Thực trạng Quận ủy Thanh Xuân, thành phố Hà Nội lãnh đạo công tác dân vận
Căn cứ nhiệm vụ chính trị cụ thể hằng năm, Ban Thường vụ Quận ủy giao Ban Dân vận Quận ủy xây dựng Chương trình công tác Dân vận, chỉ đạo các cấp ủy đảng và các tổ chức trong hệ thống chính trị Quận thực hiện có hiệu quả công tác dân vận, tổ chức quán triệt và thực hiện tốt đường lối, chủ trương, các nghị quyết của Trung ương, Thành ủy liên quan đến công tác dân vận gắn với việc thực hiện các Chương trình, Kế hoạch công tác toàn khóa của Quận ủy. Ban Dân vận Quận ủy đề xuất ban hành các văn bản, các giải pháp để thực hiện có hiệu quả công tác dân vận trên địa bàn; tổ chức sơ kết, tổng kết các văn bản của Trung ương, Thành ủy, Quận ủy về công tác dân vận…; tham mưu giúp Ban Thường vụ Quận ủy lãnh đạo, định hướng nội dung hoạt động và phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội; tạo điều kiện thuận lợi để Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội tham gia xây dựng đường lối, chủ trương của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước; đổi mới, nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền vận động, thu hút tập hợp đoàn viên, hội viên và các tầng lớp nhân dân tích cực tham gia các phong trào thi đua yêu nước, các cuộc vận động…
Trong thời gian qua, Quận ủy luôn quan tâm tuyên truyền, thuyết phục, quán triệt, triển khai đầy đủ, kịp thời các văn bản của Đảng và Nhà nước về xây dựng và thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở, trọng tâm là Kết luận số 120-KL/TW, ngày 07/01/2016 của Bộ Chính trị về tiếp tục đẩy mạnh, nâng cao chất lượng, hiệu quả việc xây dựng và thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở; Kết luận số 54-KL/TW, ngày 09/5/2023 của Ban Bí thư về tiếp tục thực hiện Quyết định số 99-QĐ/TW, ngày 03/10/2017 của Ban Bí thư về tiếp tục phát huy vai trò của nhân dân trong đấu tranh, ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ; Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở; Nghị định số 59/2023/NĐ-CP, ngày 14/8/2023 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở; Nghị định 61/2023/NĐ-CP, ngày 16/8/2023 của Chính phủ về xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước của cộng đồng dân cư; Chỉ thị số 04-CT/TU, ngày 14/01/2016 của Thành ủy Hà Nội về tiếp tục đẩy mạnh, nâng cao chất lượng, hiệu quả việc xây dựng và thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở ở cơ sở; Kế hoạch số 173-KH/TU, ngày 21/8/2023 triển khai thực hiện Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở; Chương trình hành động số 10-CTr/BDVTU, ngày 15/9/2023 của Ban Dân vận Thành ủy thực hiện Chỉ thị số 24-CT/TU, ngày 07/8/2023 của Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội về việc tăng cường kỷ cương, kỷ luật và trách nhiệm giải quyết công việc trong hệ thống chính trị thành phố Hà Nội. Ban Thường vụ Quận ủy đã ban hành Đề án số 07-ĐA/QU, ngày 28/9/2021 về giải pháp nâng cao hiệu quả thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở của các phường trên địa bàn quận Thanh Xuân khi áp dụng mô hình chính quyền đô thị.
Bên cạnh đó, Quận ủy cũng lãnh đạo thực hiện tốt Chương trình hành động số 02-CTr/BDVTU, ngày 22/7/2021 của Ban Dân vận Thành ủy về thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Thành phố lần thứ XVII về công tác dân vận... gắn với chủ đề công tác năm của Thành phố “Kỷ cương, trách nhiệm, hành động, sáng tạo, phát triển”.
Ngoài ra, Quận ủy đã hoàn thành công tác sửa đổi và ban hành Quy chế hoạt động của Ban Chấp hành Đảng bộ quận Thanh Xuân khóa VI, nhiệm kỳ 2020 - 2025. Công tác quy hoạch, kiện toàn, luân chuyển, điều động và bổ nhiệm cán bộ đã được thực hiện tốt. Công tác kiểm tra, giám sát của Đảng được chú trọng, có hiệu quả hơn. Công tác dân vận và tôn giáo được thực hiện tốt.
Trong 5 năm từ 2019 - 2023, Ban Chỉ đạo thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở và công tác tôn giáo quận (Ban Chỉ đạo Quận) đã tổng kết, đánh giá việc thực hiện quy chế dân chủ đạt được nhiều thành tựu, góp phần hiệu quả trong công tác dân vận của Quận. Đặc biệt, năm 2022, Ban Chỉ đạo Quận đã tích cực triển khai nhiệm vụ trọng tâm công tác năm 2023; xây dựng và triển khai Kế hoạch số 45- KH/BCĐ, ngày 14/02/2023 về triển khai nhiệm vụ xây dựng và thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở quận Thanh Xuân năm 2023; chỉ đạo các đơn vị xây dựng và triển khai chương trình, kế hoạch công tác thực hiện quy chế dân chủ năm 2023, gắn với việc thực hiện nhiệm vụ chính trị của cơ quan, đơn vị. Chỉ đạo cơ sở triển khai thực hiện chương trình, kế hoạch của Quận ủy: Chương trình công tác năm 2023 của Ban Chấp hành, Ban Thường vụ và Thường trực Quận ủy; Kế hoạch số 128-KH/QU, ngày 28/02/2023 về tổ chức hội nghị đối thoại giữa người đứng đầu cấp ủy, chính quyền quận, các phường với Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội và nhân dân trên địa bàn quận Thanh Xuân. Chỉ đạo các phường thường xuyên rà soát, bổ sung các nội dung theo bộ mẫu quy chế dân chủ theo Quyết định số 31-QĐ/BCĐ, ngày 18/01/2022 của Ban Chỉ đạo quận về ban hành danh mục nội dung cơ bản của các quy chế dân chủ ở cơ sở theo Pháp lệnh 34/2007/PL-UBTVQH11 áp dụng cho các phường thuộc Quận. Trong năm 2024, Ban Chỉ đạo Quận tiếp tục chỉ đạo tổ chức 02 lớp bồi dưỡng nghiệp vụ công tác xây dựng và thực hiện quy chế dân chủ năm 2023 với nội dung Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở.
Đồng thời, thông qua lãnh đạo tốt cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên làm công tác dân vận, khối dân vận cơ sở đã tham mưu cấp ủy đảng tổ chức triển khai và thực hiện Kế hoạch thực hiện các Chương trình, Đề án công tác của Thành ủy, Quận ủy và Đảng ủy phường, giai đoạn 2020 - 2025; tổ chức Hội nghị tổng kết công tác dân vận năm 2021 và triển khai nhiệm vụ trọng tâm năm 2022; xây dựng Chương trình công tác dân vận năm 2022; xây dựng và triển khai nhiệm vụ thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở phường năm 2022 theo Kế hoạch số 33-KH/BCĐ, ngày 21/01/2022 của Ban Chỉ đạo thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở và công tác tôn giáo quận; Kế hoạch tổ chức hội nghị đối thoại giữa người đứng đầu cấp ủy, chính quyền với Mặt trận tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội và nhân dân trên địa bàn phường; phát động phong trào thi đua trong hệ thống dân vận phường và triển khai đăng ký thi đua công tác “Dân vận khéo” năm 2022; tổ chức gặp mặt tặng quà thanh niên nhập ngũ năm 2022 và đóng góp vào kết quả giao quân đủ số lượng, đảm bảo chất lượng.
Khối dân vận cơ sở đã tham mưu Đảng ủy các phường triển khai, bổ sung các quy chế, quy ước dân chủ theo Bộ Danh mục nội dung cơ bản của các Quy chế dân chủ ở cơ sở theo Pháp lệnh 34/2007/PL-UBTVQH11 áp dụng cho các phường. Khối vận 2 phường Phương Liệt và Nhân Chính tham mưu Đảng ủy, Ban Chỉ đạo thực hiện quy chế dân chủ phường xây dựng báo cáo và phục vụ công tác kiểm tra việc thực hiện Đề án số 07-ĐA/QU của Quận ủy về giải pháp nâng cao hiệu quả thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở của các phường trên địa bàn quận Thanh Xuân khi áp dụng mô hình chính quyền đô thị... Phối hợp với chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội đẩy mạnh công tác tuyên truyền các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, đặc biệt là thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp, các phong trào thi đua yêu nước, cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”; tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; tổ chức nhiều hoạt động hưởng ứng phong trào thi đua thiết thực kỷ niệm 92 năm Ngày truyền thống công tác dân vận của Đảng và các ngày lễ, kỷ niệm lớn trong năm.
Ngoài ra, Quận ủy Thanh Xuân cũng luôn chú trọng lãnh đạo và chỉ đạo chính quyền thực hiện công tác dân vận một cách hiệu quả. Từ cấp quận đến cơ sở, các cơ quan Nhà nước và các đơn vị sự nghiệp công lập trên địa bàn đều tập trung đổi mới nội dung, phương thức thực hiện công tác dân vận. Đặc biệt, việc phân công Chủ tịch Ủy ban Nhân dân các cấp và lãnh đạo các cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp công lập phụ trách công tác dân vận được thực hiện nghiêm túc, theo đúng quy định của Trung ương. Chính quyền các cấp cũng đảm bảo việc thực hiện các quy định pháp luật về quy chế dân chủ ở cơ sở. Đồng thời, tinh thần trách nhiệm của người đứng đầu các cơ quan Nhà nước và chính quyền trong công tác dân vận cũng được nâng cao, góp phần tạo nên sự gắn kết giữa chính quyền và nhân dân. Ủy ban Nhân dân Quận đã ban hành Kế hoạch số 307/KH-UBND, ngày 16/12/2021 về đẩy mạnh, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác dân vận của các cơ quan nhà nước thuộc quận Thanh Xuân với yêu cầu nâng cao tinh thần trách nhiệm của các cấp chính quyền, lãnh đạo các phòng, ban, đơn vị, của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức trong thực hiện nhiệm vụ gắn với công tác dân vận; tạo sự đồng bộ, phối hợp chặt chẽ, hiệu quả trong thực hiện công tác dân vận chính quyền giữa các cơ quan hành chính nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội; đẩy mạnh việc giải quyết đơn khiếu nại, tố cáo của công dân; phát huy vai trò của nhân dân tham gia xây dựng chính quyền quận và cơ sở trong sạch, vững mạnh. Riêng năm 2022, Ban Dân vận Quận ủy đã ban hành Công văn số 248-CV/BDV về tổ chức các hoạt động kỷ niệm 92 năm Ngày truyền thống công tác dân vận của Đảng (15/10/1930 - 15/10/2022) và Công văn số 257-CV/BDVQU, ngày 03/10/2022 về triển khai đề cương tuyên truyền kỷ niệm 92 năm Ngày truyền thống công tác dân vận của Đảng (15/10/1930 - 15/10/2022), 23 năm Ngày Dân vận của cả nước (15/10/1999 - 15/10/2022). Các cơ sở đã tổ chức hoạt động kỷ niệm lồng ghép với tổng kết, biểu dương, khen thưởng các mô hình, điển hình “Dân vận khéo”. Ban Thường vụ Quận ủy tổ chức gặp mặt, động viên các cán bộ làm công tác xây dựng đảng, công tác dân vận trong dịp kỷ niệm 92 năm ngày truyền thống công tác dân vận của Đảng.
Một số hạn chế, bất cập
Bên cạnh những kết quả đạt được, song sự lãnh đạo của Quận ủy Thanh Xuân với công tác dân vận còn một số hạn chế.
Trước hết, công tác quán triệt nghị quyết và chỉ thị của Trung ương về công tác dân vận trong nhiều thời điểm vẫn còn dàn trải và thiếu trọng tâm. Việc tổ chức thực hiện các chủ trương, nghị quyết của Trung ương, cũng như của Thành ủy và Quận ủy về công tác dân vận đôi khi chưa xác định rõ trọng điểm để lãnh đạo, chỉ đạo một cách hiệu quả. Một số cấp ủy cơ sở, chính quyền và cán bộ, đảng viên được phân công thực hiện công tác dân vận chưa chủ động xây dựng chương trình hành động phù hợp. Trong quá trình triển khai, việc quán triệt và thực hiện ở một số cấp ủy trực thuộc còn mang tính hình thức, chưa tạo được chuyển biến rõ rệt. Việc xây dựng kế hoạch, ban hành quy chế, phân công cán bộ lãnh đạo phụ trách công tác dân vận ở một số nơi còn chậm, quy chế chưa phù hợp với đặc điểm cụ thể của địa phương, đơn vị.
Thứ hai, một số cấp ủy, chính quyền cơ sở chưa làm tốt công tác nắm bắt tình hình và xử lý tình huống tại địa bàn, dẫn đến việc giải quyết không kịp thời và thiếu chủ động. Một số cơ quan, đơn vị chưa theo sát thực tế đời sống nhân dân, khi xảy ra vụ việc thường đùn đẩy trách nhiệm lên cấp trên. Việc phối hợp giải quyết các vấn đề phức tạp, nhất là liên quan đến dân tộc, tôn giáo, vẫn chưa đạt hiệu quả cao. Các cấp ủy đảng chưa chú trọng đầy đủ việc đổi mới nội dung hoạt động của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội, đội công tác và tổ dân phố. Công tác vận động quần chúng nhân dân tham gia tổ chức đoàn, hội còn hạn chế; việc giám sát và phản biện xã hội chưa được thực hiện hiệu quả, phong trào thi đua “Dân vận khéo” chưa triển khai thường xuyên, hiệu quả còn thấp. Nội dung tuyên truyền về tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm của Đảng, chính sách của Nhà nước liên quan đến công tác dân vận tại một số cơ sở vẫn còn nhiều hạn chế, đặc biệt là về các văn bản có liên quan trực tiếp đến công tác dân vận. Nhận thức của một số cán bộ, đảng viên, công chức về xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa còn thiếu sâu sắc, chưa coi trọng đúng mức vai trò của công tác dân vận trong chính quyền. Các chủ trương, giải pháp tăng cường công tác dân vận của Đảng và Nhà nước chưa có tác động đủ mạnh, chưa chuyển thành ý thức tự giác và yêu cầu bắt buộc của cán bộ, công chức. Nguồn lực và tài liệu đầu tư cho công tác tuyên truyền cũng chưa được quan tâm thỏa đáng.
Thứ ba, công tác dân vận của các cơ quan nhà nước vẫn còn nhiều hạn chế. Một số phường chưa thực sự quan tâm chỉ đạo thường xuyên việc tuyên truyền và phổ biến các chủ trương của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước đến với nhân dân, đặc biệt là những vấn đề mới, nhạy cảm liên quan đến đời sống nhân dân. Điều này dẫn đến việc thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật Nhà nước ở một số nơi chưa nghiêm túc, còn nhiều vi phạm trong quản lý đất đai, trật tự xây dựng và vệ sinh môi trường.
Một số giải pháp tăng cường sự lãnh đạo của Quận ủy Thanh Xuân, thành phố Hà Nội với công tác dân vận trong tình hình mới
Thứ nhất, tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động nhân dân chấp hành nghiêm các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; các chương trình, đề án công tác của Đại hội Đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2020 - 2025; tiếp tục tham mưu cấp ủy chỉ đạo Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội phát huy vai trò nòng cốt trong tuyên truyền vận động nhân dân thực hiện các phong trào thi đua yêu nước, các cuộc vận động trên địa bàn quận.
Thứ hai, tiếp tục thực hiện tốt Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ các cấp về công tác dân vận, Chương trình hành động số 23-CTr/TU, ngày 15/7/2013 của Thành ủy và các văn bản của Trung ương, Thành phố về công tác dân vận; Quyết định số 2387-QĐ/TU ngày 24/01/2022 của Thành ủy, Quyết định số 1266-QĐ/QU, ngày 16/3/2022 của Ban Thường vụ Quận ủy về ban hành quy chế công tác dân vận của hệ thống chính trị quận Thanh Xuân; Chỉ thị 07-CT/QU, ngày 03/11/2021 của Quận ủy Thanh Xuân về đẩy mạnh, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác dân vận của các cơ quan nhà nước; Đề án 07-ĐA/QU, ngày 28/9/2021 của Quận ủy Thanh Xuân về giải pháp nâng cao hiệu quả thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở của các phường trên địa bàn quận Thanh Xuân khi áp dụng mô hình chính quyền đô thị.
Triển khai thực hiện có hiệu quả Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở và các văn bản hướng dẫn thực hiện luật gắn với việc thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII), Kế hoạch số 144-KH/QU, ngày 30/8/2023 về triển khai thực hiện Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở; Chỉ thị số 24-CT/TU, ngày 07/08/2023 của Thành ủy Hà Nội về việc tăng cường kỷ cương, kỷ luật và trách nhiệm giải quyết công việc trong hệ thống chính trị thành phố Hà Nội; Chương trình hành động số 10-CTr/BDVTU, ngày 15/9/2023 của Ban Dân vận Thành ủy thực hiện Chỉ thị số 24-CT/TU, ngày 07/8/2023 của Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội về việc tăng cường kỷ cương, kỷ luật và trách nhiệm giải quyết công việc trong hệ thống chính trị thành phố Hà Nội.
Thứ ba, tổ chức đánh giá, sơ kết, tổng kết một số nghị quyết, kết luận, quy định của Đảng, Thành ủy về công tác dân vận: Tổng kết 15 năm triển khai phong trào thi đua “Dân vận khéo” theo Kế hoạch số 70-KH/BDVTW, ngày 26/02/2009 của Ban Dân vận Trung ương; Tổng kết 15 năm thực hiện Kết luận số 62-KL/TW, ngày 08/12/2009 của Bộ Chính trị (khóa X) về tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội; Tổng kết 10 năm thực hiện Kết luận số 102-KL/TW, ngày 22/9/2014 của Bộ Chính trị (khóa XI) về hội quần chúng; Sơ kết 5 năm thực hiện Chỉ thị số 39-CT/TW, ngày 01/11/2019 của Ban Bí thư (khóa XII) về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác người khuyết tật; Tổng kết 10 năm thực hiện Kết luận số 101-KL/TW, ngày 03/9/2014 của Ban Bí thư về chủ trương công tác đối với đạo Tin Lành trong tình hình mới...
Thứ tư, đẩy mạnh tuyên truyền về công tác dân vận, phong trào thi đua “Dân vận khéo” trên các lĩnh vực của đời sống xã hội. Chủ động phối hợp nắm tình hình nhân dân, tình hình dân tộc, tôn giáo; nâng cao hiệu quả công tác dự báo tình hình và tham mưu giải quyết kịp thời những vấn đề dân sinh, bức xúc trong nhân dân theo tinh thần Nghị quyết số 15-NQ/TU, ngày 04/7/2017 và Chỉ thị 15-CT/TU, ngày 16/12/2016 của Thành ủy.
Thứ năm, tiếp tục lãnh đạo triển khai hiệu quả hoạt động của Ban Chỉ đạo thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở và công tác tôn giáo từ quận đến cơ sở.
Thứ sáu, tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo công tác dân vận của các cơ quan nhà nước và chính quyền các cấp; tiếp tục đẩy mạnh việc thực hiện các nội dung công tác dân vận của chính quyền. Xây dựng và triển khai các chương trình phối hợp giữa ban dân vận các cấp với chính quyền đồng cấp, các ban, ngành và lực lượng vũ trang. Phát huy vai trò nêu gương của cán bộ, đảng viên, đặc biệt là người đứng đầu cấp ủy, tổ chức đảng, các cơ quan, địa phương và đơn vị. Chú trọng giải quyết kịp thời các khiếu nại, tố cáo, cũng như các kiến nghị, nguyện vọng chính đáng và hợp pháp của nhân dân. Đồng thời, thực hiện nghiêm túc các chủ trương của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước về công tác tôn giáo, tín ngưỡng; tăng cường công tác quản lý nhà nước và giải quyết hiệu quả các vấn đề liên quan đến tôn giáo, tín ngưỡng.
Thứ bảy, tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức hoạt động và tổ chức bộ máy của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội, và các hội quần chúng theo hướng thực chất, hiệu quả. Củng cố và phát huy khối đại đoàn kết toàn dân tộc, đẩy mạnh các cuộc vận động, phong trào thi đua yêu nước, tập hợp các tầng lớp nhân dân vượt qua khó khăn, thách thức để thực hiện tốt các chủ trương của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước, hướng đến hoàn thành các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội năm 2024. Đồng thời, tăng cường giám sát, phản biện xã hội, góp ý xây dựng Đảng và chính quyền. Đặc biệt, đẩy mạnh vai trò giám sát của Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội và nhân dân trong việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của người đứng đầu, cán bộ chủ chốt và cán bộ, đảng viên.
NGUYỄN THỊ HUỆ
Ban Dân vận Quận ủy Thanh Xuân