1. Những yếu tố quy định chất lượng lãnh đạo nhiệm vụ xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật của chi bộ đại đội học viên ở Đảng bộ Trường Sĩ quan Chính trị
Một là, năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của chi ủy, chi bộ và tính tiền phong gương mẫu của cán bộ, đảng viên.
Năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của chi ủy, chi bộ được biểu hiện ở năng lực quán triệt, vận dụng và cụ thể hóa các chỉ thị, nghị quyết, hướng dẫn quy chế, quy định của cấp trên, điều lệnh, điều lệ; xác định chủ trương, biện pháp lãnh đạo nhiệm vụ xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật của chi bộ. Đây là yếu tố quan trọng hàng đầu tạo nên chất lượng lãnh đạo nhiệm vụ xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật của chi bộ đại đội học viên.
Sức chiến đấu của chi ủy, chi bộ được biểu hiện thông qua khả năng huy động sức mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức để tạo nên sức mạnh bền vững vượt qua mọi trở ngại, khó khăn, đề cao tự phê bình và phê bình, kiên quyết đấu tranh với mọi biểu hiện coi nhẹ lãnh đạo nhiệm vụ xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật. Bên cạnh đó, sự gương mẫu của đội ngũ cán bộ, đảng viên cũng là yếu tố quan trọng, được thể hiện trong nhận thức, trách nhiệm khi thực hiện nhiệm vụ xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật ở đơn vị. Đội ngũ cán bộ, đảng viên phải hiểu biết sâu sắc, đầy đủ về vị trí, vai trò xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật, những quy định về nền nếp, chế độ sinh hoạt lãnh đạo, nguyên tắc, thủ tục, quy trình, hình thức sinh hoạt lãnh đạo để tổ chức thực hiện nghiêm túc.
Hai là, hiệu quả thực hiện quy trình, duy trì nền nếp chế độ, sinh hoạt lãnh đạo nhiệm vụ xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật của chi bộ.
Chất lượng các khâu, các bước trong quy trình lãnh đạo và chất lượng thực hiện các nền nếp, chế độ sinh hoạt lãnh đạo của chi bộ có ảnh hưởng lớn đến chất lượng lãnh đạo nhiệm vụ xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật, là nhân tố quan trọng, quyết định đến chất lượng lãnh đạo nhiệm vụ xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật của chi bộ đại đội học viên. Mỗi khâu, mỗi bước trong quy trình đều có vị trí, vai trò quan trọng, từ khâu chuẩn bị dự thảo nghị quyết đến sinh hoạt chi bộ, tổ chức thực hiện nghị quyết phải chặt chẽ, đúng quy định. Qua đó, đòi hỏi các chi bộ phải có nghị quyết chuyên đề về xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật, hoặc coi nhiệm vụ xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật là một nội dung quan trọng trong nghị quyết lãnh đạo thường kỳ. Duy trì nghiêm nền nếp chế độ sinh hoạt chi bộ, nhất là sinh hoạt lãnh đạo nhiệm vụ xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật; tiến hành sinh hoạt phải đúng thủ tục, nguyên tắc, phát huy dân chủ trong thảo luận, đề xuất những biện pháp lãnh đạo sát đúng, phát huy tinh thần đoàn kết của cán bộ, đảng viên trong sinh hoạt lãnh đạo. Đồng thời, phân công tổ chức thực hiện một cách chặt chẽ cho từng đảng viên, quy rõ trách nhiệm cho cán bộ, đảng viên phụ trách, kịp thời bổ sung nội dung, điều chỉnh các biện pháp sát với tình hình thực tiễn, tránh hình thức, thiếu trọng tâm, trọng điểm, hoặc tổ chức sinh hoạt qua loa, đại khái, chất lượng thấp.
Ba là, chất lượng thực hiện nghị quyết, kết quả kiểm tra, đánh giá chất lượng lãnh đạo nhiệm vụ xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật.
Đây là một nội dung quan trọng để bảo đảm nghị quyết của chi bộ được tổ chức triển khai thực hiện chặt chẽ, đúng quy định. Triển khai và tổ chức thực hiện nghị quyết là một trong những bước quan trọng để đưa nghị quyết vào thực tiễn và đánh giá tính hiệu quả về mục tiêu, biện pháp lãnh đạo của chi bộ. Trước hết, nghị quyết phải được quán triệt đến toàn đơn vị; chỉ đạo, định hướng tổ chức chỉ huy, chi đoàn và Hội đồng quân nhân cụ thể hóa nghị quyết bằng kế hoạch công tác, chương trình hành động hướng vào nhiệm vụ xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật; thường xuyên kiểm tra, giám sát việc thực hiện nghị quyết; tổ chức các hoạt động phong trào xung kích, phát huy dân chủ trong thực hiện nhiệm vụ xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật; việc kiểm tra phải được tiến hành toàn diện, sâu sát, cụ thể, tỉ mỉ, tập trung vào những khâu quan trọng về xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật và những đơn vị có chất lượng xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật còn hạn chế. Phát huy vai trò gương mẫu trong xây dựng chính quy, chấp hành kỷ luật của cán bộ, đảng viên. Kết quả thực hiện nghị quyết trực tiếp phản ánh chất lượng lãnh đạo nhiệm vụ của chi bộ nói chung, nhiệm vụ xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật nói riêng. Thường xuyên chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho bộ đội, xây dựng cảnh quan môi trường, củng cố cơ sở vật chất bảo đảm cho công tác lãnh đạo nhiệm vụ xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật của chi bộ đạt hiệu quả. Bên cạnh đó, tiến hành kiểm tra, giám sát chặt chẽ việc tổ chức thực hiện nghị quyết lãnh đạo nhiệm vụ xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật, kịp thời nhắc nhở, uốn nắn những sai phạm, bảo đảm những nội dung chỉ tiêu, biện pháp của chi bộ được chấp hành nghiêm túc, có chất lượng cao trong tổ chức thực hiện.
2. Giải pháp nâng cao chất lượng lãnh đạo nhiệm vụ xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật của các chi bộ đại đội học viên ở Đảng bộ Trường Sĩ quan Chính trị hiện nay
Thứ nhất, tạo chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức, trách nhiệm của các chủ thể, lực lượng đối với nâng cao chất lượng lãnh đạo nhiệm vụ xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật của các chi bộ đại đội học viên ở Đảng bộ Trường Sĩ quan Chính trị.
Đây là giải pháp cơ bản, quan trọng hàng đầu, có vai trò quyết định đến quá trình nâng cao chất lượng, hiệu quả lãnh đạo nhiệm vụ xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật của các đại đội học viên ở Đảng bộ Trường Sĩ quan Chính trị, tạo nên sự thống nhất, đồng bộ, môi trường thuận lợi trong lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện nhiệm vụ xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật của các đại đội học viên, bởi nhận thức là cơ sở của hành động, chỉ có nhận thức đúng, mới xác định tốt động cơ, trách nhiệm và hành động đúng. Chủ nghĩa Mác - Lênin đã chỉ ra, nhận thức có vai trò to lớn đối với hoạt động thực tiễn của con người. Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: Tư tưởng đúng thì hành động mới khỏi sai lạc và mới làm trọn nhiệm vụ cách mạng được1. Để thực hiện giải pháp này cần làm tốt một số nội dung sau:
Một là, giáo dục, quán triệt cho các chủ thể, các lực lượng nhận thức sâu sắc vị trí, vai trò và sự cần thiết của việc nâng cao chất lượng lãnh đạo nhiệm vụ xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật của các chi bộ đại đội học viên.
Chi bộ đại đội học viên là hạt nhân chính trị ở đại đội quản lý học viên, là nơi trực tiếp quán triệt các chỉ thị, nghị quyết, hướng dẫn của cấp trên, lãnh đạo đại đội thực hiện mọi nhiệm vụ trên các mặt công tác. Vì vậy, cấp ủy, cán bộ chủ trì các cấp cần tăng cường giáo dục, quán triệt nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên, các tổ chức, lực lượng nhận thức đúng đắn về vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ của chi bộ đại đội học viên. Lãnh đạo nâng cao chất lượng nhiệm vụ xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật của các chi bộ đại đội học viên ở Đảng bộ Trường Sĩ quan Chính trị là một nhiệm vụ thường xuyên, quan trọng, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị của Nhà trường; đồng thời xây dựng bản lĩnh vững vàng, ý thức tổ chức kỷ luật cao cho cán bộ, đảng viên, học viên ở mọi lúc, mọi nơi.
Hai là, giáo dục, quán triệt các nghị quyết, chỉ thị, quy định, văn bản hướng dẫn của cấp trên về nhiệm vụ xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật cho mọi tổ chức, lực lượng trong đơn vị.
Việc giáo dục, quán triệt các nghị quyết, chỉ thị, quy định và các văn bản hướng dẫn của cấp trên phải được tiến hành thường xuyên, kịp thời cập nhật các nội dung mới về xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật, để tổ chức quán triệt cho mọi cán bộ, đảng viên, học viên trong chi bộ và đại đội. Từ đó, nâng cao ý thức chấp hành xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật trong toàn đơn vị. Chú trọng quán triệt, giáo dục quan điểm chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; điều lệnh, điều lệ, chế độ quy định, các chỉ thị, nghị quyết, văn bản hướng dẫn của các cấp về xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật.
Ba là, giáo dục cho các chủ thể, lực lượng về thực hiện chức trách, nhiệm vụ trong nâng cao chất lượng lãnh đạo nhiệm vụ xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật của chi bộ đại đội học viên.
Quá trình nâng cao chất lượng lãnh đạo nhiệm vụ xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật của các chi bộ đại đội học viên ở Đảng bộ Trường Sĩ quan Chính trị có sự tham gia của nhiều chủ thể, lực lượng. Mỗi chủ thể, lực lượng tiến hành đều có chức trách, nhiệm vụ khác nhau. Vì vậy, đòi hỏi mỗi chủ thể, lực lượng phải có tính tích cực, chủ động, phát huy tối đa tinh thần trách nhiệm của mình vào hoạt động này. Qua đó, nâng cao chất lượng lãnh đạo nhiệm vụ xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật của các chi bộ đại đội học viên, bảo đảm chất lượng lãnh đạo nhiệm vụ xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật được thực hiện đồng bộ, thống nhất; đồng thời phát huy dân chủ, tính năng động, sáng tạo của các chủ thể, lực lượng, đa dạng hóa nội dung, hình thức thực hiện phù hợp với tình hình thực tiễn của đơn vị.
Thứ hai, xác định đúng nội dung, vận dụng linh hoạt, sáng tạo các hình thức, biện pháp nâng cao chất lượng lãnh đạo nhiệm vụ xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật của các chi bộ đại đội học viên ở Đảng bộ Trường Sĩ quan Chính trị.
Đây là giải pháp có ý nghĩa quan trọng, làm nền tảng trực tiếp nâng cao chất lượng lãnh đạo nhiệm vụ xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật của các chi bộ đại đội học viên ở Đảng bộ Trường Sĩ quan Chính trị hiện nay. Để xác định đúng nội dung, vận dụng linh hoạt, sáng tạo các hình thức, biện pháp trong nâng cao chất lượng lãnh đạo nhiệm vụ xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật của các chi bộ đại đội học viên ở Đảng bộ Trường Sĩ quan Chính trị, cần tập trung thực hiện tốt một số nội dung sau:
Một là, xác định đúng nội dung nâng cao chất lượng lãnh đạo nhiệm vụ xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật sát với đặc điểm, nhiệm vụ của đơn vị và phù hợp với từng đối tượng.
Để xác định đúng nội dung nâng cao chất lượng lãnh đạo nhiệm vụ xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật, trước hết cần bám sát sự phát triển của thực tiễn, yêu cầu nhiệm vụ và đặc điểm của học viên, thực trạng lãnh đạo nhiệm vụ xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật của các chi bộ đại đội học viên, bám sát các nghị quyết, chỉ thị, quy định, hướng dẫn của cấp trên để cụ thể hóa vào cấp mình cho phù hợp. Nội dung lãnh đạo nhiệm vụ xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật phải toàn diện từ việc lãnh đạo công tác giáo dục, quán triệt thống nhất nhận thức và hành động, đến lãnh đạo xây dựng về mặt tổ chức, biên chế, kế hoạch công tác, việc chấp hành kỷ luật, nền nếp chính quy, lễ tiết tác phong quân nhân, chính quy trong toàn đơn vị... Trong đó, cần xác định được những nội dung, biện pháp trọng tâm, trọng điểm trên từng mặt công tác phù hợp với từng thời điểm cụ thể.
Hai là, vận dụng linh hoạt, sáng tạo các hình thức, biện pháp nâng cao chất lượng lãnh đạo nhiệm vụ xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật của các chi bộ đại đội học viên ở Trường Sĩ quan Chính trị.
Thực tế cho thấy, các hình thức, biện pháp nâng cao chất lượng lãnh đạo nhiệm vụ xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật của các chi bộ đại đội học viên ở Đảng bộ Trường Sĩ quan Chính trị rất phong phú, đa dạng, đòi hỏi sự vận dụng linh hoạt, phù hợp với từng điều kiện thực tiễn, từng nội dung, từng đối tượng học viên để đạt được hiệu quả cao. Do vậy, cần tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị, Chỉ thị số 87-CT/TW của Thường vụ Quân ủy Trung ương về đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, Kết luận số 01-KL/TW của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị gắn với Cuộc vận động "Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh "Bộ đội cụ Hồ" thời kỳ mới" và các phong trào thi đua trong giáo dục, đào tạo, nghiên cứu khoa học, xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật của đơn vị. Đồng thời, tăng cường các hình thức, biện pháp thông qua hoạt động thực tiễn hằng ngày, lồng ghép nội dung xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật vào các hoạt động học tập trên giảng đường, ngoài thao trường bãi tập, trong rèn luyện thể lực, sinh hoạt và công tác khác.
Thứ ba, thực hiện tốt các khâu, các bước trong quy trình lãnh đạo nhiệm vụ xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật của các chi bộ đại đội học viên ở Đảng bộ Trường Sĩ quan Chính trị.
Đây là giải pháp then chốt, có ý nghĩa quyết định đối với việc nâng cao chất lượng lãnh đạo của chi bộ đại đội học viên, bảo đảm quy trình lãnh đạo đúng thủ tục, nguyên tắc, quy định. Quy trình lãnh đạo là trình tự thực hiện các khâu, các bước trong công tác lãnh đạo của chi bộ, nhằm bảo đảm sự chặt chẽ, thống nhất, hiệu quả lãnh đạo của các chi bộ đại đội học viên ở Đảng bộ Trường Sĩ quan Chính trị. Thực hiện đầy đủ, đúng quy trình sẽ tác động trực tiếp đến quá trình nâng cao chất lượng lãnh đạo, sức chiến đấu của chi bộ, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao. Do vậy, để góp phần nâng cao chất lượng lãnh đạo nhiệm vụ xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật đòi hỏi chi ủy, chi bộ, nhất là bí thư chi bộ cần phát huy đầy đủ năng lực, trách nhiệm trong quán triệt, thực hiện nghiêm túc các khâu, các bước trong quy trình lãnh đạo của chi bộ theo quy định của Điều lệ Đảng. Để thực hiện tốt điều đó cần tập trung làm tốt một số nội dung sau:
Một là, chuẩn bị sinh hoạt.
Công tác chuẩn bị sinh hoạt lãnh đạo của chi ủy, bí thư chi bộ cần tập trung vào những nội dung trọng tâm, lãnh đạo đối với nhiệm vụ xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật trong từng tháng, từng quý. Trên cơ sở đó, xác định chính xác những khâu đột phá, nhiệm vụ trọng tâm cần tập trung lãnh đạo và hạn chế, khuyết điểm nổi cộm cần tập trung giải quyết. Chi ủy, bí thư chi bộ cần xác định được những nội dung quan trọng để đưa ra chi bộ thảo luận và quyết nghị. Khắc phục tình trạng sinh hoạt hình thức, tránh tình trạng đánh giá ưu điểm, khuyết điểm, đưa ra giải pháp một cách chung chung, nội dung nghị quyết lãnh đạo tháng trước giống như tháng sau.
Hai là, tiến hành sinh hoạt.
Tiến hành sinh hoạt chi bộ ra nghị quyết là khâu quan trọng có ý nghĩa quyết định đến nâng cao chất lượng thực hiện quy trình lãnh đạo nhiệm vụ xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật của các chi bộ đại đội học viên ở Đảng bộ Trường Sĩ quan Chính trị, bảo đảm việc sinh hoạt chi bộ thực sự là sinh hoạt lãnh đạo, có tính giáo dục và tính chiến đấu. Chi ủy, bí thư chi bộ phải duy trì tổ chức sinh hoạt một cách chặt chẽ, nghiêm túc, tuân thủ triệt để nguyên tắc tổ chức và sinh hoạt đảng. Để chi bộ sinh hoạt nghiêm túc, chất lượng cao, đòi hỏi người chủ trì phải nắm vững mục đích, yêu cầu, nội dung trọng tâm của buổi sinh hoạt, chủ động điều hành và xử lý linh hoạt các tình huống.
Ba là, tổ chức triển khai thực hiện và kiểm tra, giám sát quá trình thực hiện nghị quyết.
Quán triệt và phổ biến nghị quyết của chi bộ phải được tiến hành kịp thời ngay sau khi chi bộ ra nghị quyết lãnh đạo nhiệm vụ xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật. Mọi hoạt động của chi ủy, chi bộ phải dựa vào những nội dung được xác định trong nghị quyết. Phải coi nghị quyết là cơ sở pháp lý trực tiếp cho hoạt động lãnh đạo của chi ủy, chi bộ, đồng thời là căn cứ, tiêu chuẩn để đánh giá vai trò trách nhiệm, hiệu quả, hiệu lực công tác lãnh đạo nhiệm vụ xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật. Các chi ủy viên, đảng viên phải nắm chắc nội dung nghị quyết, luôn có ý thức trách nhiệm cao, chấp hành nghiêm những quy định, yêu cầu của quy chế. Phát huy tốt vai trò, trách nhiệm của chi ủy, nhất là vai trò của bí thư, phó bí thư chi bộ trong tổ chức thực hiện và kiểm tra, đánh giá chất lượng thực hiện nghị quyết của chi bộ. Vận dụng thực hiện các nội dung của nghị quyết lãnh đạo phải gắn với cương vị, chức trách từng người, từng nhiệm vụ cụ thể và trên cơ sở phẩm chất, năng lực của chi ủy viên, đảng viên, để phân công trách nhiệm cá nhân trong vận dụng thực hiện nghị quyết một cách có hiệu quả. Đồng thời phải làm tốt công tác kiểm tra, giám sát, đôn đốc đơn vị thực hiện nội dung, chỉ tiêu mà nghị quyết đã đề ra; kiên quyết xử lý nghiêm cán bộ, đảng viên, quần chúng vi phạm kỷ luật, làm trái với nghị quyết; bảo đảm thực hiện tốt việc xây dựng chi bộ trong sạch vững mạnh tiêu biểu, xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện.
Như vậy, chất lượng lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật của các đại đội học viên trong Đảng bộ Trường Sĩ quan Chính trị có vị trí, vai trò quan trọng và phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Nâng cao chất lượng lãnh đạo của chi bộ nói chung và chất lượng lãnh đạo nhiệm vụ xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật của các chi bộ đại đội học viên trong Đảng bộ Trường Sĩ quan Chính trị nói riêng là yêu cầu mang tính thường xuyên và cấp bách hiện nay, nhằm nâng cao chất lượng xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật của các đơn vị quản lý học viên trong Nhà trường, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ giáo dục, đào tạo trong tình hình mới.
1. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, t. 6, tr. 360.
