1. Giá trị lịch sử và tầm vóc thời đại của Đại thắng mùa Xuân năm 1975
Đại thắng mùa Xuân năm 1975 là một trong những sự kiện có tầm vóc lịch sử vĩ đại nhất của thế kỷ XX, không chỉ đối với dân tộc Việt Nam mà còn đối với phong trào cách mạng thế giới. Đây là kết tinh của hơn ba mươi năm đấu tranh gian khổ, kiên cường, là kết quả tổng hợp sức mạnh của cả dân tộc dưới sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng Cộng sản Việt Nam, thể hiện bản lĩnh, trí tuệ, ý chí quật cường và khát vọng độc lập, tự do của nhân dân Việt Nam.
Trước hết, về ý nghĩa lịch sử dân tộc, Đại thắng mùa Xuân 1975 đã chấm dứt vĩnh viễn hơn một thế kỷ đất nước bị chia cắt, nô dịch, đặt dấu chấm hết cho chế độ thực dân kiểu mới ở Việt Nam. Chiến thắng này đã mở ra kỷ nguyên độc lập, thống nhất, hòa bình và phát triển đi lên chủ nghĩa xã hội, hiện thực hóa trọn vẹn ước mơ “non sông liền một dải, Bắc - Nam sum họp một nhà”. Đây không chỉ là thắng lợi quân sự mà còn là thắng lợi chính trị - xã hội toàn diện, khẳng định sự đúng đắn tuyệt đối của đường lối cách mạng do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo.
Về phương diện chính trị - tư tưởng, chiến thắng năm 1975 đã khẳng định và nâng cao vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam - nhân tố quyết định mọi thắng lợi của cách mạng. Dưới sự chỉ đạo chiến lược của Đảng, toàn dân, toàn quân ta đã kiên trì, sáng tạo, kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại, kết hợp đấu tranh quân sự, chính trị và ngoại giao một cách linh hoạt, hiệu quả. Điều đó chứng minh năng lực cầm quyền và tầm nhìn chiến lược của Đảng trong việc vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh vào thực tiễn cách mạng Việt Nam. Chính nhờ đường lối cách mạng đúng đắn, lấy dân làm gốc, dựa vào sức mình là chính, chúng ta đã tạo nên một thắng lợi vĩ đại chưa từng có trong lịch sử chống ngoại xâm của các dân tộc nhỏ trên thế giới.
Về phương diện quốc tế, Đại thắng mùa Xuân 1975 có sức lan tỏa to lớn, vượt ra ngoài biên giới Việt Nam. Chiến thắng của nhân dân ta đã trở thành biểu tượng sáng ngời của phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc, của tinh thần độc lập và khát vọng tự do của các dân tộc bị áp bức trên toàn thế giới. Nhiều nước Á, Phi, Mỹ Latinh đã coi Việt Nam là tấm gương tiêu biểu cho cuộc đấu tranh vì độc lập dân tộc và công lý xã hội. Chính vì thế, chiến thắng của Việt Nam không chỉ mang giá trị dân tộc mà còn mang giá trị thời đại, góp phần làm rung chuyển hệ thống thực dân cũ và mới, thúc đẩy quá trình tan rã của chủ nghĩa đế quốc trong thập niên 1970.
Về phương diện văn hóa - tinh thần, Đại thắng mùa Xuân 1975 là sự kết tinh của sức mạnh tinh thần Việt Nam, của truyền thống “dựng nước đi đôi với giữ nước” suốt hàng nghìn năm lịch sử. Chiến thắng đó khẳng định rằng, sức mạnh vật chất phải được bắt nguồn từ sức mạnh tinh thần, ý chí và niềm tin, từ lòng yêu nước, tinh thần đoàn kết và khát vọng độc lập, tự do. Chính sức mạnh tinh thần ấy đã trở thành nguồn động lực to lớn, là “năng lượng mềm” giúp dân tộc Việt Nam vững vàng vượt qua mọi thử thách trong giai đoạn hậu chiến và thời kỳ đổi mới.
Tầm vóc thời đại của chiến thắng mùa Xuân 1975 được thể hiện ở chỗ: Việt Nam là quốc gia đầu tiên trong thời đại hiện đại đánh bại hoàn toàn một đế quốc hùng mạnh nhất thế giới, làm thay đổi cục diện chiến lược toàn cầu, góp phần định hình lại quan hệ quốc tế trong Chiến tranh Lạnh. Sự kiện này đã chứng minh sức mạnh của các dân tộc nhỏ khi được dẫn dắt bởi một đường lối cách mạng đúng đắn, đồng thời cổ vũ mạnh mẽ phong trào chống chiến tranh, phong trào hòa bình, dân chủ và tiến bộ xã hội trên toàn thế giới.
Đại thắng mùa Xuân năm 1975 của nhân dân Việt Nam mang tầm vóc thời đại, bởi đã trực tiếp góp phần quan trọng vào cuộc đấu tranh của nhân dân thế giới vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội. Chủ tịch Triều Tiên Kim Nhật Thành khẳng định: “Đại thắng mùa Xuân năm 1975 là thắng lợi chung của tất cả nhân dân cách mạng trên thế giới, góp phần quan trọng vào cuộc đấu tranh chống đế quốc, giải phóng dân tộc của các dân tộc bị áp bức”1. Chủ tịch Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc Mao Trạch Đông nhấn mạnh: “Thắng lợi của các đồng chí đã cổ vũ hết sức mạnh mẽ tất cả các dân tộc và nhân dân bị áp bức đang đấu tranh, nêu gương sáng chói cho sự nghiệp cách mạng chống đế quốc Mỹ của nhân dân toàn thế giới”2.
Đánh giá thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IV của Đảng (12/1976) nhận định: “Năm tháng sẽ trôi qua, nhưng thắng lợi của nhân dân ta trong sự nghiệp kháng chiến chống Mỹ, cứu nước mãi mãi được ghi vào lịch sử dân tộc ta như một trong những trang chói lọi nhất, một biểu tượng sáng ngời về sự toàn thắng của chủ nghĩa anh hùng cách mạng và trí tuệ con người; và đi vào lịch sử thế giới như một chiến công vĩ đại của thế kỷ XX, một sự kiện có tầm quan trọng quốc tế to lớn và có tính thời đại sâu sắc”3.
Từ góc nhìn lịch sử, có thể khẳng định: Đại thắng mùa Xuân 1975 là mốc son chói lọi, là bước ngoặt vĩ đại trong tiến trình phát triển của dân tộc Việt Nam. Từ đây, đất nước ta chuyển sang thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội, thống nhất Tổ quốc về lãnh thổ, chính trị và tư tưởng; đồng thời khẳng định Việt Nam trở thành một chủ thể độc lập, bình đẳng trong cộng đồng quốc tế. Tầm vóc của chiến thắng ấy không chỉ nằm ở việc chấm dứt chiến tranh, mà còn ở việc mở ra con đường phát triển mới cho dân tộc, tạo tiền đề lịch sử cho đường lối đổi mới năm 1986 và hành trình hội nhập quốc tế sâu rộng ngày nay.
Có thể nói, giá trị lịch sử và tầm vóc thời đại của Đại thắng mùa Xuân 1975 không chỉ nằm ở chiến công lẫy lừng của dân tộc Việt Nam, mà còn ở di sản tinh thần trường tồn, đó là khát vọng độc lập, ý chí tự cường và niềm tin mãnh liệt vào con đường phát triển xã hội chủ nghĩa mà Đảng, Bác Hồ và nhân dân ta đã lựa chọn. Chính từ điểm tựa lịch sử ấy, dân tộc Việt Nam đã và đang tiếp tục viết tiếp những trang sử mới trong kỷ nguyên hòa bình, hội nhập và vươn mình phát triển.
2. Đại thắng mùa Xuân 1975 - Tiền đề lịch sử, chính trị và tư tưởng cho công cuộc Đổi mới
2.1. Từ thắng lợi thống nhất đất nước đến yêu cầu đổi mới tư duy phát triển
Đại thắng mùa Xuân năm 1975 đã kết thúc trọn vẹn cuộc cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân, đưa dân tộc Việt Nam bước sang một kỷ nguyên mới: độc lập, thống nhất, cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội. Đó là thành quả vĩ đại của hơn một thế kỷ đấu tranh chống ngoại xâm, là sự khẳng định sức sống mãnh liệt của chủ nghĩa yêu nước Việt Nam và đường lối cách mạng đúng đắn của Đảng Cộng sản Việt Nam. Tuy nhiên, thống nhất đất nước mới chỉ là bước khởi đầu của một chặng đường dài và gian nan hơn - chặng đường xây dựng và phát triển đất nước trong hòa bình, trong bối cảnh thế giới đầy biến động.
Sau năm 1975, Việt Nam đối mặt với muôn vàn khó khăn: hậu quả nặng nề của chiến tranh, cơ sở hạ tầng bị tàn phá nghiêm trọng, đời sống nhân dân nghèo nàn, thiếu thốn; hệ thống kinh tế vận hành theo mô hình kế hoạch hóa tập trung, bao cấp dần bộc lộ sự kém hiệu quả; nguồn lực xã hội chưa được khai thác, phát huy đúng mức. Bên cạnh đó, bối cảnh quốc tế có nhiều biến động - Chiến tranh Lạnh bước vào giai đoạn căng thẳng, khủng hoảng dầu mỏ, chiến tranh biên giới và cấm vận kinh tế của Mỹ đã tạo nên vòng vây khó khăn cho nền kinh tế non trẻ của Việt Nam.
Trong hoàn cảnh đó, Đảng ta sớm nhận ra rằng: để phát triển đất nước, không thể tiếp tục tư duy cũ, không thể chỉ dựa vào ý chí chính trị, mà phải xuất phát từ quy luật khách quan của nền kinh tế hàng hóa, của khoa học và hội nhập quốc tế. Chính từ bài học của chiến thắng năm 1975 - bài học nhìn thẳng vào thực tiễn, dám nghĩ, dám làm và dám chịu trách nhiệm, Đảng ta đã mạnh dạn tự đổi mới, tiến tới công cuộc Đổi mới toàn diện khởi xướng từ Đại hội VI (năm 1986).
Tinh thần “dám đột phá vì lợi ích của dân tộc” trong kháng chiến được chuyển hóa thành tinh thần cải cách tư duy phát triển, khởi đầu từ lĩnh vực kinh tế, lan tỏa đến mọi lĩnh vực đời sống xã hội. Đại hội VI (năm 1986) của Đảng đề ra đường lối đổi mới toàn diện đất nước, trong đó lấy đổi mới kinh tế làm trọng tâm, mà “trước hết là đổi mới tư duy kinh tế”. Đại hội đánh dấu bước ngoặt quan trọng cho sự xác lập thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Đại hội nhấn mạnh: “Kiên quyết xóa bỏ cơ chế tập trung quan liêu, thiết lập và hình thành đồng bộ cơ chế kế hoạch hóa theo phương thức hạch toán kinh doanh xã hội chủ nghĩa, đúng nguyên tắc tập trung dân chủ”4. Điểm nổi bật trong đổi mới tư duy của Đảng là đẩy mạnh phát triển kinh tế hàng hóa nhiều thành phần, cho phép và khuyến khích kinh tế tư nhân, cá thể phát triển trong những ngành nghề, lĩnh vực nhất định. Đây là dấu mốc quan trọng trong quá trình đổi mới tư duy lý luận của Đảng về xây dựng nền kinh tế quá độ đi lên xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam.
Đó là sự vận dụng sáng tạo tinh thần Đại thắng mùa Xuân năm 1975 trong điều kiện mới: từ chiến thắng trong chiến tranh chuyển sang chiến thắng trong phát triển, từ giành độc lập chuyển sang làm chủ vận mệnh phát triển của dân tộc.
Thực chất, công cuộc Đổi mới là sự kế thừa và phát triển tất yếu của tinh thần Đại thắng mùa Xuân năm 1975, bởi cả hai đều dựa trên ý chí tự lực, tự cường, tin vào sức mạnh nội sinh của nhân dân. Nếu trong chiến tranh, chúng ta chiến thắng bằng sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, thì trong hòa bình, Đổi mới thành công cũng chính nhờ phát huy sức sáng tạo, trí tuệ và tiềm năng của nhân dân trong xây dựng và phát triển đất nước.
Bên cạnh đó, Đại thắng mùa Xuân năm 1975 còn để lại một di sản tư tưởng sâu sắc - đó là tư duy độc lập, tự chủ, dám nhìn thẳng vào sự thật, không ngừng đổi mới để thích ứng với thời cuộc. Chính tư duy này đã giúp Đảng ta vượt qua sự bảo thủ, giáo điều, để từng bước hình thành đường lối phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa - một mô hình đặc sắc, vừa giữ vững bản sắc và nền tảng xã hội chủ nghĩa, vừa phát huy được động lực của kinh tế hàng hóa và hội nhập quốc tế.
Như vậy, có thể nói: Đại thắng mùa Xuân năm 1975 là tiền đề lịch sử - chính trị - tư tưởng của công cuộc Đổi mới. Nó không chỉ mang lại điều kiện hiện thực - một đất nước độc lập, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, mà còn tạo ra bệ phóng tinh thần và trí tuệ, giúp dân tộc ta đủ bản lĩnh để chuyển mình trong bối cảnh toàn cầu hóa.
2.2. Tinh thần Đại thắng năm 1975 trong tư duy đổi mới và hội nhập
Tinh thần Đại thắng mùa Xuân năm 1975 không chỉ dừng lại ở giá trị biểu tượng của một chiến thắng quân sự, mà còn là nguồn năng lượng tinh thần vô giá cho quá trình đổi mới đất nước.
Đó là tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, là bản lĩnh dám vượt qua giới hạn, phá bỏ rào cản của tư duy cũ, tìm ra con đường phát triển phù hợp với quy luật khách quan và đặc thù dân tộc Việt Nam.
Thứ nhất, bài học “lấy dân làm gốc” - cội nguồn của mọi thắng lợi.
Trong kháng chiến, mọi thắng lợi đều bắt nguồn từ việc dựa vào dân, phát huy sức mạnh toàn dân. Trong Đổi mới, tư tưởng ấy được Đảng ta vận dụng sáng tạo thành phương châm phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa, khơi dậy tinh thần sáng tạo và quyền làm chủ của nhân dân trong mọi lĩnh vực. Nhân dân không chỉ là đối tượng thụ hưởng, mà là chủ thể sáng tạo của công cuộc Đổi mới - từ phát triển sản xuất, kinh doanh đến quản lý, giám sát và phản biện xã hội. Việc xóa bỏ cơ chế tập trung bao cấp, mở rộng quyền tự chủ cho cơ sở, thúc đẩy kinh tế tư nhân, hộ gia đình, hợp tác xã - tất cả đều là sự thể hiện sinh động của tư tưởng “dân là gốc” được kế thừa từ tinh thần Đại thắng mùa Xuân năm 1975.
Thứ hai, tinh thần độc lập, tự chủ, tự cường - nền tảng của đường lối phát triển.
Đại thắng mùa Xuân năm 1975 khẳng định sức mạnh độc lập, tự chủ của dân tộc Việt Nam trong việc quyết định vận mệnh của mình. Tinh thần ấy tiếp tục soi đường cho công cuộc Đổi mới: dù mở cửa và hội nhập, Việt Nam vẫn giữ vững độc lập, tự chủ về chính trị, kinh tế, văn hóa và an ninh quốc gia. Đường lối phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa được xây dựng trên nguyên tắc “độc lập, tự chủ gắn với hội nhập quốc tế sâu rộng”, bảo đảm lợi ích dân tộc, đồng thời tận dụng cơ hội của toàn cầu hóa để phát triển bền vững. Đây chính là biểu hiện sinh động của tư tưởng tự lực, tự cường được kết tinh từ chiến thắng lịch sử 1975.
Thứ ba, bài học về đại đoàn kết toàn dân tộc - nhân tố then chốt của thành công.
Trong kháng chiến, đoàn kết toàn dân là sức mạnh vô địch đưa đến chiến thắng. Trong hòa bình, bài học đó trở thành chìa khóa cho ổn định chính trị, phát triển kinh tế, giữ vững độc lập dân tộc và hội nhập quốc tế thành công. Đảng ta luôn coi đại đoàn kết là “đường lối chiến lược”, là động lực và nguồn lực nội sinh của đất nước. Trong công cuộc Đổi mới, tinh thần đoàn kết không chỉ giới hạn trong phạm vi dân tộc, mà còn được mở rộng thành đoàn kết quốc tế, hợp tác và đối thoại, góp phần nâng cao vị thế Việt Nam trên trường quốc tế.
Có thể nói, nếu Đại thắng mùa Xuân năm 1975 là đỉnh cao của ý chí độc lập dân tộc trong thế kỷ XX, thì Đổi mới 1986 là đỉnh cao của trí tuệ sáng tạo Việt Nam trong thế kỷ XXI. Cả hai đều thống nhất trong một mạch nguồn - đó là niềm tin vào Đảng, vào nhân dân, vào sức mạnh của tinh thần Việt Nam.
3. Ý nghĩa lịch sử của Đại thắng mùa Xuân 1975 đối với công cuộc Đổi mới và phát triển đất nước hiện nay
3.1. Củng cố niềm tin chính trị và bản lĩnh độc lập dân tộc
Đại thắng mùa Xuân năm 1975 không chỉ là chiến công hiển hách của dân tộc Việt Nam trong thế kỷ XX, mà còn là nguồn lực tinh thần vô giá, củng cố niềm tin chính trị, ý chí độc lập và bản lĩnh tự cường của dân tộc. Chiến thắng ấy chứng minh một chân lý mang giá trị phổ quát: dân tộc Việt Nam, dù nhỏ bé, nhưng khi đoàn kết, có đường lối đúng đắn và được soi sáng bởi tư tưởng Hồ Chí Minh, thì có thể chiến thắng mọi kẻ thù, vượt qua mọi khó khăn, thử thách.
Trong bối cảnh hiện nay, khi đất nước bước vào giai đoạn phát triển mới - giai đoạn chuyển đổi mô hình tăng trưởng, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế sâu rộng, niềm tin chính trị và bản lĩnh độc lập dân tộc ấy tiếp tục đóng vai trò nền tảng. Đại thắng mùa Xuân năm 1975 đã gieo vào lòng người Việt Nam một niềm tin vững chắc vào con đường xã hội chủ nghĩa, khẳng định tính đúng đắn của Đảng trong việc lựa chọn con đường phát triển độc lập, tự chủ, gắn bó với nhân dân.
3.2. Từ chiến thắng trong chiến tranh đến thắng lợi trong xây dựng và phát triển
Nếu Đại thắng mùa Xuân 1975 là đỉnh cao của chiến thắng trong chiến tranh, thì công cuộc Đổi mới do Đảng khởi xướng và lãnh đạo từ năm 1986 đến nay là chiến thắng trong hòa bình - chiến thắng của trí tuệ, của bản lĩnh đổi mới tư duy, của sự vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh trong điều kiện mới.
Từ một đất nước bị tàn phá nặng nề sau chiến tranh, kinh tế kiệt quệ, đời sống nhân dân vô cùng khó khăn, đến nay Việt Nam đã vươn lên trở thành quốc gia có thu nhập trung bình, có nền kinh tế năng động hàng đầu khu vực Đông Nam Á. Đến nay, sau gần 40 năm, “đất nước đã đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử; độc lập, chủ quyền quốc gia và môi trường hòa bình được giữ vững, chính trị - xã hội ổn định, kinh tế ngày càng phát triển, quốc phòng, an ninh được bảo đảm vững chắc, đời sống mọi mặt của Nhân dân không ngừng được nâng cao. Từ một nước nghèo, lạc hậu, Việt Nam đã thoát khỏi nhóm các nước có thu nhập thấp từ năm 2008. Tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 58% (theo chuẩn cũ) năm 1993 xuống còn 2,93% (theo chuẩn nghèo đa chiều mới) năm 2023. Qua 40 năm đổi mới, Việt Nam đã trở thành quốc gia có nền kinh tế lớn thứ 4 trong ASEAN, thứ 32 trên thế giới”5. Hệ thống kết cấu hạ tầng, đô thị, giao thông, năng lượng, giáo dục, y tế đều có bước phát triển vượt bậc.
Đặc biệt, Việt Nam đã thiết lập quan hệ ngoại giao với hơn 190 quốc gia, là thành viên tích cực của các tổ chức quốc tế như Liên Hợp Quốc, ASEAN, WTO, APEC, CPTPP, RCEP; đã hai lần đảm nhiệm vai trò Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc (2008 - 2009, 2020 - 2021). Những thành tựu đó thể hiện vị thế và uy tín quốc tế ngày càng cao của Việt Nam, minh chứng rằng tinh thần độc lập, tự chủ và sáng tạo được hun đúc từ Đại thắng mùa Xuân năm 1975 tiếp tục soi sáng công cuộc Đổi mới và hội nhập quốc tế.
Đại thắng mùa Xuân năm 1975 cũng để lại bài học chiến lược quý giá: muốn thắng lợi, phải có đường lối đúng, tổ chức tốt, đoàn kết toàn dân và phát huy sức mạnh tổng hợp của thời đại. Đảng ta đã vận dụng bài học đó vào công cuộc Đổi mới bằng cách kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại, mở cửa hội nhập, tiếp thu tinh hoa nhân loại, đồng thời phát huy bản sắc và trí tuệ Việt Nam.
Đại thắng mùa Xuân năm 1975 dạy chúng ta rằng, mọi sự nghiệp lớn đều bắt đầu từ niềm tin, từ sức mạnh đoàn kết và từ tư duy sáng tạo vượt thời đại. Tinh thần ấy đã giúp Việt Nam không chỉ đứng vững trước những biến động kinh tế toàn cầu, như khủng hoảng tài chính châu Á năm 1997, suy thoái toàn cầu năm 2008 hay đại dịch Covid-19, mà còn tận dụng cơ hội để phát triển nhanh và bền vững, khẳng định vai trò tích cực trong khu vực và thế giới.
3.3. Gợi mở giá trị trường tồn cho kỷ nguyên phát triển mới
Giá trị trường tồn của Đại thắng mùa Xuân năm 1975 không nằm ở chiến công quân sự đơn thuần, mà ở tầm vóc tư tưởng và sức sống tinh thần mà chiến thắng ấy để lại. Hơn nửa thế kỷ đã trôi qua, nhưng những giá trị cốt lõi của Đại thắng mùa Xuân năm 1975, ý chí độc lập, khát vọng tự cường, lòng yêu nước, tinh thần sáng tạo và đoàn kết dân tộc vẫn nguyên vẹn và ngày càng có ý nghĩa to lớn trong kỷ nguyên mới.
Trong thời kỳ Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, chuyển đổi số, kinh tế xanh và kinh tế tri thức, tinh thần Đại thắng mùa Xuân năm 1975 được tái hiện trong những mục tiêu phát triển mới của đất nước. Đó là khát vọng “đến giữa thế kỷ XXI, Việt Nam trở thành nước phát triển, thu nhập cao”, được Đại hội XIII của Đảng xác định như tầm nhìn chiến lược của dân tộc trong kỷ nguyên mới.
Tinh thần độc lập, tự chủ của Đại thắng mùa Xuân năm 1975 nay được cụ thể hóa bằng tự chủ công nghệ, tự chủ năng lượng, tự chủ kinh tế và tự chủ văn hóa. Tinh thần sáng tạo trong chiến đấu được chuyển hóa thành đổi mới sáng tạo trong quản trị quốc gia, trong khoa học, công nghệ và trong chuyển đổi số. Còn tinh thần đại đoàn kết dân tộc được phát triển thành sức mạnh mềm của quốc gia - đoàn kết xã hội, đoàn kết trí thức, đoàn kết giữa các thế hệ và các vùng miền, tạo nên nền tảng vững chắc cho phát triển bền vững.
Đại thắng mùa Xuân năm 1975 cũng gợi mở bài học lớn về niềm tin và khát vọng - hai yếu tố đang được Đảng ta nhấn mạnh trong giai đoạn hiện nay. Khát vọng độc lập ngày xưa giờ đây được kế thừa và phát triển thành khát vọng hùng cường, phồn vinh, hạnh phúc. Đây là sự chuyển hóa tự nhiên của tinh thần dân tộc từ “ý chí giành độc lập” sang “ý chí vươn lên phát triển”, thể hiện sự trưởng thành về bản lĩnh và tầm nhìn của đất nước.
Như Chủ tịch Hồ Chí Minh từng căn dặn: "Không có gì quý hơn độc lập, tự do"6. Câu nói ấy không chỉ là lời tuyên ngôn trong chiến tranh, mà còn là kim chỉ nam cho mọi hành động trong hòa bình: độc lập về chính trị, tự chủ về kinh tế, tự tin về văn hóa và kiên định con đường xã hội chủ nghĩa.
Ngày nay, trong bối cảnh thế giới đầy biến động, cạnh tranh chiến lược và xung đột lợi ích ngày càng phức tạp, tinh thần Đại thắng mùa Xuân năm 1975 tiếp tục soi sáng cho đường lối đối ngoại của Việt Nam: độc lập, tự chủ, đa dạng hóa, đa phương hóa, là bạn, là đối tác tin cậy, là thành viên tích cực của cộng đồng quốc tế. Từ vị thế một quốc gia bị chiến tranh tàn phá, Việt Nam đã trở thành “điểm sáng của khu vực”, được quốc tế đánh giá cao về tăng trưởng bền vững, ổn định chính trị và vai trò hòa giải trong các vấn đề toàn cầu.
Tầm vóc lịch sử của Đại thắng mùa Xuân năm 1975, do đó, không chỉ nằm ở quá khứ mà còn ở sự sống động trong hiện tại và tương lai. Nó là mạch nguồn tinh thần nuôi dưỡng bản lĩnh, niềm tin và khát vọng phát triển của dân tộc Việt Nam trong thế kỷ XXI. Mỗi bước đi của công cuộc Đổi mới hôm nay - từ cải cách thể chế, chuyển đổi số, phát triển kinh tế xanh đến xây dựng con người Việt Nam hiện đại đều thấp thoáng bóng dáng của tinh thần Đại thắng mùa Xuân năm 1975: tự tin, sáng tạo, kiên cường và đầy khát vọng.
Đại thắng mùa Xuân năm 1975 để lại cho dân tộc Việt Nam không chỉ một chiến thắng vĩ đại, mà còn một tầm nhìn chiến lược về phát triển quốc gia. Chiến thắng ấy khẳng định: mọi thành công đều bắt đầu từ niềm tin vào con người Việt Nam, vào sức mạnh của dân tộc Việt Nam. Trong thời kỳ mới, niềm tin đó trở thành nền tảng cho việc xây dựng nền quản trị quốc gia hiện đại, hiệu lực, hiệu quả, hướng tới một Việt Nam “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”.
Phát huy tinh thần Đại thắng mùa Xuân năm 1975, công cuộc Đổi mới cần được tiếp tục với tư duy mở, sáng tạo và dấn thân, đưa đất nước bước vào “kỷ nguyên vươn mình” - kỷ nguyên của trí tuệ Việt Nam, văn hóa Việt Nam và sức mạnh Việt Nam.
Đó chính là ý nghĩa lịch sử lâu dài và giá trị thời đại của Đại thắng mùa Xuân năm 1975 đối với công cuộc Đổi mới: một nguồn cảm hứng bất tận, một kim chỉ nam hành động và là ngọn lửa tinh thần soi sáng con đường phát triển đất nước trong thế kỷ XXI.
1. Miền Nam - 21 năm kháng chiến chống Mỹ - Hồ sơ về cuộc kháng chiến của quân dân miền Nam, Nxb. Chính trị - Hành chính, Hà Nội, 2012, tr. 10.
2. Báo Nhân Dân, số 7668, ngày 02/5/1975.
3. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đảng toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2006, t. 37, tr. 471.
4. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đảng toàn tập, Sđd, t. 47, tr. 902.
5. Đảng Cộng sản Việt Nam: Dự thảo các văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, tr. 13.
6. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, t. 15, tr. 130.
