Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh trong giáo dục liêm chính cho thanh niên hiện nay

CT&PT - Bài viết khẳng định việc vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh trong giáo dục thanh niên về đạo đức liêm chính là vô cùng cần thiết, đặc biệt là trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước. Đồng thời, cần phát huy vai trò của gia đình, nhà trường, tổ chức đoàn và toàn xã hội trong việc hình thành lối sống lành mạnh, trách nhiệm cho thế hệ trẻ.

1. Tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên

Trong suốt cuộc đời mình, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn dành sự quan tâm đặc biệt cho công tác thanh niên và việc bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau, thể hiện ở các phương diện:

Thứ nhất, Chủ tịch Hồ Chí Minh đề cao vai trò của thanh niên đối với cách mạng và sự nghiệp xây dựng, phát triển đất nước.

Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn quan tâm tới thế hệ trẻ, thấy rõ vai trò quyết định của thanh niên trong tiến trình lịch sử và có niềm tin sâu sắc vào khả năng cách mạng của thanh niên. Người từng khẳng định: “Một năm khởi đầu từ mùa xuân. Một đời khởi đầu từ tuổi trẻ. Tuổi trẻ là mùa xuân của xã hội”1, “Thanh niên là người chủ tương lai của nước nhà… nước nhà thịnh hay suy, yếu hay mạnh một phần lớn là do các thanh niên”2, “Non sông Việt Nam có trở nên tươi đẹp hay không, dân tộc Việt Nam có bước tới đài vinh quang để sánh vai với các cường quốc năm châu được hay không, chính là nhờ một phần lớn ở công học tập của các em”3, “ĐOÀN VIÊN VÀ THANH NIÊN ta nói chung là tốt, mọi việc đều hăng hái xung phong, không ngại khó khăn, có chí tiến thủ”4. Trên cơ sở xác định rõ vai trò của thanh niên đối với cách mạng và sự nghiệp xây dựng, phát triển đất nước, Chủ tịch Hồ Chí Minh yêu cầu: “Đảng cần phải chăm lo giáo dục đạo đức cách mạng cho họ, đào tạo họ thành những người thừa kế xây dựng chủ nghĩa xã hội vừa “hồng” vừa “chuyên””5; “Bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là một việc rất quan trọng và rất cần thiết”6.

Thứ hai, Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định tầm quan trọng của việc giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên.

Suốt cuộc đời mình, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dành nhiều tâm sức cho sự nghiệp đào tạo, bồi dưỡng thế hệ trẻ Việt Nam thành thế hệ chiến sĩ cách mạng kiên cường, anh dũng. Xuất phát từ sự nhìn nhận, đánh giá đúng đắn, khách quan vai trò, vị trí của thanh niên trong sự nghiệp cách mạng, Người đặc biệt quan tâm vấn đề giáo dục, bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho thanh niên, bao gồm những phẩm chất sau:

Một là, trung với nước, hiếu với dân. Đây là vấn đề quan trọng hàng đầu được Chủ tịch Hồ Chí Minh đề cập trong giáo dục cách mạng cho thanh niên. Yêu nước hay trung với nước là phải làm sao cho “dân giàu, nước mạnh”. Hiếu với dân là giáo dục cho thanh niên biết yêu thương con người, yêu mến nhân dân, quý trọng nhân dân, học tập, làm việc, chiến đấu vì nhân dân. Chủ tịch Hồ Chí Minh từng đề cập trong bài Người cán bộ cách mạng: “Người cán bộ cách mạng phải có đạo đức cách mạng. Phải giữ vững đạo đức cách mạng mới là người cán bộ cách mạng chân chính. Đạo đức cách mạng có thể nói tóm tắt là: Nhận rõ phải, trái. Giữ vững lập trường. Tận trung với nước. Tận hiếu với dân. Mọi việc thành hay là bại, chủ chốt là do cán bộ có thấm nhuần đạo đức cách mạng, hay là không”7.

Hai là, tinh thần cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư. Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: “Trời có bốn mùa: Xuân, Hạ, Thu, Đông. Đất có bốn phương: Đông, Tây, Nam, Bắc. Người có bốn đức: Cần, Kiệm, Liêm, Chính. Thiếu một mùa, thì không thành trời. Thiếu một phương, thì không thành đất. Thiếu một đức, thì không thành người”8. Theo đó, cần, kiệm, liêm, chính là phẩm chất nền tảng của đạo đức cách mạng, mà trước hết là của mỗi cán bộ, đảng viên, mỗi đoàn viên, thanh niên - thế hệ cách mạng đời sau, những người chủ tương lai của nước nhà.

Trong Thư gửi các cán bộ giáo dục, học sinh, sinh viên các trường và các lớp bổ túc văn hóa (ngày 31/8/1960), Người căn dặn: “Trong việc giáo dục và học tập, phải chú trọng đủ các mặt: đạo đức cách mạng, giác ngộ xã hội chủ nghĩa, văn hóa, kỹ thuật, lao động và sản xuất”9. Có thể thấy, cùng với nỗi trăn trở phải làm sao để cán bộ, đảng viên “thật sự thấm nhuần đạo đức cách mạng”, chăm lo giáo dục đạo đức cách mạng cho các thế hệ đoàn viên, thanh niên là một giải pháp quan trọng được Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc biệt quan tâm.

Giáo dục liêm chính là một nội dung lớn trong giáo dục, bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho thanh niên. Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, “Liêm là trong sạch, không tham lam… Tham tiền của, tham địa vị, tham danh tiếng, tham ăn ngon, sống yên đều là BẤT LIÊM. Người cán bộ, cậy quyền thế mà đục khoét dân, ăn của đút, hoặc trộm của công làm của tư… Người làm nghề (bất cứ nghề gì) nhân lúc khó khăn mà bắt chẹt đồng bào… Dìm người giỏi, để giữ địa vị và danh tiếng của mình là đạo vị (đạo là trộm). Gặp việc phải, mà sợ khó nhọc nguy hiểm, không dám làm, là tham vật úy lạo. Gặp giặc mà rút ra, không dám đánh là tham sinh úy tử. Đều làm trái với chữ LIÊM. Do BẤT LIÊM mà đi đến tội ác trộm cắp. Công khai hay bí mật, trực tiếp hay gián tiếp, bất liêm tức là trộm cắp… Trước nhất là cán bộ các cơ quan, các đoàn thể, cấp cao thì quyền to, cấp thấp thì quyền nhỏ. Dù to hay nhỏ, có quyền mà thiếu lương tâm là có dịp đục khoét, có dịp ăn của đút, có dịp “dĩ công vi tư”… Mỗi người phải nhận rằng, tham lam là một điều rất xấu hổ, kẻ tham lam là có tội với nước, với dân. Cán bộ thi đua thực hành liêm khiết, thì sẽ gây nên tính liêm khiết trong nhân dân. Một dân tộc biết cần, kiệm, biết liêm, là một dân tộc giàu về vật chất, mạnh về tinh thần, là một dân tộc văn minh tiến bộ. Dân tộc ta đang kháng chiến và kiến quốc, đang xây dựng một Đời sống mới trong nước Việt Nam mới. Chẳng những chúng ta phải cần kiệm, chúng ta còn phải thực hành chữ LIÊM”10. “Chính nghĩa là không tà, nghĩa là thẳng thắn, đứng đắn. Điều gì không đứng đắn, thẳng thắn, tức là tà. CẦN, KIỆM, LIÊM, là gốc rễ của CHÍNH. Nhưng một cây cần có gốc rễ, lại cần có ngành, lá, hoa, quả mới là hoàn toàn. Một người phải Cần, Kiệm, Liêm, nhưng còn phải CHÍNH mới là người hoàn toàn. Trên quả đất, có hàng muôn triệu người. Song số người ấy có thể chia làm hai hạng: người THIỆN và người ÁC. Trong xã hội, tuy có trăm công, nghìn việc. Song những công việc ấy có thể chia làm 2 thứ: việc CHÍNH và việc TÀ. Làm việc CHÍNH, là người THIỆN. Làm việc TÀ, là người ÁC. Siêng năng (cần), tần tiện (kiệm), trong sạch (liêm), CHÍNH là THIỆN)11. Đối với tự mình, chính là không tự kiêu, tự đại; luôn cầu tiến bộ; luôn tự kiểm điểm, tự phê bình, những lời mình đã nói, những việc mình đã làm, để phát triển điều hay của mình, sửa đổi khuyết điểm của mình; đồng thời phải hoan nghênh người khác phê bình mình. Đối với người, chính là không nịnh hót người trên, không xem khinh người dưới; thái độ phải chân thành, khiêm tốn, phải thật thà đoàn kết; phải học người và giúp người tiến tới; phải thực hành chữ Bác - Ái. Đối với việc, chính là để công việc nước lên trên, trước việc tư, việc nhà; đã phụ trách việc gì, thì quyết làm cho kỳ được, cho đến nơi đến chốn, không sợ khó nhọc, không sợ nguy hiểm; bất kỳ việc to, việc nhỏ, phải có sáng kiến, phải có kế hoạch, phải cẩn thận, phải quyết làm cho thành công; việc thiện thì dù nhỏ mấy cũng làm; việc ác thì dù nhỏ mấy cũng tránh; việc gì dù lợi cho mình, phải xét nó có lợi cho nước không? Nếu không có lợi, mà có hại cho nước thì quyết không làm.

Đối với thanh niên, yêu cầu về rèn luyện, giữ gìn liêm chính được Chủ tịch Hồ Chí Minh cụ thể hóa trong bài nói chuyện với các học viên ở Trường Đại học Nhân dân Việt Nam, ngày 19/01/1955: “Thanh niên cần phải chống tâm lý tự tư tự lợi, chỉ lo lợi ích riêng và sinh hoạt riêng của mình. Chống tâm lý ham sung sướng và tránh khó nhọc. Chống thói xem khinh lao động, nhất là lao động chân tay. Chống lười biếng, xa xỉ. Chống cách sinh hoạt ủy mị. Chống kiêu ngạo, giả dối, khoe khoang”12. Theo Người, đó là những thói xấu kìm hãm chí tiến thủ của thanh niên. Thanh niên cần xây dựng ý thức luôn luôn trau dồi đạo đức cách mạng, khiêm tốn và giản dị; không kiêu căng, tự mãn; không lãng phí, xa hoa; phải không ngừng phấn đấu, hy sinh vì Tổ quốc. Trong mối quan hệ giữa cá nhân và xã hội, Người yêu cầu mỗi thanh niên phải thấm nhuần quan điểm: “Nhiệm vụ của thanh niên không phải là hỏi nước nhà đã cho mình những gì. Mà phải tự hỏi mình đã làm gì cho nước nhà? Mình phải làm thế nào cho ích lợi nước nhà nhiều hơn? Mình đã vì lợi ích nước nhà mà hy sinh phấn đấu chừng nào?”13. Nghĩa là thanh niên phải hiểu rõ vai trò, nghĩa vụ, trách nhiệm của mình đối với đất nước, yêu nước và phải sống xứng đáng với truyền thống vẻ vang của dân tộc.

Có thể khẳng định, muốn xây dựng chủ nghĩa xã hội, trước hết phải có những con người xã hội chủ nghĩa. Muốn làm tròn trọng trách người chủ tương lai của đất nước, thế hệ trẻ phải được giáo dục, bồi dưỡng để trở thành công dân tốt, người lao động tốt, người chiến sĩ tốt, người cách mạng chân chính. Muốn vậy, thanh niên phải được trang bị đạo đức cách mạng nói chung và đạo đức liêm chính nói riêng. Chỉ khi được trang bị đạo đức cách mạng chân chính, chỉ khi rèn luyện và giữ gìn được phẩm chất đạo đức liêm chính, tích cực thực hành đạo đức liêm chính trong học tập, công tác và sinh hoạt hằng ngày, thì thanh niên mới có thể tự phấn đấu hoàn thiện bản thân, hình thành năng lực cá nhân để làm tiền đề hoàn thành những nhiệm vụ cách mạng vẻ vang mà Đảng, Nhà nước và Nhân dân giao phó.

2. Công tác giáo dục liêm chính theo tư tưởng Hồ Chí Minh cho thanh niên thời gian qua

Thấm nhuần và quán triệt sâu sắc tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác thanh niên và chăm lo, bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau, trong nhiều năm qua, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn đề cao vai trò, vị trí của thanh niên, đồng thời chú trọng, quan tâm chăm lo, bồi dưỡng thanh niên thông qua việc ban hành nhiều nghị quyết như: Nghị quyết số 25-NQ/TW, ngày 09/02/1991 của Bộ Chính trị khóa VII về đổi mới và tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên, trong đó khẳng định vai trò to lớn của thanh niên và công tác thanh niên, coi làm tốt công tác thanh niên là một nhiệm vụ chính trị có ý nghĩa chiến lược đối với tương lai của dân tộc và vận mệnh của Tổ quốc; Nghị quyết số 04-NQ/TW, ngày 14/01/1993 Hội nghị Trung ương 4 khóa VII về công tác thanh niên trong thời kỳ mới, khẳng định “thanh niên là lực lượng xung kích trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc... Công tác thanh niên là vấn đề sống còn của dân tộc, là một trong những nhân tố quyết định sự thành bại của cách mạng”14; Chỉ thị số 66-CT/TW, ngày 20/3/1996 của Ban Bí thư khóa VIII về tiếp tục đẩy mạnh thực hiện nghị quyết Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa VII về công tác thanh niên trong thời kỳ mới; Nghị quyết số 25-NQ/TW, ngày 25/7/2008 về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, tập trung đánh giá khái quát tình hình thanh niên và công tác thanh niên sau 20 năm đổi mới, trên cơ sở đó xác định mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp nhằm tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Bên cạnh đó, để tăng cường công tác giáo dục lý tưởng, đạo đức, lối sống cho thanh niên, ngày 02/07/2010, Ban Bí thư Trung ương Đảng ban hành Kết luận số 360-TB/TW về việc nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo dục lý tưởng, đạo đức cách mạng, lối sống văn hóa cho thanh niên trên các phương tiện thông tin đại chúng; ngày 12/6/2013, Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị số 10/CT-TTg đưa nội dung phòng, chống tham nhũng vào giảng dạy tại các cơ sở giáo dục, đào tạo từ năm học 2013 - 2014; ngày 24/3/2015, Ban Bí thư Trung ương Đảng khóa XI ban hành Chỉ thị số 42-CT/TW về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ giai đoạn 2015 - 2030. Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 2474/QĐ-TTg, ngày 30/12/2011 phê duyệt Chiến lược phát triển thanh niên Việt Nam giai đoạn 2011 - 2020; Quyết định số 1331/QĐ-TTg, ngày 24/7/2021 về Chiến lược phát triển thanh niên giai đoạn 2021 - 2030, trong đó nêu rõ mục tiêu tổng quát: “Xây dựng thế hệ thanh niên Việt Nam phát triển toàn diện, giàu lòng yêu nước, có ý chí tự cường, tự hào dân tộc; có lý tưởng cách mạng, hoài bão, khát vọng vươn lên xây dựng đất nước; có đạo đức, ý thức công dân, chấp hành pháp luật; có sức khỏe và lối sống lành mạnh; có văn hóa, kiến thức, trình độ học vấn, kỹ năng sống, nghề nghiệp và việc làm; có ý chí lập thân, lập nghiệp, năng động, sáng tạo, làm chủ khoa học, công nghệ. Phát triển nguồn nhân lực trẻ chất lượng cao đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh và bền vững của đất nước và hội nhập quốc tế. Phát huy tinh thần cống hiến, xung kích, tình nguyện và nâng cao trách nhiệm của thanh niên trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”. Đặc biệt, gần đây nhất, Bộ Chính trị ban hành Chỉ thị số 42-CT/TW, ngày 16/01/2025 về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giáo dục cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, qua đó thể hiện sự quan tâm đặc biệt của Đảng và Nhà nước đối với công tác giáo dục đạo đức cách mạng nói chung, giáo dục cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư nói riêng cho cán bộ, đảng viên và nhân dân, trong đó có đoàn viên, thanh niên. Việc quán triệt và thực hiện Chỉ thị số 42 góp phần quan trọng trong nâng cao đạo đức cách mạng cho thế hệ đoàn viên, thanh niên, tăng cường hiệu quả công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, xây dựng Đảng, Nhà nước và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, đáp ứng yêu cầu xây dựng, phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc trong kỷ nguyên mới - Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc dưới sự lãnh đạo của Đảng. 

Thời gian qua, công tác giáo dục đạo đức cách mạng nói chung và giáo dục liêm chính cho đoàn viên thanh niên nói riêng được Đảng, Nhà nước và các cấp ủy, tổ chức đảng, tổ chức đoàn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, đạt được kết quả quan trọng. Các chuẩn mực đạo đức cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư từng bước được cụ thể hóa thành quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước, đạo đức nghề nghiệp, quy tắc ứng xử, văn hóa công sở và trong các tổ chức đoàn để thực hiện. Nội dung thực hành tiết kiệm, phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực được lồng ghép vào chương trình đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị ở các trường chính trị, trường đào tạo, bồi dưỡng cán bộ từ Trung ương đến địa phương; được tích hợp vào một số môn học ở các cơ sở giáo dục, đào tạo của hệ thống giáo dục quốc dân. Các cơ quan báo chí, truyền thông, văn hóa, văn học - nghệ thuật đã có nhiều hoạt động, tuyên truyền, sáng tác, biểu diễn, công bố, giới thiệu các tác phẩm có nội dung về giáo dục đạo đức cách mạng, phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Nhờ đó, hiệu quả giáo đạo đức cách mạng nói chung, giáo dục đạo đức liêm chính nói riêng cho  đoàn viên, thanh niên được nâng lên, góp phần quan trọng vào việc phòng ngừa tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.

Thực tiễn cho thấy, trong những năm qua, Đảng ta đã lãnh đạo xây dựng thế hệ thanh niên thời kỳ mới có đạo đức, tri thức, sức khỏe, tư duy và hành động sáng tạo, tiếp nối truyền thống hào hùng của Đảng và dân tộc; luôn nêu cao tinh thần yêu nước, ý thức xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa, không quản ngại khó khăn, gian khổ, luôn tình nguyện vì cộng đồng; có trách nhiệm với gia đình, xã hội; có ý chí vươn lên trong học tập, lao động, lập thân, lập nghiệp, làm giàu chính đáng, quyết tâm đưa đất nước thoát khỏi nghèo nàn, lạc hậu. Chất lượng chính trị của đoàn viên, thanh niên cũng từng bước được nâng lên, góp phần xây dựng, bảo vệ Đảng, bảo vệ chính quyền và chế độ, giữ vững ổn định chính trị - xã hội; đóng góp tích cực cho sự nghiệp đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế...

Tuy nhiên, bên cạnh đó, nhận thức về vai trò, tầm quan trọng, tính cấp thiết của việc giáo dục cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư của không ít cấp ủy, tổ chức đảng, tổ chức đoàn, đoàn viên, thanh niên chưa thực sự đầy đủ và đúng mức; công tác giáo dục đạo đức cách mạng, nhất là giáo dục liêm chính, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí chưa trở thành nhiệm vụ trọng yếu, thường xuyên; nội dung, phương pháp, hình thức và đối tượng giáo dục còn nhiều bất cập; chưa hình thành ý thức tự giác học tập, rèn luyện, thực hành cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư trong đoàn viên, thanh niên; các giá trị liêm chính, tiết kiệm chưa được xã hội đề cao. Tham nhũng, tiêu cực tuy đã được kiềm chế, ngăn chặn và có chiều hướng giảm, nhưng vẫn còn xảy ra nhiều vụ việc nghiêm trọng; tình trạng lãng phí diễn ra khá phổ biến, gây thất thoát lớn tài sản của Nhà nước và nhân dân. Thực tế đã có một bộ phận không nhỏ thanh niên không có lý tưởng sống, có biểu hiện “khô Đảng, nhạt Đoàn”, sa vào các tệ nạn xã hội, tham nhũng, tiêu cực. Đặc biệt, có trường hợp bị kẻ địch, các phần tử phản động lôi kéo tham gia hoạt động chống phá chính quyền, nói xấu chế độ, chối bỏ vai trò lịch sử của thanh niên trong tiến trình phát triển đất nước. Ngăn chặn, phòng ngừa những biểu hiện tham nhũng, tiêu cực, nhất là tình trạng “khô Đảng, nhạt Đoàn”, “xa rời chính trị” trong thanh niên vừa là nhiệm vụ cấp bách, vừa là chiến lược lâu dài. Thông qua công tác tuyên truyền, giáo dục đạo đức cách mạng, đạo đức liêm chính và các phong trào hành động cách mạng sẽ tạo ra tấm lá chắn vững chắc trong tư duy, tư tưởng chính trị của đoàn viên, thanh niên, góp phần hình thành một thế hệ đoàn viên thanh niên vừa “hồng”, vừa “chuyên”, xứng đáng là chủ nhân tương lai của đất nước, đồng thời đóng góp tích cực vào cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực và làm thất bại âm mưu chiến lược “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch.

3. Một số giải pháp nâng cao hiệu quả giáo dục liêm chính cho thanh niên hiện nay, góp phần tích cực đẩy lùi tham nhũng, tiêu cực

Hiện nay, trong xu thế toàn cầu hóa, đất nước ta đứng trước nhiều thuận lợi và khó khăn. Đoàn viên, thanh niên vẫn là đội ngũ tiên phong của Đảng trong thực hiện đường lối, chính sách phát triển của đất nước. Thanh niên ngày nay được sống, học tập, lao động trong môi trường hòa bình; được thừa hưởng thành quả của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và công cuộc đổi mới đất nước; được cống hiến và trưởng thành trong sự ổn định về chính trị, sự phát triển vững chắc của kinh tế - xã hội và đời sống vật chất, tinh thần của người dân không ngừng được cải thiện; được gia đình và xã hội dành cho nhiều cơ hội học tập để có trình độ văn hóa, chuyên môn cao hơn. Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang mở ra cho thanh niên cơ hội lớn trong tiếp cận, học tập những kiến thức mới một cách nhanh chóng để lập thân, lập nghiệp. Tuy nhiên, những thách thức đặt ra đối với thanh niên cũng không hề nhỏ, đặc biệt là trong bối cảnh cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực của toàn Đảng, toàn dân đang rất quyết liệt. Để tăng cường hiệu quả giáo dục liêm chính cho thanh niên hiện nay, góp phần tích cực đẩy lùi tham nhũng, tiêu cực, xây dựng Đảng, Nhà nước và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, đáp ứng yêu cầu xây dựng, phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc trong kỷ nguyên mới - Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc dưới sự lãnh đạo của Đảng, trong thời gian tới, cần tập trung thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm sau: 

Một là, tích cực đổi mới nội dung, chương trình giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống cho thanh niên, thiếu nhi, học sinh, sinh viên gắn với tư tưởng Hồ Chí Minh cần được tiếp tục quan tâm, chú trọng triển khai sâu rộng ở tất cả các cấp học; trình độ đào tạo và các hoạt động của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh.

Hai là, chú trọng đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền về giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức và lối sống bằng các hình thức phong phú, sinh động. Các bộ, ngành, địa phương và cơ sở giáo dục cần phát huy nền tảng công nghệ số để theo dõi và nắm bắt tình hình tư tưởng của thanh niên, thiếu nhi, học sinh, sinh viên. Đồng thời, thông qua các phương tiện truyền thông đại chúng, cần tạo ra sự tác động mạnh mẽ đến nhận thức và hành động của thế hệ trẻ về liêm chính và góp phần hình thành đạo đức liêm chính trong thế hệ trẻ.

Ba là, không ngừng đổi mới các phong trào, hành động cách mạng của Đoàn, bảo đảm ngày càng đi vào chiều sâu, đặc biệt là các phong trào liên quan đến rèn luyện, giữ gìn đạo đức liêm chính, tạo môi trường xã hội lành mạnh để thanh niên rèn luyện, cống hiến và trưởng thành, góp phần nâng cao hiệu quả công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống cho thanh niên, học sinh, sinh viên, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ chính trị. Tích cực thông tin tuyên truyền về Cuộc vận động “Tuổi trẻ Việt Nam học tập và làm theo lời Bác” nhằm thu hút sự tham gia tích cực của đông đảo thanh niên, tạo sự chuyển biến trong nhận thức và hành động, góp phần phát triển toàn diện, đặc biệt là phát triển đạo đức cách mạng, phát huy tốt vai trò xung kích, tình nguyện, sáng tạo của thanh niên trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Bốn là, tăng cường sự phối hợp giữa nhà trường, gia đình, xã hội trong công tác giáo dục học sinh, sinh viên; thường xuyên rà soát, chấn chỉnh, nâng cao hiệu quả hoạt động của ban đại diện cha, mẹ học sinh trong trường học. Các địa phương tích cực hướng dẫn các cơ sở giáo dục phối hợp chặt chẽ với ban đại diện cha, mẹ học sinh thực hiện cam kết với cơ sở giáo dục về việc thực hiện đầy đủ nghĩa vụ chăm sóc, giáo dục và tạo môi trường tốt nhất, góp phần hướng dẫn, quản lý con em học tập, rèn luyện đạo đức cách mạng, đạo đức liêm chính.

Năm là, tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, phục vụ nhu cầu vui chơi, giải trí, rèn luyện thể chất và phẩm chất đạo đức liêm chính của thanh niên, thiếu niên, nhi đồng. Các thiết chế văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao cho thanh niên cần được quan tâm, bảo đảm phát huy hiệu quả trong công tác giáo dục đạo đức liêm chính, lối sống liêm chính, văn hóa liêm chính, kỹ năng phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực cho thanh thiếu nhi.

 

1. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, t. 4, tr. 194.

2. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 5, tr. 216.

3. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 4, tr. 35.

4. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđđ, t. 15, tr. 622.

5. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđđ, t. 15, tr. 612.

6. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđđ, t. 15, tr. 612.

7. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 9, tr. 354.

8. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 6, tr. 117.

9. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 12, tr. 647.

10. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 6, tr. 126-128.

11. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 6, tr. 129.

12. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 9, tr. 265.

13. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 9, tr. 265.

14. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đảng toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2007, t. 52, tr. 538-539.

 

Quý bạn đọc đặt sách/tạp chí vui lòng để lại thông tin