1. Vai trò của sinh viên ngành Xây dựng Đảng và Chính quyền nhà nước tham gia bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch thể hiện ở một số nội dung cơ bản như sau:
Một là, sinh viên ngành Xây dựng Đảng và Chính quyền nhà nước là những người trực tiếp tiếp cận, nghiên cứu, lĩnh hội và truyền bá tri thức lý luận, chính trị một cách có hệ thống và khoa học, góp phần lan tỏa những giá trị bền vững của chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh.
Thấm nhuần lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Lý luận như cái kim chỉ nam, nó chỉ phương hướng cho chúng ta trong công việc thực tế”1, các cơ sở giáo dục đào tạo ngành Xây dựng Đảng và Chính quyền nhà nước luôn chú trọng giảng dạy, bồi dưỡng chuyên sâu các học phần lý luận cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, cùng với đường lối, chủ trương của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước. Qua đó, sinh viên được trang bị hệ thống tri thức nền tảng, có cơ sở khoa học vững chắc để nhận diện, phân tích và lý giải đúng đắn các hiện tượng chính trị - xã hội trong đời sống thực tiễn, cũng như đấu tranh bằng luận cứ có cơ sở lý luận trước các quan điểm sai trái, thù địch, những thông tin xuyên tạc, bóp méo sự thật.
Thông qua học tập, nghiên cứu, hoạt động Đoàn - Hội và đặc biệt là trên không gian mạng, sinh viên có thể chủ động phản ánh khách quan, trung thực những thành tựu đổi mới của đất nước, qua đó khẳng định vai trò lãnh đạo đúng đắn của Đảng Cộng sản Việt Nam và tính ưu việt của con đường xã hội chủ nghĩa mà nhân dân ta đã lựa chọn. Hoạt động tuyên truyền này không chỉ dừng lại ở việc phổ biến thông tin, mà còn mang ý nghĩa định hướng tư tưởng, củng cố niềm tin chính trị của sinh viên với lý tưởng cách mạng của Đảng.
Đặc biệt, nhờ sự trẻ trung, sáng tạo và khả năng sử dụng linh hoạt các phương tiện truyền thông hiện đại giúp việc truyền tải các vấn đề chính trị - lý luận vốn khô khan trở nên gần gũi, hấp dẫn và dễ tiếp nhận hơn đối với giới trẻ. Thông qua quá trình học tập, nghiên cứu và hoạt động thực tiễn, sinh viên không chỉ củng cố bản lĩnh chính trị, niềm tin mà còn phát triển năng lực tư duy phản biện, khả năng phản bác các luận điệu sai trái bằng lập luận khoa học, thuyết phục. Nhờ đó, sinh viên trở thành lực lượng nòng cốt trong việc lan tỏa tri thức chính trị đúng đắn, định hướng nhận thức xã hội, góp phần củng cố nền tảng tư tưởng của Đảng và tăng cường “sức đề kháng” tư tưởng trong đời sống chính trị của thế hệ trẻ hiện nay.
Hai là, sinh viên ngành Xây dựng Đảng và Chính quyền nhà nước là lực lượng nòng cốt trong việc lan tỏa ý thức bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong cộng đồng sinh viên.
Với tinh thần xung kích, sáng tạo và trách nhiệm chính trị cao, sinh viên không chỉ tiếp nhận thông tin chính thống mà còn chủ động sử dụng các phương tiện truyền thông hiện đại, đặc biệt là mạng xã hội, để truyền tải, phổ biến tri thức, lan tỏa giá trị nhân văn, cách mạng của chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh. Thông qua các hình thức đa dạng như bài viết, video, tọa đàm, hay các chiến dịch truyền thông, sinh viên góp phần định hướng dư luận, tạo “lá chắn tư tưởng” vững chắc trong không gian mạng.
Sự tham gia tích cực của sinh viên không chỉ giúp phát huy hiệu quả công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị tư tưởng trong nhà trường mà còn góp phần củng cố “thế trận lòng dân”, tăng cường niềm tin của thế hệ trẻ đối với Đảng, Nhà nước và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội. Qua đó, sinh viên ngành Xây dựng Đảng và Chính quyền nhà nước khẳng định vai trò tiên phong trong việc bảo vệ bản chất cách mạng, khoa học và nhân văn của nền tảng tư tưởng của Đảng trong bối cảnh hiện nay.
Ba là, sinh viên ngành Xây dựng Đảng và Chính quyền nhà nước giữ vai trò quan trọng trong việc rèn luyện bản lĩnh chính trị, đạo đức cách mạng và năng lực đấu tranh tư tưởng.
Quá trình học tập và rèn luyện trong môi trường đào tạo lý luận, chính trị giúp sinh viên không chỉ tiếp thu tri thức mà còn hình thành phẩm chất của người cán bộ tương lai: Trung thành, kiên định, có lập trường vững vàng, tư duy độc lập và tinh thần trách nhiệm xã hội cao. Đây chính là nền tảng để họ chủ động, tự tin tham gia đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch bằng lập luận khoa học, thuyết phục.
Thực tiễn tại các nhà trường (trong đó có Học viện Báo chí và Tuyên truyền) cho thấy, nhiều sinh viên ngành Xây dựng Đảng và Chính quyền nhà nước đã tích cực tham gia các hoạt động nghiên cứu khoa học, các câu lạc bộ lý luận trẻ, Cuộc thi chính luận về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng… Đây là môi trường rèn luyện thiết thực giúp sinh viên củng cố niềm tin, trau dồi đạo đức cách mạng, phát triển kỹ năng tư duy phản biện và khả năng nhận diện, xử lý thông tin xấu, độc. Bên cạnh đó, thông qua các hoạt động của Đoàn Thanh niên, Hội Sinh viên và các câu lạc bộ học thuật, sinh viên có cơ hội vận dụng tri thức lý luận vào thực tiễn, phát huy tinh thần sáng tạo, kỹ năng thuyết trình, phản biện và làm việc nhóm. Từ đó, sinh viên từng bước khẳng định vai trò là lực lượng tiên phong, bản lĩnh trong công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, góp phần xây dựng môi trường chính trị lành mạnh trong nhà trường và xã hội.
Bốn là, sinh viên ngành Xây dựng Đảng và Chính quyền nhà nước là cầu nối quan trọng giữa lý luận và thực tiễn, góp phần lan tỏa giá trị, hình ảnh và uy tín của Đảng trong đời sống xã hội.
Được trang bị kiến thức lý luận, chính trị và kỹ năng lãnh đạo, quản lý, sinh viên có khả năng vận dụng sáng tạo các quan điểm, nguyên tắc, phương pháp của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và chủ trương, đường lối của Đảng vào giải quyết những vấn đề thực tiễn của đời sống xã hội. Thông qua hoạt động thực tập, nghiên cứu khoa học, tình nguyện, sinh viên trực tiếp tham gia vào các hoạt động tuyên truyền, phổ biến chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, từ đó giúp nâng cao nhận thức chính trị, tạo sự lan tỏa tích cực trong xã hội, đặc biệt là trong thế hệ thanh niên.
Không chỉ dừng lại ở việc tiếp thu tri thức, sinh viên còn trở thành những “đại sứ” truyền cảm hứng về lý tưởng cách mạng, ý thức trách nhiệm công dân và khát vọng cống hiến cho Tổ quốc. Sự gắn kết giữa học tập lý luận với hành động thực tiễn giúp sinh viên phát triển toàn diện về tri thức, đạo đức, kỹ năng và bản lĩnh, qua đó khẳng định hình ảnh sinh viên ngành Xây dựng Đảng và Chính quyền nhà nước năng động, trí tuệ, kiên định và tiên phong trong công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch.
2. Trong bối cảnh toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế sâu rộng và sự phát triển mạnh mẽ của khoa học - công nghệ, không gian mạng đã trở thành môi trường để các thế lực thù địch, phản động và cơ hội chính trị lợi dụng nhằm lan truyền thông tin xấu, độc, xuyên tạc, chống phá Đảng, Nhà nước và chế độ xã hội chủ nghĩa. Hướng tới năm 2045 - dấu mốc trọng đại kỷ niệm 100 năm thành lập nước, Việt Nam đặt mục tiêu trở thành quốc gia phát triển, có thu nhập cao. Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định: “Để đạt được điều đó, Việt Nam cần có một thế hệ trẻ không chỉ xuất sắc về trí tuệ mà còn vượt trội về thể chất, giàu bản sắc văn hóa, đủ khả năng cạnh tranh và sánh vai với các cường quốc năm châu, khẳng định vị thế đất nước trên trường quốc tế”2.
Trong bối cảnh đó, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trở thành nhiệm vụ có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, vừa cấp bách, vừa lâu dài của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân. Trong công cuộc này, lực lượng sinh viên, đặc biệt là sinh viên ngành Xây dựng Đảng và Chính quyền nhà nước giữ vai trò tiên phong, nòng cốt, không chỉ trên mặt trận tư tưởng - lý luận, mà còn trong việc lan tỏa giá trị cách mạng, xây dựng niềm tin và củng cố bản lĩnh chính trị của thế hệ trẻ Việt Nam trong thời kỳ mới. Để phát huy vai trò của sinh viên nagnfh Xây dựng Đảng và Chính quyền nhà nước tham gia bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong bối cảnh mới, cần tập trung thực hiện một số giải pháp sau:
Thứ nhất, nâng cao nhận thức và trách nhiệm của các chủ thể lãnh đạo, quản lý trong các nhà trường đối với nhiệm vụ giáo dục, rèn luyện sinh viên ngành Xây dựng Đảng và Chính quyền nhà nước vận dụng kiến thức tham gia bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch.
Đội ngũ lãnh đạo, quản lý ở các nhà trường giữ vai trò định hướng và quyết định đến hiệu quả của quá trình giáo dục, rèn luyện sinh viên nói chung và sinh viên ngành Xây dựng Đảng và Chính quyền nhà nước nói riêng. Khi nhận thức đầy đủ về tầm quan trọng của nhiệm vụ này, đội ngũ lãnh đạo, quản lý sẽ đưa nhiệm vụ bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trở thành nội dung quan trọng, gắn kết với chiến lược đào tạo và phát triển của nhà trường. Điều đó được thể hiện qua việc ban hành kế hoạch hành động cụ thể, xây dựng cơ chế hỗ trợ, tạo môi trường học tập thuận lợi, khuyến khích sinh viên phát huy năng lực, bản lĩnh và tinh thần chủ động.
Quan trọng hơn, đội ngũ lãnh đạo, quản lý cần nêu gương về bản lĩnh chính trị, tinh thần trách nhiệm và tác phong chuẩn mực, qua đó khích lệ, định hướng sinh viên tích cực tham gia vào công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Đây chính là tiền đề quan trọng để lan tỏa nhận thức đúng đắn, tạo sự thống nhất trong nhận thức và hành động của toàn bộ quá trình đào tạo.
Thứ hai, tăng cường giáo dục, bồi dưỡng bản lĩnh chính trị và rèn luyện kỹ năng nhận diện, phân tích, phản biện các quan điểm sai trái, thù địch cho sinh viên ngành Xây dựng Đảng và Chính quyền nhà nước.
Trong bối cảnh các thế lực thù địch gia tăng hoạt động chống phá bằng những luận điệu xuyên tạc tinh vi, việc trang bị cho sinh viên bản lĩnh chính trị vững vàng là yêu cầu cấp thiết. Bản lĩnh chính trị giúp sinh viên kiên định với nền tảng tư tưởng của Đảng, vững vàng trước mọi cám dỗ, đồng thời hình thành “sức đề kháng” trước những tác động tiêu cực từ không gian mạng và đời sống xã hội. Cùng với đó, cần chú trọng rèn luyện cho sinh viên kỹ năng nhận diện, phân tích và phản biện các quan điểm sai trái, thù địch thông qua các môn học, hội thảo khoa học, diễn đàn trao đổi học thuật và hoạt động ngoại khóa.
Đây không chỉ là phương thức giúp sinh viên củng cố và vận dụng tri thức lý luận, chính trị, mà còn là cơ hội để sinh viên rèn luyện tư duy logic, năng lực lập luận khoa học và kỹ năng tranh luận thuyết phục. Khi được trang bị đầy đủ tri thức và bản lĩnh chính trị, sinh viên ngành Xây dựng Đảng và Chính quyền nhà nước sẽ có đủ sự tỉnh táo, tự tin và năng lực để trực tiếp tham gia bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch.
Thứ ba, đổi mới mạnh mẽ nội dung và phương thức giảng dạy các môn lý luận, chính trị và chuyên ngành đối với sinh viên ngành Xây dựng Đảng và Chính quyền nhà nước.
Đổi mới nội dung và phương pháp dạy học là khâu đột phá nhằm nâng cao chất lượng đào tạo, giúp sinh viên không chỉ nắm vững kiến thức lý luận mà còn biết vận dụng hiệu quả vào thực tiễn. Nội dung các học phần cần được thiết kế theo hướng gắn kết chặt chẽ giữa lý luận và thực tiễn, giữa nền tảng khoa học chính trị và những vấn đề thời sự đang diễn ra trong đời sống xã hội. Đồng thời, cần đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát huy tính chủ động, sáng tạo của sinh viên thông qua dạy học tương tác, thảo luận nhóm, phân tích tình huống và ứng dụng công nghệ hiện đại.
Mỗi bài học không chỉ đơn thuần là quá trình truyền thụ tri thức mà còn phải trở thành cơ hội để sinh viên rèn luyện kỹ năng xử lý vấn đề, năng lực tư duy phản biện và khả năng làm việc độc lập, sáng tạo. Nhờ đó, sinh viên ngành Xây dựng Đảng và Chính quyền nhà nước không chỉ được trang bị nền tảng lý luận vững chắc mà còn cả kỹ năng thực hành cần thiết để tham gia đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch một cách khoa học, thuyết phục và hiệu quả.
Thứ tư, xây dựng đội ngũ giảng viên vững mạnh, đồng thời tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ giảng dạy và học tập cho sinh viên.
Giảng viên là người truyền cảm hứng, giữ vai trò quyết định trong việc nâng cao chất lượng đào tạo, rèn luyện bản lĩnh chính trị và định hướng tư tưởng cho sinh viên. Vì vậy, việc xây dựng đội ngũ giảng viên có phẩm chất chính trị kiên định, trình độ chuyên môn vững vàng và phương pháp giảng dạy sáng tạo là yêu cầu cấp thiết. Giảng viên không chỉ truyền đạt tri thức mà còn phải là tấm gương mẫu mực về đạo đức, lối sống và tinh thần trách nhiệm, góp phần định hướng giá trị, khơi dậy động lực học tập và rèn luyện cho sinh viên.
Song song với đó, cần tăng cường đầu tư cơ sở vật chất hiện đại như thư viện điện tử, phòng học thông minh, hệ thống dữ liệu trực tuyến, nhằm hỗ trợ hiệu quả cho hoạt động giảng dạy, nghiên cứu và tự học của sinh viên. Khi đội ngũ giảng viên được củng cố vững mạnh và cơ sở vật chất được bảo đảm đầy đủ, chất lượng đào tạo sẽ được nâng cao, giúp sinh viên vận dụng tri thức một cách chủ động, sáng tạo và hiệu quả. Đây là giải pháp mang tính nền tảng, góp phần hình thành đội ngũ sinh viên ngành Xây dựng Đảng và Chính quyền nhà nước vừa vững về lý luận, vừa giàu thực tiễn, đủ năng lực tham gia bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong giai đoạn hiện nay.
Thứ năm, phát huy tính tích cực, tự học tập, tự rèn luyện của sinh viên ngành Xây dựng Đảng và Chính quyền nhà nước trong công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch.
Trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế sâu rộng, sinh viên ngành Xây dựng Đảng và Chính quyền nhà nước không thể chỉ thụ động tiếp thu kiến thức trên giảng đường. Việc phát huy tính tích cực, chủ động trong tự học tập và tự rèn luyện là con đường giúp sinh viên hình thành năng lực tự nghiên cứu, trau dồi kiến thức chuyên ngành và mở rộng tầm nhìn. Thói quen tự học không chỉ giúp sinh viên nắm vững tri thức một cách bền vững mà còn nâng cao năng lực phân tích, xử lý thông tin trong bối cảnh đa chiều, đa dạng quan điểm.
Cùng với đó, sinh viên cần chú trọng rèn luyện phẩm chất chính trị, đạo đức và kỹ năng xã hội để trở thành những chiến sĩ bản lĩnh trên mặt trận tư tưởng. Khi có tinh thần chủ động, trách nhiệm và ý thức rèn luyện, sinh viên sẽ biến quá trình học tập thành cơ hội phát triển toàn diện, qua đó tích lũy tri thức, bản lĩnh và kỹ năng cần thiết để trở thành lực lượng tiên phong trong đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch cả trên không gian mạng và trong đời sống xã hội.
1. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, t. 5, tr. 273.
2. Tổng Bí thư Tô Lâm: “Tương lai cho thế hệ vươn mình”, Báo điện tử Chính phủ, ngày 25/3/2025, https://baochinhphu.vn/tuong-lai-cho-the-he-vuon-minh-102250324212853694.htm
