1. Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn khẳng định rõ vị trí, vai trò và đặt niềm tin vào thế hệ trẻ. Người khẳng định: “Vì lợi ích mười năm thì phải trồng cây, vì lợi ích trăm năm thì phải trồng người. Chúng ta phải đào tạo ra những công dân tốt và cán bộ tốt cho nước nhà”. Trong tư tưởng Hồ Chí Minh, “trồng người” không chỉ giới hạn ở việc bồi dưỡng, giáo dục những người giữ vị trí lãnh đạo, mà còn được “mở rộng đối với toàn thể nhân dân lao động”, trong đó có thanh niên.
Đoàn viên, thanh niên là “rường cột của nước nhà”, chủ nhân tương lai của đất nước, là lực lượng xung kích trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, một trong những nhân tố quyết định sự thành bại của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, hội nhập quốc tế và xây dựng chủ nghĩa xã hội. Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc biệt quan tâm đến thanh niên, Người khẳng định: “Thanh niên là người chủ tương lai của nước nhà. Thật vậy, nước nhà thịnh hay suy, yếu hay mạnh, phần lớn là do thanh niên, thanh niên muốn làm chủ tương lai cho xứng đáng thì ngay hiện tại phải rèn luyện tinh thần và lực lượng của mình, phải làm việc chuẩn bị cho cái tương lai đó”. Thấm nhuần lời dạy của Bác Hồ và sự kỳ vọng của Đảng, trong suốt chiều dài lịch sử của đất nước, thanh niên Việt Nam luôn nêu cao truyền thống yêu nước, chí khí anh hùng, cùng dân tộc làm nên những chiến thắng lịch sử, giành trọn vẹn độc lập và thống nhất Tổ quốc, đưa cả nước tiến vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên độc lập dân tộc và đi lên chủ nghĩa xã hội.
Ngày nay, trong công cuộc đổi mới, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế, tuổi trẻ cả nước đã và đang tiếp tục phát huy truyền thống quý báu của các thế hệ cha anh, bắt nhịp nhanh với điều kiện mới, có ý chí vươn lên lập thân, lập nghiệp, xung kích, sáng tạo, sẵn sàng có mặt ở mọi nơi khó khăn, gian khổ và sẵn sàng đón nhận nhiệm vụ mới. Đa số thanh niên cơ bản giữ vững đạo đức cách mạng, sống trong sạch, lành mạnh, có hoài bão, có lý tưởng, biết vươn tới các giá trị chân, thiện, mỹ và đã kế tục sự nghiệp cách mạng của Đảng. Nhiều hoạt động xung kích thể hiện lòng yêu nước của thanh niên đã được tổ chức và đạt những kết quả đáng biểu dương như: hoạt động hướng về biển, đảo, biên giới, vùng sâu, vùng xa, vùng có điều kiện khó khăn, tham gia xây dựng nông thôn mới, bảo vệ trật tự, an toàn xã hội, bảo vệ Tổ quốc... Nhiều thanh niên là những tấm gương sáng về tinh thần vượt khó, vươn lên trong lao động và học tập, tích cực đổi mới sáng tạo, dám nghĩ, dám nói, dám làm và dám chịu trách nhiệm, đạt được những thành tựu quan trọng, góp phần xây dựng địa phương, quê hương, đất nước. Đặc biệt, trong bối cảnh đất nước đứng trước những khó khăn, thách thức to lớn do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, không ít thanh niên đã tình nguyện tham gia phòng, chống dịch, sẵn sàng vào vùng tâm dịch để hỗ trợ, giúp đỡ nhân dân, làm việc và cống hiến hết mình mà không cần thù lao hay hỗ trợ. Nhiệt huyết của thanh niên hôm nay là minh chứng cho lớp người trẻ tuổi có hoài bão, ước mơ, giàu nghị lực và khát khao với lý tưởng cao đẹp, dám xả thân vì nghĩa lớn, giàu tình yêu thương, lòng vị tha sâu sắc và sẵn sàng cống hiến vì cộng đồng, vì đất nước. Hiện nay, trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang phát triển như vũ bão trên phạm vi toàn cầu, với ưu thế năng động, sáng tạo, nhạy bén với khoa học và công nghệ, đoàn viên, thanh niên Việt Nam chính là lực lượng sử dụng internet và mạng xã hội đông đảo nhất, tiếp cận nhanh và sử dụng thành thạo các công nghệ hiện đại, vận dụng một cách linh hoạt trong học tập và làm việc; đồng thời, cùng với lòng yêu nước, niềm tự hào và tự tôn dân tộc, thanh niên Việt Nam là lực lượng hùng hậu trong công cuộc bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng, nhất là trên không gian mạng.
Tuy nhiên, bên cạnh những ưu điểm, một bộ phận không nhỏ đoàn viên, thanh niên còn có những hạn chế nhất định về nhận thức, trình độ, kinh nghiệm sống. Một số đoàn viên, thanh niên có lối sống thực dụng, dễ bi quan, không có ý chí và định hướng rõ ràng, ngại khó, lười lao động, thậm chí một số thanh niên có biểu hiện phai nhạt niềm tin, lý tưởng cách mạng, dẫn đến dần “Nhạt Đảng, khô Đoàn, xa rời Chính trị”. Do đó, đoàn viên, thanh niên trở thành đối tượng mà các thế lực thù địch tích cực tiếp cận, lôi kéo, kích động nhằm thực hiện âm mưu “diễn biến hòa bình” phá hoại sự nghiệp cách mạng của nước ta. Chúng tìm mọi thủ đoạn, chiêu thức tinh vi và sự “hà hơi tiếp sức” của các thế lực phản động bên ngoài nước với phương châm “nói nhiều sẽ tin” liên tục tạo dựng và lan truyền nhanh các nguồn thông tin xấu, độc , thổi phồng tiêu cực, bóp méo sự thật, phủ nhận những giá trị khoa học bền vững của chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh; phủ nhận vai trò lãnh đạo của Đảng…, tạo tâm lý hoang mang, dao động, “xói mòn” niềm tin, nhằm lôi kéo đoàn viên, thanh niên thực hiện mưu đồ chống phá của chúng, từ đó tiến tới phá hoại sự nghiệp cách mạng của Đảng và Nhân dân ta.
2. Ngày 22/10/2018, Bộ Chính trị khóa XII ban hành Nghị quyết số 35-NQ/TW về tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới. Trong giai đoạn hiện nay, quán triệt, thực hiện tốt Nghị quyết số 35-NQ/TW là trách nhiệm chung của cán bộ, đảng viên, các tầng lớp nhân dân, trong đó có lực lượng thanh niên, với vai trò là những chủ nhân tương lai của đất nước. Với vai trò, nhiệm vụ kế tục sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Ðảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, đòi hỏi khách quan đặt ra hiện nay là cần không ngừng phát huy vai trò của lực lượng thanh niên trong bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác có hiệu quả các quan điểm sai trái, thù địch.
Theo đó, trong thời gian qua, các tổ chức thanh niên Việt Nam đã có nhiều hoạt động đấu tranh, phản bác quan điểm sai trái, thù địch, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, bảo vệ chế độ. Các cơ quan quản lý nhà nước về thanh niên đã tăng cường quản lý và định hướng thông tin, quyết liệt chặn, lọc các thông tin xấu, độc trên internet, mạng xã hội; ngăn chặn kịp thời các chiến dịch kích động biểu tình, bạo loạn, sử dụng internet, mạng xã hội để tung tin gây mất ổn định an ninh quốc gia. Công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức trong thanh niên được quan tâm với nhiều hình thức đa dạng. Công tác chính trị, tư tưởng của Đảng trong các tổ chức thanh niên có nhiều đổi mới, góp phần quan trọng vào việc nâng cao nhận thức, đổi mới tư duy, thống nhất tư tưởng trên những vấn đề cơ bản của công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc... Nhìn chung, công tác đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch của các tổ chức thanh niên đã đạt được một số kết quả quan trọng, khẳng định vai trò chủ đạo của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chủ trương của Đảng trong văn hóa dân tộc; góp phần quan trọng vào những thành tựu to lớn và có ý nghĩa lịch sử của gần 40 năm đổi mới.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, trình độ nhận thức về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh của một bộ phận thanh niên vẫn còn những bất cập, hạn chế; nhận thức về âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch chưa đầy đủ, sâu sắc. Nhiều thanh niên tham gia đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng chưa thường xuyên, liên tục, còn bị động. Ở một số địa phương, có lúc, có nơi việc cung cấp thông tin chính thống cho thanh niên chưa kịp thời, chưa đầy đủ; nhiều bài viết đấu tranh, phản bác chưa đủ sức thuyết phục về khoa học, lý luận, thiếu sức chiến đấu. Không ít bạn trẻ còn hạn chế trong khai thác, sử dụng công nghệ thông tin, nhất là sử dụng công nghệ cao trong đấu tranh trên không gian mạng…
Để tiếp tục phát huy vai trò của thanh niên trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng hiện nay, vấn đề quan trọng hàng đầu là cần tăng cường công tác bồi dưỡng, cập nhật kiến thức lý luận chính trị, quán triệt, tuyên truyền các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước đối với lực lượng thanh niên. Cấp ủy, chính quyền và các tổ chức chính trị - xã hội cần có nhiều hình thức tập hợp thanh niên, tuyên truyền, phổ biến nhiệm vụ bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong tình hình mới với phương châm “nhận thức đúng, thông tin đủ, hành động nhanh, kết nối mạnh, lan tỏa rộng”.
Triển khai có hiệu quả các chuyên đề học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; chú trọng phổ biến, tuyên truyền trên internet, mạng xã hội và các kênh truyền thông khác những nội dung liên quan đến an ninh truyền thông, đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, nhận diện kịp thời âm mưu thủ đoạn của các thế lực thù địch...
Tổ chức Đoàn các cấp cần làm tốt công tác giáo dục chính trị tư tưởng cho đoàn viên thanh niên. Trong công tác giáo dục quốc phòng, an ninh, cần tập trung quán triệt, tuyên truyền quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; không ngừng nâng cao nhận thức và “bộ lọc” trước những âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch; bồi đắp tinh thần yêu nước, lòng tự hào, tự tôn dân tộc... Có các hình thức phù hợp, sáng tạo trong tập hợp, giáo dục đoàn viên thanh niên nhằm khơi dậy tình yêu Tổ quốc, lý tưởng cách mạng, kiên định niềm tin vào chế độ; đẩy mạnh các hoạt động “Đền ơn đáp nghĩa”, “Uống nước nhớ nguồn”... Thông qua đó nhằm củng cố niềm tin, hình thành ý thức nhạy bén chính trị, tích cực đấu tranh ngăn chặn, phản bác những thông tin và luận điệu sai trái, tăng sức đề kháng cho thanh niên trước những biểu hiện tiêu cực, mặt trái của xã hội và sự chống phá, xuyên tạc của các thế lực thù địch, nhất là trên mạng xã hội. Tài khoản mạng xã hội của mỗi đoàn viên, thanh niên phải trở thành một nguồn thông tin tin cậy, lành mạnh, tuyệt đối không chạy theo các trào lưu, xu hướng tiêu cực; kịp thời phát hiện, cảnh báo cho cộng đồng về các trang cung cấp thông tin xấu, độc, giả mạo; phát hiện kịp thời các nguy cơ xâm hại đến nền tảng tư tưởng của Đảng, từ đó phối hợp các cơ quan chức năng xử lý các hành vi vi phạm pháp luật.
Các nhà trường, cơ sở giáo dục cần tăng cường giáo dục cho thanh niên những kiến thức về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước để thanh niên vững tin vào con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam. Chú trọng bồi dưỡng, giáo dục truyền thống yêu nước, lý tưởng, đạo đức cách mạng cho thanh niên để hình thành thế hệ thanh niên có những phẩm chất tốt đẹp, có khí phách và quyết tâm hành động thực hiện thành công sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Tăng cường giáo dục truyền thống văn hóa, lịch sử dân tộc để không ngừng bồi dưỡng lý tưởng cao đẹp cho thanh niên. Bảo đảm tính chính trị, sự định hướng của Ðảng nhằm làm phong phú và sâu sắc hơn các nội dung giáo dục, vươn tới giá trị chân - thiện - mỹ, tiếp thu tinh hoa văn hóa của nhân loại.
Bản thân mỗi thanh niên phải luôn nêu cao tinh thần tiên phong trong trau dồi đạo đức cách mạng với tinh thần khiêm tốn, giản dị, cầu tiến bộ; dưỡng tâm trong, rèn trí sáng, xây hoài bão lớn; phải có khát vọng vươn lên để cống hiến và coi đó là lẽ sống của mình. Tiên phong trong học tập, rèn luyện để có trình độ chuyên môn cao, có năng lực thực tiễn, là những người đi đầu, tích cực nhất trong hội nhập sâu rộng với thế giới. Tiên phong trong lao động, sản xuất, sáng tạo, thực hiện chủ trương đẩy mạnh chuyển đổi số quốc gia; phát triển kinh tế số trên nền tảng khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo. Tiên phong, tình nguyện trong việc thực hiện nhiệm vụ chính trị; trong những việc khó, việc mới; sẵn sàng chia sẻ vì cộng đồng; xung phong đến với những vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn; đến với những người nghèo, người yếu thế; sẵn sàng đi bất cứ nơi đâu, làm bất cứ việc gì mà Tổ quốc cần. Và đặc biệt là tiên phong trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch; bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ quốc gia, dân tộc; giữ vững an ninh chính trị và trật tự, an toàn xã hội.
ThS. HÀ THỊ LIÊN
Đại học Thủy Lợi
