1. Thực trạng xây dựng mô hình chi bộ kiểu mẫu ở Đảng bộ Khối các cơ quan và doanh nghiệp tỉnh Thái Bình hiện nay
Thái Bình là tỉnh ven biển thuộc đồng bằng sông Hồng. Tính đến tháng 4/2024 (thời điểm trước khi thực hiện xây dựng mô hình chi bộ kiểu mẫu), Đảng bộ tỉnh Thái Bình có 4.315 chi bộ trực thuộc đảng bộ cơ sở1. Từ khi Đề án số 02-ĐA/TU, ngày 20/4/2022 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Thái Bình về xây dựng mô hình chi bộ kiểu mẫu trong các loại hình chi bộ ở Đảng bộ tỉnh giai đoạn 2022 - 2025 được các cấp ủy, tổ chức đảng triển khai đã tạo nguồn sinh khí mới góp phần nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ, năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng và chất lượng đảng viên2.
Việc triển khai xây dựng mô hình chi bộ kiểu mẫu ở Đảng bộ Khối các cơ quan và doanh nghiệp tỉnh Thái Bình mang tính đặc thù, gồm các tổ chức cơ sở đảng trong các cơ quan đảng, đoàn thể, hành chính, sự nghiệp và doanh nghiệp thuộc tỉnh quản lý. Trong những năm qua, khi triển khai thực hiện nghị quyết, chỉ thị, quy định, hướng dẫn của Trung ương và của tỉnh, Đảng bộ Khối các cơ quan và doanh nghiệp tỉnh Thái Bình đã lãnh đạo, chỉ đạo kiện toàn, sắp xếp các loại hình chi bộ trong Đảng bộ gắn với quá trình sắp xếp tổ chức bộ máy ở cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp. Đặc biệt, từ khi thực hiện xây dựng mô hình chi bộ kiểu mẫu theo Đề án số 02-ĐA/TU, ngày 20/4/2022 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Thái Bình, các chi bộ thuộc Đảng bộ Khối các cơ quan và doanh nghiệp tỉnh Thái Bình đã có sự chuyển biến rõ nét trong công tác xây dựng Đảng và thực hiện nhiệm vụ chuyên môn, góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng, chất lượng đội ngũ đảng viên.
Về nội dung xây dựng mô hình chi bộ kiểu mẫu ở Đảng bộ Khối các cơ quan và doanh nghiệp tỉnh Thái Bình có nhiều điểm mới, đột phá. Đối với chi bộ, thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định của Điều lệ Đảng và các văn bản có liên quan của cấp ủy các cấp ban hành. Đồng thời, nhấn mạnh một số nội dung, yêu cầu đặc thù với tính chất nhiệm vụ chính trị, đặc điểm của đội ngũ đảng viên trong mỗi loại hình chi bộ để phát huy thế mạnh, khắc phục hạn chế, bất cập, góp phần hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị được giao.
Trong quá trình xây dựng mô hình chi bộ kiểu mẫu, Đảng bộ Khối các cơ quan và doanh nghiệp tỉnh Thái Bình đã bám sát nội dung, quy định sinh hoạt chi bộ đúng ngày 3 hằng tháng, nếu trùng ngày nghỉ hoặc vì lý do bất khả kháng thì chuyển sinh hoạt sang ngày kế tiếp, nhưng không được quá ngày 5 hằng tháng; thời điểm sinh hoạt bảo đảm phù hợp với điều kiện thực tế của chi bộ. Thời gian một buổi sinh hoạt chi bộ bảo đảm từ 90 phút trở lên. 100% đảng viên thường xuyên sử dụng, khai thác hiệu quả phần mềm “Sổ tay đảng viên điện tử tỉnh Thái Bình”3, giúp hỗ trợ đảng viên trong việc nghiên cứu, học tập các chỉ thị, nghị quyết, quy định, kết luận của Trung ương, Tỉnh ủy và các cấp ủy.
Đảng bộ Khối các cơ quan và doanh nghiệp tỉnh Thái Bình đã triển khai xây dựng khung tiêu chí các loại mô hình chi bộ kiểu mẫu theo mô hình “Chi bộ 5 tốt” dựa trên cơ sở về đặc điểm đặc thù, tính chất hoạt động của tổ chức đảng và chất lượng đội ngũ đảng viên ở mỗi loại hình chi bộ. Trong đó, 2 tiêu chí về chất lượng sinh hoạt chi bộ chung cho tất cả các loại hình chi bộ; 3 tiêu chí về chất lượng đảng viên theo tính chất, đặc điểm riêng ở mỗi loại hình chi bộ4.
Đồng thời, việc triển khai xây dựng mô hình chi bộ kiểu mẫu phải bảo đảm đúng chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của tổ chức đảng, đảng viên theo quy định của Điều lệ Đảng và văn bản có liên quan của cấp ủy các cấp ban hành. Trong đó, đặc biệt nhấn mạnh việc tổ chức sinh hoạt chi bộ theo Hướng dẫn số 12-HD/BTCTW, ngày 06/7/2018 của Ban Tổ chức Trung ương một số vấn đề về nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ; đồng thời, thực hiện đúng thời gian sinh hoạt theo Thông báo số 222-TB/TU, ngày 20/2/2012 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Thái Bình về thống nhất thời gian sinh hoạt chi bộ và việc phân công cán bộ về dự sinh hoạt với các chi bộ, đảng bộ ở các xã trong tỉnh. Chi bộ kiểu mẫu thực hiện nghiêm túc chế độ sinh hoạt đảng, bảo đảm tính lãnh đạo, tính giáo dục và tính chiến đấu, để mọi đảng viên hiểu và xác định rõ vị trí, nhiệm vụ của mình, nâng cao thực chất chất lượng sinh hoạt chi bộ. Các cấp ủy, tổ chức đảng trong Đảng bộ Khối các cơ quan và doanh nghiệp tỉnh Thái Bình đã nhận thức đầy đủ, sâu sắc về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của việc xây dựng mô hình chi bộ kiểu mẫu. Nêu cao trách nhiệm của các cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu; tạo sự chuyển biến mạnh mẽ, đồng bộ trong việc nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng và chất lượng đội ngũ đảng viên, góp phần xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh.
Để xây dựng mô hình chi bộ kiểu mẫu đạt hiệu quả cao, Đảng bộ Khối các cơ quan và doanh nghiệp tỉnh Thái Bình đã đẩy mạnh công tác kiểm tra, giám sát, đánh giá, rút kinh nghiệm; kịp thời sơ kết, tổng kết, biểu dương, khen thưởng các tập thể, cá nhân có thành tích, các mô hình điển hình và có hình thức xử lý đối với tập thể, cá nhân có khuyết điểm trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo triển khai, thực hiện xây dựng mô hình chi bộ kiểu mẫu. Phấn đấu thực hiện mục tiêu đến năm 2025 có trên 90% tổ chức cơ sở đảng, đảng viên được đánh giá, xếp loại hoàn thành tốt nhiệm vụ trở lên; phấn đấu có trên 20% số chi bộ đạt mô hình chi bộ kiểu mẫu. Đến năm 2030 có trên 95% tổ chức cơ sở đảng, đảng viên được đánh giá, xếp loại hoàn thành tốt nhiệm vụ trở lên; triển khai, nhân rộng các mô hình chi bộ kiểu mẫu đạt hiệu quả; phấn đấu tỷ lệ kết nạp đảng viên mới hàng năm đạt từ 3 - 4% tổng số đảng viên trong toàn Đảng bộ Khối5.
Bên cạnh những yêu cầu đối với chi bộ, trong xây dựng mô hình chi bộ kiểu mẫu, Đảng bộ Khối các cơ quan và doanh nghiệp tỉnh Thái Bình đã ban hành một số quy định đối với đảng viên: Chấp hành tốt chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; nội quy, quy chế của chi bộ, cơ quan, doanh nghiệp và nơi cư trú; tích cực, chủ động học tập nâng cao trình độ chuyên môn, kỹ năng, nghiệp vụ, lý luận chính trị. Thực hiện nghiêm nguyên tắc tự phê bình và phê bình trong sinh hoạt đảng; quy định những điều đảng viên không được làm; các quy định về nêu gương của Đảng; đạo đức công vụ, đạo đức nghề nghiệp; giữ gìn đoàn kết nội bộ; nêu cao tinh thần trách nhiệm, chủ động, sáng tạo trong tham mưu, nghiên cứu, đề xuất chủ trương, giải pháp và thực hiện tốt nhiệm vụ được giao; hoàn thành tốt chương trình, kế hoạch công tác của cơ quan, doanh nghiệp.
Cùng với việc chú trọng nội dung xây dựng mô hình chi bộ kiểu mẫu, Đảng bộ Khối các cơ quan và doanh nghiệp tỉnh Thái Bình đã đổi mới phương thức xây dựng mô hình chi bộ kiểu mẫu, bám sát yêu cầu, tiêu chí xây dựng mô hình chi bộ kiểu mẫu. Thông qua việc ban hành và chỉ đạo thực hiện nghị quyết về xây dựng mô hình chi bộ kiểu mẫu của các cấp ủy đảng, Đảng bộ Khối các cơ quan và doanh nghiệp tỉnh Thái Bình đã tăng cường tuyên truyền chủ trương, nghị quyết của các cấp ủy đảng về xây dựng mô hình chi bộ kiểu mẫu. Kiện toàn tổ chức của chi bộ và đội ngũ đảng viên; phát huy vai trò của các tổ chức chính trị - xã hội và quần chúng tham gia xây dựng mô hình chi bộ kiểu mẫu; thực hiện công tác kiểm tra, giám sát, sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm trong xây dựng mô hình chi bộ kiểu mẫu.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả bước đầu đạt được, việc xây dựng mô hình chi bộ kiểu mẫu ở Đảng bộ Khối các cơ quan và doanh nghiệp tỉnh Thái Bình vẫn còn tồn tại một số khó khăn, hạn chế. Việc thực hiện của một số cấp ủy, chi bộ còn lúng túng, khó xác định nội dung chủ đề mẫu, chưa cụ thể hóa một cách toàn diện; kế hoạch, lộ trình thực hiện chi bộ kiểu mẫu đề ra hằng tháng có nội dung thực hiện chưa bảo đảm tiến độ, việc điều chỉnh, bổ sung, kết quả đạt được chưa cao. Việc phối hợp giữa cấp ủy với lãnh đạo cơ quan, đơn vị trong quá trình triển khai, tổ chức thực hiện nội dung chủ đề còn hạn chế, một số nội dung còn mang tính định tính, khó định lượng cụ thể để thuận lợi trong quá trình tổ chức thực hiện.
2. Một số giải pháp nâng cao hiệu quả xây dựng mô hình chi bộ kiểu mẫu ở Đảng bộ Khối các cơ quan và doanh nghiệp tỉnh Thái Bình thời gian tới
Một là, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên về sự cần thiết phải xây dựng mô hình chi bộ kiểu mẫu ở Đảng bộ Khối các cơ quan và doanh nghiệp tỉnh Thái Bình. Thực tế cho thấy, nhận thức đóng vai trò rất quan trọng trong việc nâng cao trách nhiệm của các cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên về sự cần thiết phải xây dựng mô hình chi bộ kiểu mẫu. Để xây dựng mô hình chi bộ kiểu mẫu đạt hiệu quả cao, cần nâng cao trách nhiệm của các cấp ủy, tổ chức đảng, các đoàn thể chính trị - xã hội trong công tác phát triển đảng viên; xây dựng và thực hiện hiệu quả kế hoạch phát triển đảng viên của cả nhiệm kỳ và hằng năm; tạo môi trường thuận lợi để quần chúng giác ngộ lý tưởng, có động cơ trong sáng, nỗ lực rèn luyện, phấn đấu vào Đảng.
Chú trọng gia tăng số lượng, nâng cao chất lượng đảng viên mới; đẩy mạnh bồi dưỡng, kết nạp những đoàn viên, hội viên ưu tú, trưởng thành trong lao động, học tập vào hàng ngũ của Đảng; quan tâm phát triển đảng viên trong trí thức, thanh niên, sinh viên, người lao động nhằm tạo nguồn cán bộ cho cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, tổ chức chính trị - xã hội trước mắt và lâu dài.
Hai là, nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ và chất lượng ban hành nghị quyết của các chi bộ. Tổ chức rà soát, bổ sung kế hoạch thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW, ngày 16/6/2022 của Ban Chấp hành Trung ương về tăng cường củng cố, xây dựng tổ chức cơ sở đảng và nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên trong giai đoạn mới phù hợp với điều kiện thực tiễn. Tổ chức quán triệt, triển khai kế hoạch của Ban Thường vụ Đảng ủy Khối các cơ quan và doanh nghiệp tỉnh Thái Bình đến toàn thể cán bộ, đảng viên nhận thức sâu sắc, đầy đủ tầm quan trọng của việc củng cố, xây dựng tổ chức cơ sở đảng và nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên trong giai đoạn mới.
Tiếp tục thực hiện nghiêm các quy định về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm và mối quan hệ công tác của các loại hình tổ chức cơ sở đảng, bảo đảm phù hợp với yêu cầu, nhiệm vụ trong xây dựng mô hình chi bộ kiểu mẫu. Ban hành quy chế làm việc của cấp ủy cơ sở, bảo đảm thống nhất, phù hợp với chức năng, nhiệm vụ và thực tiễn ở cơ sở.
Ba là, thường xuyên củng cố, kiện toàn chi ủy; nâng cao chất lượng đội ngũ chi ủy viên, bí thư các chi bộ. Sắp xếp các mô hình tổ chức đảng đồng bộ với đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp. Triển khai mô hình “Chi bộ 5 tốt” gắn với thực hiện Đề án số 02-ĐA/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Thái Bình về xây dựng mô hình chi bộ kiểu mẫu trong các loại hình chi bộ ở Đảng bộ tỉnh giai đoạn 2022 - 2025.
Quan tâm công tác quy hoạch, tạo nguồn, xây dựng cán bộ ở cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp. Tiếp tục duy trì, thực hiện nghiêm chủ trương bí thư cấp ủy đồng thời là thủ trưởng cơ quan, đơn vị, người đứng đầu doanh nghiệp nhà nước, chủ doanh nghiệp tư nhân (nếu là đảng viên) phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ và thực tiễn từng cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp. Quan tâm xây dựng đội ngũ cán bộ các tổ chức chính trị - xã hội; thường xuyên bồi dưỡng cho đội ngũ bí thư, cấp ủy viên cơ sở về kỹ năng nghiệp vụ công tác đảng, khả năng cụ thể hóa và tổ chức thực hiện chủ trương, nghị quyết của Đảng.
Bốn là, nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên của các chi bộ thuộc Đảng bộ Khối các cơ quan và doanh nghiệp tỉnh Thái Bình. Tăng cường công tác quản lý, phân công nhiệm vụ cho đảng viên; thường xuyên rà soát, sàng lọc, kiên quyết đưa ra khỏi Đảng những đảng viên không đủ tư cách. Hằng năm, các chi bộ cần rà soát, phân công nhiệm vụ cụ thể cho mỗi đảng viên, bảo đảm tất cả đảng viên đang sinh hoạt đều được phân công nhiệm vụ phù hợp với nhiệm vụ, khả năng và đặc điểm, tình hình của chi bộ. Quản lý tốt đảng viên ra nước ngoài công tác, học tập, lao động.
Thực hiện chặt chẽ việc miễn sinh hoạt đảng đối với đảng viên tuổi cao, sức khỏe yếu theo quy định. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác đảng; khai thác, sử dụng, phát huy hiệu quả phần mềm “Sổ tay đảng viên điện tử tỉnh Thái Bình”. Thực hiện nghiêm quy định về trách nhiệm của đảng viên đang công tác thường xuyên giữ mối liên hệ với tổ chức đảng và nhân dân nơi cư trú. Khắc phục triệt để tình trạng nể nang, né tránh trong kiểm điểm tự phê bình và phê bình, đánh giá, xếp loại đảng viên.
Năm là, thực hiện nghiêm các nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Đảng; không ngừng đổi mới, cải tiến nội dung, phương pháp sinh hoạt chi bộ. Tổ chức thực hiện nghiêm túc Nghị quyết số 21-NQ/TW gắn với thực hiện Kết luận số 21-KL/TW, ngày 25/10/2021 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XIII, Kế hoạch số 96-KH/TU, ngày 14/4/2022 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Kế hoạch của Ban Thường vụ Đảng ủy Khối về thực hiện Kết luận hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương về đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị; kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi, xử lý nghiêm cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”.
Đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, phong cách lãnh đạo, lề lối làm việc thực sự khoa học, bám sát thực tiễn, nâng cao tinh thần trách nhiệm, năng lực của cấp ủy, bí thư cấp ủy cơ sở; thực hiện nghiêm nguyên tắc tập trung dân chủ, tự phê bình và phê bình, giữ vững kỷ luật, kỷ cương, đoàn kết trong Đảng. Kịp thời cụ thể hóa chủ trương của cấp trên bảo đảm phù hợp với thực tiễn và nhiệm vụ chính trị của tổ chức cơ sở đảng, giải quyết kịp thời những vấn đề phát sinh. Nâng cao chất lượng sinh hoạt cấp ủy, sinh hoạt chi bộ, sinh hoạt chuyên đề, chất lượng đội ngũ cấp ủy viên, bí thư chi bộ.
Sáu là, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện xây dựng mô hình chi bộ kiểu mẫu ở Đảng bộ Khối các cơ quan và doanh nghiệp tỉnh Thái Bình. Cấp ủy, tổ chức đảng các cấp phải coi trọng tự kiểm tra, giám sát; kết hợp kiểm tra, giám sát thường xuyên với kiểm tra, giám sát theo chuyên đề việc xây dựng mô hình chi bộ kiểu mẫu. Tăng cường hoạt động kiểm tra, giám sát của cấp ủy và ủy ban kiểm tra cấp trên đối với cấp ủy, tổ chức đảng cấp dưới. Đồng thời, tăng cường công tác chỉ đạo, hướng dẫn của ủy ban kiểm tra cấp trên đối với cấp ủy, tổ chức đảng, ủy ban kiểm tra cấp ủy cơ sở về công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng; kịp thời xử lý kỷ luật tổ chức đảng, đảng viên vi phạm.
Tích cực xây dựng tổ chức cơ sở đảng, đội ngũ đảng viên trong sạch, vững mạnh; đẩy mạnh các cuộc vận động, phong trào thi đua yêu nước, phát hiện, lựa chọn nhân tố tích cực trong cán bộ, đoàn viên, hội viên, người lao động để giới thiệu cho Đảng; xây dựng mối quan hệ mật thiết giữa tổ chức cơ sở đảng, đảng viên với đoàn viên, hội viên và quần chúng; lấy kết quả công việc, sự hài lòng và tín nhiệm của đoàn viên, hội viên và quần chúng làm tiêu chí quan trọng để đánh giá chất lượng tổ chức cơ sở đảng, cán bộ, đảng viên khi tiến hành sơ kết, tổng kết xây dựng mô hình chi bộ kiểu mẫu.
1. Đề án số 02-ĐA/TU, ngày 20/4/2022 của Tỉnh ủy Thái Bình về xây dựng mô hình kiểu mẫu trong các loại hình chi bộ ở Đảng bộ tỉnh giai đoạn 2022 - 2025.
2. Tích cực xây dựng mô hình chi bộ kiểu mẫu, https://baothaibinh.com.vn/tin-tuc/268/153313/tich-cuc-xay-dung-mo-hinh-chi-bo-kieu-mau, ngày 27/6/2022.
3. Đảng bộ Khối các cơ quan tỉnh Thái Bình: Định hướng một số tiêu chí khung mô hình chi bộ kiểu mẫu trong các loại hình chi bộ (kèm theo Kế hoạch số 73 -KH/ĐUK, ngày 09/02/2023 của Ban Thường vụ Đảng ủy Khối).
4. Đảng ủy Khối Doanh nghiệp tỉnh Thái Bình: Kế hoạch triển khai thực hiện việc xây dựng mô hình chi bộ kiểu mẫu, ngày 24/5/2022.
5. Đảng bộ Khối các cơ quan và doanh nghiệp tỉnh Thái Bình: Kế hoạch thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW, ngày 16/6/2022 của Ban Chấp hành Trung ương (khóa XIII) về tăng cường củng cố, xây dựng tổ chức cơ sở đảng và nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên trong giai đoạn mới, tháng 4/2024.
HOÀNG MINH SƠN
Báo Thái Bình
