Đổi mới công tác cán bộ đáp ứng yêu cầu tổ chức chính quyền đô thị ở Việt Nam hiện nay

CT&PT - Việc triển khai mô hình chính quyền đô thị trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư và việc hình thành các đô thị thông minh đang dẫn đến những thay đổi mạnh mẽ trong nội dung, phương thức lãnh đạo của Đảng đối với việc quản lý chính quyền đô thị. Một trong những giải pháp nhằm thực hiện hiệu quả mô hình chính quyền đô thị là tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ bảo đảm cơ cấu, chất lượng đáp ứng được yêu cầu của tình hình mới.

1. Tầm quan trọng của công tác cán bộ
Sinh thời, chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định “Cán bộ là cái gốc của mọi công việc, muôn việc thành công hay thất bại đều do cán bộ tốt hoặc kém” và “huấn luyện cán bộ là công việc gốc của Đảng”  cho thấy tư tưởng Hồ Chí Minh luôn chú trọng đến cán bộ và công tác bồi dưỡng, đào tạo, huấn luyện cán bộ. Thực tiễn cho thấy trong tiến trình lãnh đạo cách mạng gần 100 năm qua của Đảng Cộng sản Việt Nam đã chứng minh rằng cán bộ và công tác cán bộ luôn giữ vị trí, vai trò quan trọng, là nhân tố quyết định sự thành bại của cách mạng, gắn liền với vận mệnh của Đảng, của đất nước và chế độ xã hội chủ nghĩa. Đất nước nào cũng vậy, chế độ nào cũng thế và thời kì nào cũng cần một đội ngũ cán bộ có phẩm chất chính trị tốt, tư tưởng vững vàng, vừa hồng, vừa chuyên, phụng sự tổ quốc, phụng sự nhân dân để lèo lái con thuyền cách mạng. Trước yêu cầu của sự nghiệp đổi mới đất nước trong thời đại cách mạng công nghiệp hiện nay, vấn đề nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ thông qua đổi mới công tác cán bộ - “khâu then chốt” trong công tác cán bộ của Đảng lại càng đặt ra cấp thiết.  
Cán bộ là một đội ngũ tiên phong, có trình độ và năng lực chuyên môn tốt, có phẩm chất đạo đức, chính trị cao, thực hiện nhiệm vụ Đảng và Nhà nước giao với mục bảo vệ tổ quốc, bảo vệ nhân dân, đưa đất nước “sánh vai với các cường quốc”, là những con người tinh tú được Đảng, Nhà nước và Nhân dân lựa chọn. Cán bộ được coi như là gốc, là nguồn, không có cán bộ thì không thể thực hiện được công việc mà Đảng, Nhà nước đề ra. Cán bộ được hiểu như "là cái dây chuyền của bộ máy" . Trong một cỗ máy, dây chuyền ảnh hưởng, tác động đến hầu hết các bộ phận trong cỗ máy, dây chuyền có tốt, thì động cơ mới chạy tốt, chạy liền mạch và đạt kết quả tốt, ngược lại, cỗ máy cũng không thể hoạt động tốt nếu dây chuyền hỏng. Đối với hoạt động của một tổ chức, mà lớn hơn là một đất nước, một xã hội, cũng có thể coi như một "cỗ máy", cán bộ chính là dây chuyền, là "cầu nối" giữa các chủ thể, các thành viên của tổ chức, của xã hội với nhau. Ở nước ta, cán bộ được coi là cầu nối giữa Đảng, Nhà nước với nhân dân. Đây là một "dây chuyền" đặc biệt. Bởi vì, cán bộ phải đem đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước  thi hành trong nhân dân, giải thích cho dân chúng hiểu và thực thi. Đồng thời, đem tình hình của Nhân dân, của xã hội báo cáo cho Đảng và Nhà nước nắm rõ, để đặt chủ trương, chính sách phù hợp với thực tiễn. Như vậy, nếu cán bộ kém thì “dây chuyền” coi như hỏng, Nhà nước không nắm được tình hình Nhân dân, Nhân dân cũng không thể thực thi và hưởng thụ được chính sách, từ đó kéo rộng khoảng cách giữa Nhân dân, Đảng và Nhà nước. 
Công tác cán bộ là một khâu hết sức quan trọng trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của Đảng. Trong thực tiễn, nhiều trường hợp cán bộ tự rèn luyện tốt nhưng vì công tác cán bộ dở nên cũng hạn chế kết quả của công việc cách mạng, hay nói cách khác cán bộ có thể tốt nhưng công tác cán bộ chưa chắc đã tốt. Công tác cán bộ là “then chốt của then chốt” trong Xây dựng Đảng, muốn Đảng mạnh, lãnh đạo đúng đắn đòi hỏi công tác cán bộ phải tốt, phải đúng. Văn kiện Đại hội XIII của Đảng đã khẳng định: “Công tác cán bộ là nhiệm vụ “then chốt” của công tác xây dựng Đảng, có liên quan đến sự sống còn của Đảng và vận mệnh của chế độ; cán bộ là cái gốc của mọi công việc, là nhân tố quyết định” . Hay tại Tiểu ban Nhân sự Đại hội XIV của Đảng, Cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nhấn mạnh: Công tác cán bộ là phải lựa chọn khách quan, chính xác những nhân tố “vừa có đức vừa có tài, trong đó đức là gốc”; “Công tác nhân sự Đại hội là vô cùng quan trọng nhưng cũng hết sức phức tạp, khó khăn, nặng nề, đòi hỏi Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, cả hệ thống chính trị phải làm việc với tinh thần trách nhiệm rất cao, với quyết tâm, nỗ lực rất lớn, có cách làm thật sự công tâm, khách quan, khoa học, đặt lợi ích của quốc gia – dân tộc, của Đảng, của nhân dân lên trên hết, trước hết”. Tất cả cho thấy tầm quan trọng của công tác cán bộ, bởi lẽ công tác cán bộ tốt, mới có đội ngũ cán bộ tốt, đội ngũ cán bộ đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ, đủ khả năng làm việc, phụng sự tổ quốc, phụng sự nhân dân thì đất nước mới có thể hùng mạnh và hội nhập quốc tế.
2. Thực trạng công tác cán bộ trong điều kiện tổ chức chính quyền đô thị ở Việt Nam
Công tác cán bộ trong bất cứ thời điểm nào của đất nước đều là khâu then chốt của then chốt, quan trọng hàng đầu, ảnh hưởng tương lai và vận mệnh của dân tộc. Dù ở thời chiến hay thời bình, công tác cán bộ quyết định sự thắng lợi đối với cách mạng Việt Nam. Trải qua gần 40 năm đổi mới, công tác cán bộ ngày càng được Đảng ta chú trọng và thường xuyên chỉ đạo, lãnh đạo. Đảng ta đã nhiều lần nhấn mạnh: Xây dựng Đảng là nhiệm vụ then chốt và xây dựng đội ngũ cán bộ là nhiệm vụ “then chốt của then chốt”. Đặc biệt hiện nay, công tác cán bộ cần được tập trung hơn nữa nhằm đáp ứng sự phát triển mạnh mẽ của thời đại, của công nghiệp hoá, hiện đại hoá và của sự nghiệp đổi mới đất nước trong cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 và đặc biệt là trong tiến trình xây dựng và hoàn thiện chính quyền đô thị ở Việt Nam hiện nay. 
Xây dựng chính quyền đô thị là một yêu cầu khách quan, nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả quản lý nhà nước, phục vụ tốt hơn nhu cầu của người dân, đáp ứng yêu cầu phát triển đô thị bền vững và hội nhập quốc tế. Hiện nay thành phố Hồ Chí Minh đã triển khai thực hiện mô hình chính quyền đô thị, thành phố Hà Nội và thành phố Đà Nẵng đang triển khai thực hiện thí điểm mô hình này. Chính quyền đô thị được xem là một dạng của chính quyền địa phương, nhằm phân biệt với chính quyền nông thôn. Chính quyền đô thị thể hiện các vấn đề chung của chính quyền địa phương tuy nhiên có sự khác biệt với chính quyền nông thôn về cơ cấu tổ chức của hội đồng nhân dân và uỷ ban nhân dân các cấp, chức năng, nhiệm vụ, phân cấp, phân quyền từ Trung ương thể hiện các yêu cầu đặc thù riêng của phương thức tổ chức, quản lý và phát triển đô thị. Tổ chức chính quyền đô thị là một quy luật tất yếu khi đất nước phát triển nhanh, mạnh, tốc độ đô thị hoá cao, sự phân hoá mạnh mẽ so với nông thôn về dân cư, kinh tế, văn hoá, giáo dục, y tế, cơ sở hạ tầng,….đòi hỏi có sự khác biệt về quản trị đô thị giữa đô thị và nông thôn. Chính vì vậy tổ chức chính quyền đô thị là một đòi hỏi cấp thiết hiện nay khi đất nước đang ngày càng phát triển và đang ở một kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Có thể nhận định yếu tố quyết định bộ máy chính quyền đô thị hoạt động hiệu lực, hiệu quả đủ khả năng đảm bảo được điều hành, vận hành thông suốt, kịp thời giải quyết các công việc phát sinh của đô thị chính là đội ngũ cán bộ lãnh đạo. Muốn có một đội ngũ cán bộ vừa có đức, vừa có tài, trình độ chuyên môn cao, đủ phẩm chất, năng lực, ngang tầm nhiệm vụ cần có các phương thức đổi mới trong công tác cán bộ. 
Nhận biết được tầm quan trọng của công tác cán bộ, trong thời gian qua, Trung ương đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo từng bước hoàn thiện thể chế về công tác cán bộ, ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ, đủ khả năng tập trung điều hành chính quyền ở đô thị, đặc biệt là những đô thị phát triển nhanh, mạnh, tốc độ đô thị hoá cao. Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã chỉ đạo xây dựng, bổ sung, sửa đổi và ban hành mới nhiều quy định, quy chế về đánh giá, quy hoạch, luân chuyển, bổ nhiệm, giới thiệu cán bộ ứng cử và kiểm soát quyền lực, chống chạy chức, chạy quyền; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền đi đôi với tăng cường kiểm tra, giám sát, kiểm soát quyền lực... Nhờ đó, công tác cán bộ được đổi mới mạnh mẽ, ngày càng đi vào nền nếp, chất lượng đội ngũ cán bộ từng bước được nâng cao, cơ bản bảo đảm tính kế thừa, ổn định, đổi mới và phát triển. Đặc biệt, trong nhiệm kì Đại hội XII của Đảng, Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã ban hành gần 130 văn bản quan trọng để lãnh đạo, chỉ đạo công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, trong đó có nhiều nghị quyết, quy định, quy chế, quy trình, hướng dẫn,...  về công tác cán bộ và xây dựng đội ngũ cán bộ đáp ứng nhu cầu phát triển của đất nước nói chung và hoàn thiện chính quyền đô thị nói riêng. Bên cạnh đó đội ngũ cán bộ được đào tạo một cách bài bản, có năng lực chuyên môn thực chất, từng bước được cơ cấu lại theo hướng nâng cao chất lượng và tinh giản mạnh mẽ biên chế hành chính. Bảo đảm cơ cấu hợp lý giữa các chức danh lãnh đạo, quản lý; tăng cường cán bộ trẻ, cán bộ nữ, cán bộ người dân tộc thiểu số; khắc phục tình trạng “vừa thừa, vừa thiếu” cán bộ ở hầu hết các địa phương. Từng bước cải cách hệ thống chính sách đối với cán bộ; bảo đảm đồng bộ, thống nhất, công bằng trong thực hiện chính sách cán bộ giữa các cấp, các ngành, các địa phương mang lại những kết quả tốt đối với công tác cán bộ và chất lượng cán bộ đáp ứng yêu cầu tổ chức chính quyền đô thị ngày càng hoàn thiện, đầy đủ và hiệu quả hơn. 
Mặc dù, đạt được nhiều kết quả trong đổi mới công tác cán bộ đáp ứng yêu cầu tổ chức chính quyền đô thị, tuy nhiên trong điều kiện tổ chức chính quyền đô thị ở Việt Nam hiện nay việc đổi mới công tác cán bộ là điều vô cùng cần thiết và tất yếu, bởi lẽ đội ngũ cán bộ đang đối mặt với nhiều hạn chế, đặc biệt sự phát triển nhanh chóng của đô thị hóa đã đặt ra những yêu cầu mới về năng lực, phẩm chất của đội ngũ cán bộ, đòi hỏi phải có những đổi mới sâu sắc trong công tác tổ chức cán bộ. Cụ thể những hạn chế trong công tác cán bộ được thể hiện như sau:
Thiếu cán bộ có trình độ chuyên môn cao: Hiện nay trong tiến trình hoàn thiện chính quyền đô thị, nhu cầu về cán bộ có trình độ chuyên môn cao nhằm đáp ứng nhu cầu quản trị đô thị, cán bộ có tư duy đột phá về cơ cấu, tổ chức hoạt động của chính quyền đô thị, cán bộ có năng lực đổi mới phương thức quản lý, triển khai một cách nhanh chóng, thông suốt tạo điều kiện đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội của đô thị là vô cùng lớn. Bên cạnh đó, cán bộ có tầm nhìn chiến lược, có đủ năng lực tham mưu về chính sách và thể chế cho Trung ương vẫn còn rất hạn chế, chưa chiêu mộ được người tài, chính sách và chế độ về tuyển dụng nguồn nhân lực chất lượng cao chưa thực sự nổi bật để tuyển dụng cán bộ giỏi, đặc biệt là trong lĩnh vực quản lý đô thị, quy hoạch, xây dựng, môi trường... cần một nguồn cung rất lớn nhưng hiện nay chưa đáp ứng đủ. Trong thời điểm hiện nay việc tổ chức chính quyền đô thị còn nhiều vấn đề mới, cơ chế, chính sách đặc thù chưa thực sự phát huy hiệu quả, bộ máy chính quyền vẫn còn nhiều bất cập và thiếu sót khi thực hiện mô hình này nên việc một đội ngũ cán bộ đủ năng lực, đủ chuyên môn, đủ khả năng trong quản trị đô thị là vô cùng cấp bách, tuy nhiên với năng lực đội ngũ cán bộ lãnh đạo thực hiện mô hình chính quyền đô thị vẫn thể giải quyết bài toán này.
Cán bộ chưa đáp ứng được yêu cầu đổi mới: Vấn đề cán bộ chưa đáp ứng được yêu cầu đổi mới là một thách thức lớn đối với nhiều đơn vị, tổ chức, đặc biệt trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng khốc liệt và sự phát triển nhanh chóng của công nghệ trong thời điểm cách mạng công nghiệp 4.0 thì máy móc đang dần thay thế cho chính tư duy và hoạt động của con người. Đối với đội ngũ cán bộ đang tại các đô thị, đang thực hiện nhiệm vụ tổ chức chính quyền đô thị là những cán bộ được tuyển chọn bài bản với yêu cầu cao về trình độ chuyên môn và năng lực sáng tạo, tuy nhiên phần lớn bộ phận cán bộ còn tư duy bảo thủ, làm việc theo lối cũ, chưa thích ứng với môi trường làm việc hiện đại, đòi hỏi sự sáng tạo và đổi mới, chưa đáp ứng được yêu cầu đổi mới trong quản trị địa phương, ứng dụng phần mềm khoa học công nghệ còn yếu. Ngoài ra một số cán bộ còn hiếu kỹ năng mềm cần thiết như giao tiếp, làm việc nhóm, giải quyết vấn đề, sáng tạo, không thích nghi kịp với sự thay đổi của thời đại, đồng thời tư một số cán bộ có tư duy bảo thủ, ngại thay đổi, không muốn bước ra khỏi vùng an toàn và thiếu động lực, sự nhiệt huyết, và tinh thần trách nhiệm cũng là một trong những nguyên nhân khiến cán bộ không thể đáp ứng yêu cầu đổi mới.
Công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ chưa đồng bộ: Mặc dù công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ luôn được Đảng và Nhà nước quan tâm sâu sắc, cụ thể Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 163/QĐ-TTg ngày 25/01/2016 phê duyệt Đề án đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức giai đoạn 2016 - 2025. Sau hơn một năm triển khai, Chính phủ ban hành Nghị định số 101/2017/NĐ-CP ngày 01/9/2017 về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức; tiếp theo, Nghị định số 89/2021/NĐ-CP ngày 18/10/2021 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 101/2017/NĐ-CP. Qua đó, trang bị kiến thức, kỹ năng, phương pháp, góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức chuyên nghiệp, có phẩm chất đạo đức tốt, có bản lĩnh chính trị và năng lực, đáp ứng yêu cầu phục vụ Nhân dân, sự nghiệp phát triển của đất nước. Tuy nhiên chương trình đào tạo, bồi dưỡng cán bộ chưa thực sự sát với nhu cầu thực tế, chưa đáp ứng được yêu cầu đổi mới của công tác quản lý đô thị, dẫn đến chất lượng đầu ra không được đảm bảo, có học nhưng không vận dụng được vào thực tiễn. Bên cạnh đó, các chương trình đào tạo thường rời rạc, chưa có một khung chương trình tổng thể, dẫn đến kiến thức của cán bộ thiếu liên kết và không đáp ứng được yêu cầu thực tế công việc, chương trình đào tạo chưa theo kịp sự phát triển nhanh chóng của đô thị, đặc biệt là về công nghệ thông tin, quản lý đô thị thông minh và các vấn đề xã hội phức tạp, phương pháp đào tạo chủ yếu tập trung vào lý thuyết, ít kết hợp thực hành và các hình thức đào tạo hiện đại như học trực tuyến, mô phỏng tình huống.
Cơ chế đãi ngộ chưa hấp dẫn: Thời gian qua, Đảng và Nhà nước ta ban hành nhiều văn bản quy định về chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức nói chung thể hiện sự quan tâm của Trung ương đến cán bộ các cấp. Cụ thể theo tinh thần của Nghị quyết 27-NQ/TW về cải cách chính sách tiền lương cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức nói chung, thông qua Nghị quyết này, lương cơ bản của cán bộ, công chức, viên chức tăng từ 1.490.000 lên 1.800.000, tuy nhiên với mức tăng này chưa thực sự cải thiện tốt đời sống vật chất chất cho đội ngũ cán bộ, đặc biệt là với cán bộ ở đô thị khi vật giá, lạm phát ngày càng tăng cao. Bên cạnh đó, chế độ đãi ngộ đối với người tài chưa đồng nhất tại các địa phương, hiện nay thành phố Hồ Chí Minh là địa phương có nhiều chính sách về thu hút người tài, tuy nhiên cũng chỉ vừa mới thu hút được số lượng rất ít, ngoài ra cũng cần có sự cân nhắc và khéo léo, không để đội ngũ cán bộ có tâm lý không được trọng dụng khi có sự phân biệt giữa người tài và những người “chưa tài”. Từ thực tiễn vừa nêu ra, ở nhiều mặt hệ thống chính sách, chế độ đãi ngộ đối với cán bộ, công chức cơ sở còn thiếu ổn định và nhất quán, chưa hợp lý, mà chủ yếu tập trung xử lý những vấn đề bức xúc trước mắt. Đặc biệt chính sách đãi ngộ đối với cán bộ, công chức làm việc trong lĩnh vực quản lý đô thị chưa đủ hấp dẫn so với các lĩnh vực khác, dẫn đến tình trạng chảy máu chất xám. 
Công tác kiểm tra, giám sát chưa chặt chẽ: Trên thực tế, kiểm tra, giám sát góp phần vào công tác xây dựng Đảng nói chung, kiểm soát quyền lực trong hệ thống chính trị nói riêng. Đối với đội ngũ cán bộ lãnh đạo hoạt động của chính quyền đô thị công tác kiểm tra, giám sát gắn với xử lý trách nhiệm thời gian qua vẫn chưa được thực hiện triệt để, chưa chủ động phát hiện dấu hiệu vi phạm của cán bộ, đảng viên; nhiều vụ việc tham nhũng chưa được phát hiện kịp thời; có vụ việc nghiêm trọng một thời gian dài mới được phát hiện, gây hậu quả xấu, ảnh hưởng đến công tác quản lý đô thị. Một số vụ việc đã kiểm tra nhưng xử lý chậm hoặc xử lý chưa kiên quyết, dứt điểm nên chưa tạo được sự đồng thuận của dư luận xã hội, của cán bộ, đảng viên và Nhân dân. Có thể nói công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện nhiệm vụ của cán bộ lãnh đạo hoạt động của chính quyền đô thị còn nhiều hạn chế, chưa phát hiện và xử lý kịp thời những sai phạm. 
3. Giải pháp nhằm đổi mới công tác cán bộ đáp ứng yêu cầu tổ chức chính quyền đô thị ở Việt Nam hiện nay
Công tác cán bộ và đổi mới công là một vấn đề quan trọng nhưng vô cùng phức tạp, không thể thực hiện trong một sớm, một chiều mà đòi hỏi sự quyết tâm chính trị sâu sắc, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị. Đặc biệt hiện nay, đất nước đang đứng trước kỉ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc như Tổng Bí thư Tô Lâm đã khẳng định. Đây là khoảng thời gian đất nước, dân tộc phải vươn lên mãnh liệt, phấn đấu thực hiện thành công những mục tiêu chiến lược, tạo sự phát triển vượt bậc ở một tầm cao mới, trình độ mới, chất lượng mới, xác lập vị thế quốc gia trên trường quốc tế, tạo nền tảng cho bước phát triển đột phá kế tiếp. Điều này đòi hỏi công tác cán bộ phải đáp ứng tình hình phát triển của đất nước, trong đó có yêu cầu tổ chức chính quyền đô thị ở Việt Nam hiện nay. Tuy nhiên vẫn còn vấn nhiều tồn tài và hạn chế cần phải giải quyết trong công tác đổi mới cán bộ đáp ứng yêu cầu tổ chức chính quyền đô thị. Để khắc phục những tồn tại và hạn chế trên, cần có những giải pháp đồng bộ và toàn diện như sau:
Thứ nhất, xây dựng đội ngũ cán bộ có chất lượng cao
Đối với đội ngũ cán bộ lãnh đạo hoạt động chính quyền đô thị cần phải là những cán bộ vừa có tâm, vừa có tầm, cần phải có năng lực chuyên môn cao, có khả năng đổi mới sáng tạo, thích ứng kịp thời với sự phát triển mạnh mẽ của khoa học, công nghệ, thậm chí đội ngũ cán bộ này phải có năng lực tham mưu chính sách mới phù hợp cho Trung ương. Để đáp ứng được những yêu cầu đó cần tăng cường tuyển dụng cán bộ có trình độ chuyên môn cao, năng động, sáng tạo. Quy trình tuyển dụng, tuyển chọn cán bộ cần công khai, minh bạch, dân chủ, nâng cao độ khó của các bài thi tuyển dụng, khuyến khích các hình thức thi xử lý tình huống trong thực tiễn. Bên cạnh đó đối với chức danh lãnh đạo, quản lý ngoài hình thức bầu, bổ nhiệm, nên quy định phần trăm số lượng tuyển dụng trực tiếp đối với các chức danh lãnh đạo, quản lý ở các vị trí cần thiết.
Đầu tư mạnh mẽ vào đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, đặc biệt là cán bộ trẻ. Hiện nay thế hệ trẻ càng ngày càng thông minh và có năng lực sáng tạo. Việc tuyển dụng cán bộ trẻ là rất cần thiết đối với một số vị trí, bên cạnh đó nên đầu tư để cán bộ trẻ dưới 40 tuổi được đi tu nghiệp ngắn hạn và dài hạn ở nước ngoài, học tập mô hình quản trị địa phương, quản trị đô thị ở các quốc gia phát triển trên thế giới, từ đó học hỏi kinh nghiệm, tiếp thu những giá trị phù hợp và giúp sức cho việc quản lý đô thị nước nhà được hoàn thiện và hiệu quả hơn.
Xây dựng cơ chế đãi ngộ hấp dẫn để thu hút và giữ chân nhân tài. Đây là một chính sách mà thành phố Hồ Chí Minh - đô thị duy nhất đang chính thức vận hành mô hình chính quyền đô thị hiện nay. Tuy nhiên các chính sách thu hút người tài vẫn còn quá mới, chưa thực sự phù hợp với thực tiễn và cũng chưa đáp ứng được thực tiễn, vì vậy từ lúc triển khai chính sách cho đến hiên nay, thành phố chỉ mới thu hút được 8 nhân tài, tuy nhiên việc thu hút nhân tài sau đó bố trí nhân tài ở vị trí phù hợp, tránh gây ra những hệ quả như: ghen tỵ, đố kí, không phục,… giữa những người tài được tuyển dụng và nhân sự cũ của đơn vị cũng là một điều rất khó khăn và đang diễn ra. Chính vì vậy, xây dựng chính sách thu hút người tài cần khả thi và đáp ứng thực tiễn hơn nữa.
Thứ hai, đổi mới công tác quản lý, tổ chức cán bộ: 
Luật và các văn bản quy phạm pháp luật là căn cứ pháp lý để quy định rõ chức năng, nhiệm vụ của đội ngũ cán bộ, chi phối các hoạt động của quản lý nguồn nhân lực, bao gồm tạo nguồn, tuyển dụng, sử dụng, trả lương, thực hiện chế độ đãi ngộ, khen thưởng cũng như đào tạo, phát triển nhân sự… Đối với cán bộ trong cơ quan nhà nước, bên cạnh pháp luật lao động, các mối quan hệ này còn chịu sự chi phối, ràng buộc của các văn bản pháp luật khác như Luật Cán bộ, công chức,... Vì vậy, để áp dụng quản lý theo vị trí việc làm và khung năng lực, góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, thực hiện thành công Chiến lược quốc gia về nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ lãnh đạo trong bối cảnh chuyển đổi số, cần tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện khung khổ thể chế, pháp luật làm cơ sở đảm bảo thực hiện trên thực tế. Quản lý theo vị trí việc làm và khung năng lực đối với cán bộ khó có thể đạt hiệu quả cao nếu thiếu sự thống nhất, đồng bộ với các nội dung quy định pháp luật về tổ chức bộ máy.
Bên cạnh đó cần đổi mới phương thức lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp uỷ, chính quyền đồng thời tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật, kỷ cương hành chính đối với cán bộ thực hiện lãnh đạo tổ chức và hoạt động chính quyền đô thị. Phương thức lãnh đạo của Trung ương đối với lãnh đạo ở các thành phố thực hiện chính quyền đô thị hiện nay chủ yếu theo cơ chế phân quyền, xin, cho theo quy định của cơ chế đặc thù, chưa có sự chỉ đạo, lãnh đạo cụ thể, sâu sát. Đặc biệt xét cho đến hiện tại, chính quyền đô thị chưa thể hiện được vị trí, vai trò và chức năng của một mô hình đặc thù được thành lập tại các thành phố lớn. Tất cả chỉ dừng lại ở việc tinh giảm biên chế, tạo ra những mô hình chính quyền đô thị khác với cơ cấu tổ chức của chính quyền nông thôn, gọn nhẹ bộ máy hành chính,… nhưng lại chưa đạt được kết quả như mong đợi là thúc đẩy phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội đô thị. Chính vì vậy cần đổi mới phương thức lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp uỷ, chính quyền, cần sâu sát hơn trong lãnh đạo, chỉ đạo và điều hành đội ngũ cán bộ, cần có cơ chế chịu trách nhiệm, đặc biệt là người đứng đầu. Cần có chính sách thưởng, phạt rõ ràng, cụ thể bằng hành chính khi nhiệm vụ được đặt ra hoàn thành trước tiến độ hay chậm tiến độ. Ngoài ra cũng cần ban hành các quy định cụ thể khi triển khai, lãnh đạo, chỉ đạo công việc chậm trễ, ảnh hưởng đến cả một “dây chuyền” công việc đằng sau.
Để công tác kiểm tra, giám sát được thực hiện công khai, minh bạch, khách quan, cần xây dựng đồng bộ, hệ thống các văn bản của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Đây là căn cứ xác định hoạt động của các chức danh quyền lực trong Đảng, nhằm bảo đảm sự công bằng đối với tất cả các tổ chức đảng, đảng viên. Rà soát, bổ sung, sửa đổi kịp thời các luật, văn bản dưới luật và các quy định không còn phù hợp; các nội dung chồng chéo.
Thứ ba, đổi mới cơ chế quản lý đô thị: 
Như đã khẳng định trước đó, hai yếu tố quan trọng nhất quyết định sự hiệu quả trong tổ chức chính quyền đô thị chính là thể chế và con người. Con người là đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lí, triển khai và thực thi chính sách vào thực tiễn. Có một đội ngũ cán bộ tốt thì chính sách mới hoàn thành tốt, có kết quả tốt. Nếu nói cán bộ như là một “dây chuyền của bộ máy”, thì hệ thống thể chế chính là chất xúc tác, bôi trơn làm cho cỗ máy đó vận hành một cách dễ dàng, nhanh chóng và có hiệu quả. Nếu không có một hệ thống thể chế đồng bộ, khả thi, kịp thời, dân chủ và phù hợp thì dây chuyền ấy không thể hoạt động một cách trơn tru được. Thể chế không phù hợp, thù đội ngũ cán bộ có tốt, có giỏi đến đây cũng không thể nào vận hành được cả một mô hình chính quyền đồ sộ như vậy. Hiện nay thể chế, chính sách về chính quyền đô thị chưa hoàn thiện, chủ yếu được quy định bởi Hiến pháp 2013 và Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2015, tuy nhiên chưa cụ thể cho các loại mô hình của chính quyền đô thị, chưa tách bạch rõ ràng về chức năng, nhiệm vụ quyền hạn giữa các dạng chính quyền đô thị cụ thể. Mà đi vào thực tiên chủ yếu áp dụng các chính sách đặc thù như Nghị quyết 98, Nghị quyết 131, Nghị quyết 97 của Quốc hội… cho mỗi đô thị khác nhau sẽ áp dụng một Nghị quyết đặc thù khác nhau, điều này gây nên nhiều bất cập và khó khăn cho đội ngũ cán bộ lãnh đạo khi trực tiếp lãnh đạo, vì Nghị quyết quy định chưa đầy đủ, khi thực hiện trong thực tiễn chủ yếu thực hiện theo cơ chế xin, cho. Vì vậy hoàn thiện thể chế, chính sách về chính quyền đô thị, cụ thể cần ban hành Luật Tổ chức chính quyền đô thị là vô cùng cấp bách hiện nay, đặc biệt khi Quốc hội vừa thông qua Nghị quyết đặc thù về tổ chức chính quyền đô thị cho thành phố Hải Phòng, điều này sẽ gây tình trạng giải quyết vấn đề trước mắt mà không thể giải quyết triệt để vấn đề. Nếu ban hành Luật Tổ chức chính quyền đô thị sẽ giải quyết được các vấn đề nói trên một cách triệt để khi có một thể chế quy định chung cho vị trí, chức năng, cơ cấu tổ chức và hoạt động của chính quyền đô thị hiện nay.
Hiện nay, vai trò giám sát của nhân dân là vô cùng quan trọng và cần thiết, vì vậy cần tăng cường sự tham gia của người dân vào quá trình quản lý đô thị, trực tiếp hỏi ý kiến nhân dân khi chính quyền thấy cần thiết về một vấn đề quan trọng. Bên cạnh đó khi uỷ ban nhân dân hay các phòng ban trực thuộc tổ chức họp về một vấn đề quan trọng của đô thị, nên mời nhân dân tham dự để cho ý kiến một cách dân chủ và minh mạch nhất. Việc trưng cầu ý dân trên các địa bàn đô thị cũng nên được quyết định bởi Chủ tịch Hội đồng nhân dân thành phố đó, chứ không phải là Quốc hội như hiện nay. 
Công tác tổ chức cán bộ trong điều kiện tổ chức chính quyền đô thị ở Việt Nam hiện nay là một nhiệm vụ hết sức quan trọng. Để đạt được mục tiêu xây dựng đội ngũ cán bộ đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, cần có sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị và sự đồng thuận của toàn xã hội.


ThS. BÙI PHƯƠNG THẢO
ThS. NGUYỄN ĐỨC ANH
Học viện Chính trị khu vực II

 

Link nội dung: https://chinhtrivaphattrien.vn/doi-moi-cong-tac-can-bo-dap-ung-yeu-cau-to-chuc-chinh-quyen-do-thi-o-viet-nam-hien-nay-a9008.html