướng dẫn sử dụng phần mềm tại các kỳ sinh hoạt chi bộ. Việc phần mềm đã tích hợp các công nghệ hiện đại như trí tuệ nhân tạo (AI), chuyển văn bản thành giọng nói cũng được hướng dẫn cụ thể để các đảng viên cao tuổi tiếp cận thông tin dễ dàng hơn. Về phía cơ sở, một số thôn điều kiện kinh tế khó khăn, thiếu các thiết bị đầu cuối như máy tính, điện thoại thông minh, trình độ của cấp ủy hạn chế cũng là trở ngại cho việc triển khai phần mềm. Với việc phân tích, làm rõ lợi ích của chuyển đổi số trong công tác Đảng, nhất là tính minh bạch, khoa học, thuận tiện trong quản lý đảng viên, quản lý và triển khai các hoạt động của chi bộ một cách nhanh chóng, thống nhất và hiệu quả đã tạo nên sự đồng thuận và quyết tâm cao trong cấp ủy trong triển khai thực hiện.
Ba là, phát huy vai trò tiên phong, gương mẫu của cấp ủy, của đảng viên lão thành, nhiều năm tuổi Đảng. Các đảng viên lão thành thường được các đảng viên trẻ hơn, ít kinh nghiệm hơn nhìn vào như một tấm gương mẫu mực. Khi những đảng viên này tiên phong sử dụng phần mềm, họ giúp giảm bớt sự e ngại hoặc rào cản tâm lý của các đảng viên khác đối với việc sử dụng công nghệ trong công tác Đảng, nhất là khi nhiều đảng viên vẫn chưa quen thuộc với việc số hóa tài liệu và quy trình. Việc cấp ủy và đảng viên lão thành sử dụng phần mềm một cách thường xuyên và hiệu quả là minh chứng thực tế về những giá trị thực tiễn cho công tác Đảng mà phần mềm mang lại, tạo động lực cho các đảng viên khác tham gia tích cực hơn. Chính vì vậy, ở mỗi chi bộ thôn, cấp ủy luôn là lực lượng đi tiên phong trong cài đặt và sử dụng các tiện ích, tính năng của phần mềm, cùng với đó là việc phân công đảng viên trẻ, thạo công nghệ hướng dẫn thường xuyên, cụ thể, tường tận để các đảng viên lão thành có thể tiếp cận và làm chủ phần mềm. Sự tiên phong của cấp ủy và đảng viên lão thành tạo hiệu ứng lan tỏa đến các đảng viên khác trong chi bộ. Các tương tác trên phần mềm được ghi nhận, được động viên, tuyên dương trong các kỳ họp chi bộ cũng tạo động lực khuyến khích đảng viên tích cực sử dụng phần mềm.
Ứng dụng phần mềm “Sổ tay đảng viên điện tử” trong công tác quản lý và hoạt động của các cấp ủy Đảng thể hiện khả năng thích ứng của Đảng với xu thế phát triển khoa học - công nghệ và là một bước tiến quan trọng trong công tác chuyển đổi số và hiện đại hóa hoạt động Đảng ở cơ sở. Sự thích ứng này khẳng định Đảng luôn đổi mới, không ngừng hoàn thiện và đổi mới, nâng cao năng lực lãnh đạo, cầm quyền nhằm đáp ứng yêu cầu của thời đại và phát triển bền vững. Thực tiễn triển khai ứng dụng “Sổ tay đảng viên điện tử” ở huyện Tiền Hải, tỉnh Thái Bình đã cung cấp những kinh nghiệm có giá trị cho việc để triển khai phần mềm thành công tại các địa phương khác trong tương lai.
TÀI LIỆU THAM KHẢO:
1. Huyện ủy Tiền Hải (2023), Báo cáo sơ kết hoạt động lãnh đạo, chỉ đạo giữa nhiệm kỳ 2020-2025.
2. Tỉnh ủy Thái Bình (2021), Thông báo Kết luận số 264-TB/TU ngày 18/10/2021 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về việc triển khai Đề án xây dựng hệ thống “Sổ tay đảng viên điện tử” tỉnh Thái Bình.
NGUYỄN ĐỨC CẢNH
Chủ tịch UBND xã Tây Lương, huyện Tiền Hải, tỉnh Thái Bình
