CT&PT - Nền tảng tư tưởng của Đảng là chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, có giá trị to lớn đối với cách mạng Việt Nam. Tuy nhiên, trước sự phát triển của internet, mạng xã hội; sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận cán bộ, đảng viên và những vấn đề nảy sinh từ mặt trái của kinh tế thị trường đã tạo cơ hội cho các thế lực thù địch, phản động lợi dụng để chống phá Đảng, Nhà nước ta. Do đó, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng được xem là nhiệm vụ sống còn của Đảng và chế độ ta.
1. Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng là nhiệm vụ tất yếu
Nền tảng tư tưởng của Đảng là hệ thống lý luận, cơ sở khoa học và thực tiễn về xây dựng Đảng, về nguyên tắc hoạt động của Đảng, về định hướng phát triển của Đảng, về mục tiêu đấu tranh cách mạng của Đảng... Một đảng chính trị luôn có một nền tảng tư tưởng riêng và không được tách rời nền tảng tư tưởng đó.
Đảng ta lấy chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho hành động, phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc, tiếp thu tinh hoa trí tuệ của nhân loại, nắm vững quy luật khách quan, xu thế thời đại và thực tiễn đất nước đề ra Cương lĩnh chính trị, đường lối cách mạng đúng đắn, phù hợp với nguyện vọng của nhân dân.
Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng chính là bảo vệ Đảng, Cương lĩnh chính trị, đường lối của Đảng; bảo vệ nhân dân, bảo vệ Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam; bảo vệ công cuộc đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế; bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc; giữ gìn môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước. Hay nói cách khác, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng là bảo vệ chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; là học tập, nghiên cứu, phát huy, phát triển, tuyên truyền, phổ biến sâu rộng những giá trị trường tồn của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; làm cho chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh luôn giữ vai trò chủ đạo, phổ quát trong đời sống tinh thần của xã hội.
Từ khi thành lập đến nay, Đảng ta đều nhất quán chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh là nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho mọi hành động cách mạng. Trải qua 92 năm, kể từ khi dân tộc Việt Nam có Đảng Cộng sản, dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự nghiệp cách mạng của nhân dân Việt Nam đã giành được những thắng lợi to lớn, có ý nghĩa lịch sử và thời đại, làm thay đổi cuộc đời mỗi con người và vận mệnh cả một dân tộc1. Thực tiễn đã chứng minh, chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh đã soi đường cho cách mạng Việt Nam; những thắng lợi của cách mạng Việt Nam trong sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc và công cuộc xây dựng xã hội mới là thắng lợi của sự vận dụng sáng tạo, phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh lên tầm cao mới. Do đó, không gì có thể cản trở chúng ta tiếp tục kiên định chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong quá trình đổi mới đất nước, mở cửa và hội nhập quốc tế. Từ đó đến nay, cùng với việc xây dựng và tổ chức thực hiện đường lối chính trị, Đảng ta luôn coi trọng bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Xem đây là một nội dung cơ bản, hệ trọng, sống còn của công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng.
Sau nhiều năm ra đi tìm đường cứu nước, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đi đến kết luận là trong thế giới này, học thuyết nhiều, chủ nghĩa nhiều, nhưng chủ nghĩa đúng đắn nhất, cách mạng nhất là chủ nghĩa Mác - Lênin. Người coi chủ nghĩa Mác - Lênin là cái cốt của Đảng, giống như trí khôn của con người, bàn chỉ nam cho con tàu đi biển. Phải dựa trên cái cốt ấy để xây dựng Đảng thì Đảng mới trở thành một Đảng cách mạng chân chính, vững mạnh, để lãnh đạo giai cấp công nhân, nhân dân lao động và cả dân tộc đi đến thắng lợi hoàn toàn của độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội.
Tiếp theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, Hội nghị Trung ương tháng 10/1930 xác định chủ nghĩa Mác - Lênin là cái gốc của Đảng. Đến Đại hội II của Đảng (năm 1951), Đảng xác định chủ nghĩa Mác - Lênin là nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho mọi hành động của Đảng. Trong Báo cáo chính trị trình tại Đại hội II, Chủ tịch Hồ Chí Minh coi chủ nghĩa Mác - Lênin là lý luận của Đảng. Đến Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VII (năm 1991), Đảng ta đã bổ sung một điểm hết sức quan trọng: chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh là nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho hành động của Đảng. Điều này đánh dấu một bước phát triển mới về tư duy lý luận của Đảng ta. Sự khẳng định chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh là nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho hành động của Đảng đã được đông đảo cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân đồng tình. Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX của Đảng (năm 2001) đã đưa ra định nghĩa về tư tưởng Hồ Chí Minh, cùng với những nội dung chủ yếu của tư tưởng Hồ Chí Minh. Đây là bước phát triển mới nữa của tư duy lý luận của Đảng ta, với tinh thần độc lập, tự chủ, sáng tạo để không ngừng bổ sung, hoàn thiện đường lối đổi mới của Đảng.
Trong Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (bổ sung, phát triển năm 2011), Đảng ta khẳng định: “Đảng lấy chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động”. Sự khẳng định đó phù hợp với thực tiễn cách mạng Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng. Từ đó đến nay, cùng với việc xây dựng và tổ chức thực hiện đường lối chính trị, Đảng ta luôn coi trọng bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; kiên quyết đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch. Xem đây là một nội dung cơ bản, hệ trọng của công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng.
Trong những năm tiến hành công cuộc đổi mới đất nước, đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng diễn ra trong bối cảnh và yêu cầu mới, phức tạp và quyết liệt hơn. Đặc biệt, từ cuối những năm 80 của thế kỷ XX, sau khi chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô và các nước Đông Âu sụp đổ, chủ nghĩa xã hội rơi vào tình trạng thoái trào, các thế lực thù địch trong và ngoài nước cùng những đối tượng bất mãn chính trị không ngừng xuyên tạc, công kích nhằm xóa bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam. Gần đây, khi Đảng, Nhà nước ta chủ động tiến hành đấu tranh chống suy thoái về tư tưởng chính trị, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” về chính trị trong Đảng và xã hội, các thế lực thù địch đã sử dụng mọi biện pháp, thủ đoạn để tấn công vào nền tảng tư tưởng của Đảng nhằm gây hoang mang, dao động trong cán bộ, đảng viên và nhân dân về hệ tư tưởng, về lý tưởng xã hội chủ nghĩa; xuyên tạc, thậm chí phủ nhận chủ nghĩa Mác - Lênin, đối lập tư tưởng Hồ Chí Minh với chủ nghĩa Mác - Lênin. Chúng lợi dụng, khoét sâu những thiếu sót trong công tác lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước, cũng như những suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống của một bộ phận cán bộ, đảng viên để gây dao động về tư tưởng, gây mất lòng tin, thiếu đồng thuận trong nhân dân, kích động, chia rẽ nội bộ để chống phá Đảng, Nhà nước, chế độ ta.
Ngày 22/10/2018, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 35-NQ/TW về tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới. Trong đó khẳng định: “Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng là bảo vệ Đảng, Cương lĩnh chính trị, đường lối của Đảng; bảo vệ nhân dân, Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam; bảo vệ công cuộc đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế; bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc; giữ gìn môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước”. Đồng thời chỉ ra rõ: “Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng phải trên cơ sở quán triệt sâu sắc, vận dụng đúng đắn, sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh vào thực tiễn Việt Nam trong thời đại ngày nay, trước hết là trong xây dựng đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và thể chế, nguyên tắc tổ chức hoạt động của toàn hệ thống chính trị”. Nghị quyết đề ra bảy nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu, trong đó nhiệm vụ trọng tâm là: Tiếp tục làm cho toàn Đảng, toàn dân, toàn quân nhận thức ngày càng đầy đủ hơn, sâu sắc hơn những nội dung cơ bản và giá trị to lớn của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Tiếp tục làm rõ cơ sở lý luận, thực tiễn, hoàn thiện hệ thống lý luận về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta trong tình hình mới. Đổi mới nội dung, phương thức, nâng cao chất lượng và hiệu quả tuyên truyền về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch theo hướng chủ động, có tính thuyết phục cao. Chính Nghị quyết số 35-NQ/TW đã phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị trong cuộc đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, nhất là phát huy vai trò chủ lực của ngành tuyên giáo trên mặt trận tư tưởng. Cùng với đó, các cơ quan báo chí như Tạp chí Cộng sản, Tạp chí Tuyên giáo, Tạp chí Lý luận chính trị, Tạp chí Chính trị và Phát triển, Báo Nhân Dân, Báo Quân đội Nhân dân, Đài Truyền hình Việt Nam…, đã có loạt bài chính luận có tính đấu tranh cao, hiệu quả trong việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch. Riêng Hội đồng Lý luận Trung ương đã xuất bản nhiều quyển sách có giá trị lý luận và thực tiễn nhằm bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng như: Vững bước trên con đường đã chọn, Lẽ phải của chúng ta, Phê phán các quan điểm sai trái, bảo vệ nền tảng tư tưởng, cương lĩnh, đường lối của Đảng Cộng sản Việt Nam, Phê phán các quan điểm sai trái, xuyên tạc cuộc đấu tranh chống suy thoái về tư tưởng chính trị, những biểu hiện tự diễn biến, tự chuyển hóa về chính trị trong Đảng… Cùng với đó, các bộ, ngành, địa phương đã thành lập Ban Chỉ đạo 35 nhằm triển khai đồng bộ nhiều giải pháp đấu tranh ngăn chặn, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch; bước đầu kết hợp hài hòa các biện pháp kỹ thuật, pháp lý, kinh tế và tuyên truyền giáo dục để ngăn chặn, gỡ bỏ thông tin, dịch vụ vi phạm pháp luật Việt Nam trêninternet, mạng xã hội.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng vẫn còn những hạn chế, bất cập, chưa đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới, nhất là trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang diễn ra mạnh mẽ cùng với sự phát triển bùng nổ của mạng internet, mạng xã hội toàn cầu và những vấn đề nảy sinh từ mặt trái của kinh tế thị trường. Mặt khác, các thế lực thù địch, phản động luôn có những chiêu thức, thủ đoạn mới để chống phá Đảng, Nhà nước và những thông tin này thường có tác động nhanh, “lây lan mạnh” đã gây ra những tác động xấu trong xã hội. Trong khi đó, trong đội ngũ của chúng ta lại có hiện tượng bàng quan, né tránh, thấy sai không dám đấu tranh. Khuyết điểm của Đảng ta là ở chỗ đã không đưa ra được những giải pháp cần thiết về giáo dục cũng như về tổ chức, đủ sức ngăn chặn và đẩy lùi được tình trạng đó3.
2. Một số giải pháp góp phần bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng hiện nay
Thứ nhất, tiếp tục nâng cao nhận thức, trách nhiệm, tạo sự thống nhất, quyết tâm cao trong đội ngũ cán bộ, đảng viên và cả hệ thống chính trị trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch; coi đây là nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên trong công tác xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền gắn với việc phòng ngừa, ngăn chặn các biểu hiện suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Tăng cường gắn kết giữa việc thực hiện Nghị quyết số 35-NQ/TW của Bộ Chính trị và Nghị quyết Trung ương 4 khóa XIII về xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị với Chỉ thị số 05-CT/TW về học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.
Thứ hai, tiếp tục đổi mới mạnh mẽ công tác tư tưởng, lý luận theo hướng khoa học, thiết thực, kịp thời, hiệu quả; nâng cao tính chiến đấu, tính thuyết phục trong tuyên truyền, giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, cương lĩnh, đường lối của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước. Ngăn chặn và đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong một bộ phận cán bộ, đảng viên. Xử lý nghiêm các vi phạm chuẩn mực đạo đức cách mạng của đội ngũ cán bộ, đảng viên, đồng thời cổ vũ, biểu dương các tấm gương đạo đức để tạo sức lan tỏa trong Đảng và xã hội. Chủ động nắm bắt tình hình diễn biến tư tưởng, dư luận xã hội; xử lý kịp thời những vấn đề bức xúc nảy sinh; tăng cường đoàn kết, thống nhất trong Đảng, tạo sự đồng thuận trong xã hội. Đồng thời, phát huy vai trò của các cơ quan báo chí trong đấu tranh vạch trần bản chất, âm mưu, thủ đoạn thâm độc của các thế lực thù địch, phản động, góp phần định hướng dư luận xã hội. Bên cạnh đó, mỗi cơ quan, đơn vị cần duy trì tốt chuyên trang “Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng”, “Đấu tranh phản bác luận điệu sai trái, thù địch”, chuyên mục chống “diễn biến hòa bình”, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Thực hiện dân chủ hóa đời sống xã hội, từng bước xây dựng đời sống văn hóa trong Đảng. Đây là khâu đột phá cơ bản nhằm ngăn chặn sự suy thoái đạo đức tinh thần của xã hội, củng cố lòng tin của nhân dân đối với Đảng, chế độ.
Thứ ba, tổ chức tốt cuộc đấu tranh vạch trần những quan điểm sai trái của các thế lực thù địch về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, làm cho mọi tầng lớp nhân dân, trước hết là cán bộ, đảng viên nhận rõ âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch. Tích cực chống lại các khuynh hướng đem đối lập tư tưởng Hồ Chí Minh với chủ nghĩa Mác - Lênin, hòng phủ nhận vai trò của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh đối với cách mạng Việt Nam. Đồng thời, tiếp tục đẩy mạnh việc nghiên cứu và truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh một cách có hệ thống, bài bản, đi vào chiều sâu. Tăng cường trau dồi kiến thức, nâng cao trình độ lý luận, chuyên môn, bồi dưỡng lý luận Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước cho đội ngũ cán bộ chủ chốt; bảo đảm việc học tập các bộ môn Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh được tiến hành một cách thực chất, để người học nắm được những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, làm cơ sở xem xét, phân tích, đánh giá các vấn đề chính trị - xã hội diễn ra trong đời sống hiện thực. Đồng thời, xử lý nghiêm các tổ chức đảng, đảng viên vi phạm Cương lĩnh chính trị, Ðiều lệ Ðảng, Nghị quyết, Chỉ thị, Quy định của Ðảng. Các tổ chức đảng và cán bộ, đảng viên phải chấp hành nghiêm kỷ luật phát ngôn; tuyệt đối không được để lộ bí mật của Ðảng, Nhà nước, không lan truyền những thông tin sai lệch hoặc có nội dung xấu, xuyên tạc, vu khống, kích động… làm nguy hại đến an ninh quốc gia.
Thứ tư, tăng cường công tác phối hợp giữa các bộ, ban, ngành, giữa Trung ương và địa phương trong việc xử lý các vấn đề liên quan đến dân chủ, nhân quyền, tôn giáo, dân tộc. Tập trung giải quyết tốt các vấn đề bức xúc trong đời sống xã hội, nhất là giải quyết các vụ tranh chấp, khiếu nại đất đai và các vấn đề bức xúc khác ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Cùng với đó, tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật bảo vệ quyền con người; củng cố và tăng cường các thể chế, chính sách của Nhà nước nhằm bảo đảm thực hiện đầy đủ hơn, tốt hơn các quyền tự do chính đáng của nhân dân. Mặt khác, cần mở rộng và nâng cao hơn nữa hiệu quả công tác thông tin đối ngoại, đặc biệt là công tác đấu tranh dư luận, chủ động chiếm lĩnh mặt trận thông tin, báo chí. Tăng cường xây dựng thế trận lòng dân trong cuộc đấu tranh chống “diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch gắn với bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất toàn vẹn lãnh thổ, bảo vệ Đảng, Nhà nước, Nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa, bảo vệ sự nghiệp đổi mới, bảo vệ lợi ích quốc gia dân tộc, bảo vệ an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội và nền văn hóa, giữ vững ổn định chính trị và phát triển đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa.
Thứ năm, phát huy vai trò của cấp ủy, tổ chức đảng, người đứng đầu các cơ quan, đơn vị trong xây dựng lực lượng đấu tranh chống lại các quan điểm sai trái, thù địch. Đặc biệt, kịp thời ngăn chặn những kênh có tác động xấu vào nội bộ nước ta như sách, báo, phim ảnh, đài, internet; kênh từ các diễn đàn chính trị, kênh tôn giáo, dân tộc; kênh văn hóa… Bên cạnh đó, cần cung cấp thông tin kịp thời mang tính định hướng trong hệ thống chính trị để cán bộ, đảng viên không bị những thông tin “nhiễu” tác động xấu. Đồng thời, ngăn chặn có hiệu quả sự mốc nối tiến hành các hoạt động chiến tranh tâm lý giữa các phần tử cơ hội chính trị, chống đối ở trong nước với các đối tượng người nước ngoài có tư tưởng thù địch.
1. Đoàn Thế Hanh: Đảng Cộng sản Việt Nam - 90 năm kiên định và sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, Tạp chí Cộng sản, số 01/2020, tr. 31.
2. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2012, tr. 88.
3. Nguyễn Phú Trọng: Đổi mới và phát triển ở Việt Nam - Một số vấn đề lý luận và thực tiễn, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2008, tr. 357.
PHẠM NGỌC HÒA
Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Đồng Tháp
