Đảng bộ tỉnh Bến Tre đã lãnh đạo triển khai quán triệt đầy đủ, nghiêm túc nội dung Nghị quyết số 04-NQ/TW khóa XII cho đảng viên và nhân dân trên địa bàn tỉnh, qua đó nhận diện được những biểu hiện suy thoái về đạo đức, lối sống và nhận thức sâu sắc về mục tiêu, yêu cầu cần phải đấu tranh ngăn chặn. Trong các buổi học tập nghị quyết, đội ngũ đảng viên nắm vững, nhận biết các biểu hiện suy thoái về đạo đức, lối sống; chọn từ 1 đến 2 đảng viên để tiến hành kiểm điểm, tập thể góp ý, qua đó biểu dương đảng viên rèn luyện tốt và định hướng giải pháp cho đảng viên còn tồn tại hạn chế, khuyết điểm, có biểu hiện suy thoái. Qua đó, nhận thức của đảng viên về biểu hiện suy thoái ngày càng rõ ràng; ý thức trong việc học tập chính trị, học tập chủ trương, nghị quyết của Đảng ngày càng nâng cao, mỗi đảng viên đều tin tưởng và kiên định lập trường tư tưởng, chấp hành tốt mọi chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, chấp hành tốt kỷ cương, kỷ luật; thể hiện trách nhiệm cao trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao.
Chương trình hành động số 21-CTr/TU, ngày 27/02/2017 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ phân công rõ trách nhiệm hướng dẫn thực hiện các nội dung trong công tác đấu tranh, ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về đạo đức, lối sống. Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy hướng dẫn, theo dõi việc thông tin, tuyên truyền, phổ biến Nghị quyết số 04-NQ/TW, ngày 30/10/2016 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII và Chương trình hành động số 21-CTr/TU. Ngoài việc học tập về đường lối, nghị quyết, các cấp ủy còn coi trọng giáo dục đạo đức, lối sống của người đảng viên; việc học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, thể hiện trong chức trách, nhiệm vụ được giao. Hằng năm, 100% cấp ủy các cấp xây dựng kế hoạch và đăng ký nội dung học tập gửi về Ban Thường vụ Tỉnh ủy1.
Triển khai thực hiện phương châm Nghị quyết của Đảng bộ tỉnh: “Dân chủ, kỷ cương, đoàn kết, năng động, đổi mới”, “trên trước, dưới sau”, “trong trước, ngoài sau” rộng khắp trong nội bộ và nhân dân, thời gian qua, việc phát huy dân chủ nội bộ, huy động sức mạnh tập thể trong thực hiện nhiệm vụ chính trị của từng cơ quan, đơn vị đã có sự chuyển biến khá tốt; đa số cán bộ, đảng viên chấp hành tốt kỷ luật, kỷ cương trong công tác, sinh hoạt chi bộ; thể hiện trách nhiệm nêu gương trong học tập, nghiên cứu các chủ trương, nghị quyết của Đảng, rèn luyện về đạo đức, lối sống với những việc làm tích cực, có hiệu quả. Các cấp ủy tăng cường công tác nắm tình hình tư tưởng nội bộ và dư luận xã hội để kịp thời nắm bắt những biểu hiện lệch lạc, nhất là về nhận thức các chủ trương của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước, chủ trương của cấp ủy, chính quyền địa phương để kịp thời chấn chỉnh và định hướng tư tưởng. Thường xuyên kiểm tra, giám sát việc thực hiện nhiệm vụ và rèn luyện đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên, kịp thời phát hiện và xử lý các trường hợp vi phạm. Trong nửa nhiệm kỳ 2020 - 2025, cấp ủy các cấp đã kiểm tra 1.393 tổ chức đảng và 19.246 đảng viên, trong đó có 4.959 đồng chí là cấp ủy viên các cấp. Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã thành lập 9 đoàn kiểm tra, 8 đoàn giám sát do đồng chí Bí thư Tỉnh ủy, các Phó Bí thư Tỉnh ủy, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy làm trưởng đoàn, kiểm tra 34 tổ chức đảng và 34 đảng viên, giám sát 28 tổ chức đảng và 28 đảng viên2.
Tuy nhiên, việc ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về đạo đức, lối sống của đảng viên trên địa bàn thời gian qua vẫn còn một số hạn chế: một số cơ quan, đơn vị, địa phương chưa triển khai các giải pháp xây dựng, giữ gìn đoàn kết nội bộ; còn manh nha tình trạng đoàn kết xuôi chiều, dân chủ hình thức ở mức độ ít, không biểu hiện rõ ràng; còn tình trạng nể nang, né tránh, ngại va chạm, ngại đấu tranh, chưa mạnh dạn tự phê bình và phê bình đối với đồng chí, đồng nghiệp; một số cán bộ, đảng viên tu dưỡng, rèn luyện về tư tưởng chính trị, phẩm chất đạo đức, lối sống chưa tốt; chấp hành không nghiêm các quy định của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, buông bỏ công tác sinh hoạt Đảng; lười học tập, nghiên cứu các chủ trương, nghị quyết của Đảng…, việc nhắc nhở, kiểm điểm, xử lý còn chậm.
Những hạn chế nêu trên do nhiều nguyên nhân, như: một số cấp ủy, người đứng đầu chưa đầu tư đúng mức, thiếu sâu sát trong cụ thể hóa thực hiện Nghị quyết; chưa có giải pháp phù hợp, quyết liệt lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện; công tác kiểm tra, giám sát đôi lúc chưa kịp thời; một bộ phận cán bộ, đảng viên chưa nhận thức đầy đủ các chủ trương, nghị quyết của Đảng; ý thức, trách nhiệm chưa cao, chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn; ý thức tự giác của một số đảng viên còn thấp, chưa chú tâm rèn luyện, tu dưỡng, phấn đấu thường xuyên trong đạo đức, lối sống, trong thực hiện nhiệm vụ chính trị được giao; thiếu tự giác trong việc tuân thủ các chuẩn mực đạo đức, lối sống, dẫn đến những hành vi vi phạm; đặt lợi ích cá nhân lên trên lợi ích tập thể, dẫn đến những hành vi không phù hợp với đạo đức, lối sống của người đảng viên.
Từ thực trạng trên, để góp phần thực hiện tốt việc ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về đạo đức, lối sống của đảng viên Đảng bộ tỉnh Bến Tre, cần tiến hành một số giải pháp sau:
Một là, nâng cao nhận thức, phát huy vai trò, trách nhiệm của các cấp ủy đảng và hệ thống chính trị trong việc ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về đạo đức, lối sống của đảng viên
Trước hết, Tỉnh ủy, các huyện ủy đến các cấp ủy cơ sở phải nhận thức đầy đủ những biểu hiện, tính nghiêm trọng và nguy cơ của tình trạng suy thoái về đạo đức, lối sống đối với Đảng, Nhà nước và Nhân dân. Trên cơ sở đó, Tỉnh ủy xây dựng kế hoạch tổ chức các khóa học, các buổi thảo luận, hội thảo chuyên đề về đạo đức, lối sống. Mời các chuyên gia, nhà nghiên cứu, những người có uy tín trong xã hội để truyền đạt kiến thức, kinh nghiệm, tạo sức ảnh hưởng và sự thuyết phục. Tăng cường sự phối hợp giữa các cơ quan. Thiết lập cơ chế phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan trong hệ thống chính trị như Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể, các tổ chức xã hội trong việc tuyên truyền, giám sát và thực hiện các biện pháp ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về đạo đức, lối sống của đảng viên. Tạo điều kiện cho các cơ quan, tổ chức trao đổi thông tin, kinh nghiệm cùng giải quyết những vấn đề liên quan đến đạo đức, lối sống của đảng viên. Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội cần tuyên truyền sâu rộng về các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước liên quan đến đạo đức, lối sống, giúp đảng viên và nhân dân hiểu rõ và thực hiện đúng. Tận dụng các phương tiện truyền thông như báo chí, truyền hình, mạng xã hội, các buổi sinh hoạt cộng đồng để truyền tải thông điệp một cách hiệu quả. Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội cần phát huy vai trò giám sát hoạt động của đảng viên, kịp thời phát hiện và phản ánh các biểu hiện suy thoái về đạo đức, lối sống. Thiết lập cơ chế giám sát chặt chẽ, bảo đảm tính công khai, minh bạch và công bằng trong quá trình giám sát.
Hai là, tăng cường giáo dục lý luận chính trị, giáo dục đạo đức cách mạng cho đảng viên để ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về đạo đức, lối sống
Tiếp tục đổi mới hình thức, phương pháp giáo dục, bồi dưỡng lý luận chính trị, học tập nghị quyết, kết hợp chặt chẽ việc phổ biến, quán triệt làm rõ cơ sở lý luận, thực tiễn với vấn đề thực tiễn đang đặt ra nhằm phát huy sự tìm tòi, sáng tạo trong thảo luận, bàn bạc; chú trọng tính hiệu quả và phù hợp trong cập nhật kiến thức mới, tình hình thời sự cho đảng viên. Mặt khác, cần tăng cường việc rèn luyện, giáo dục đạo đức cách mạng, trong đó có giáo dục về đạo đức, lối sống cho đảng viên. Tổ chức các buổi học, hội thảo, sinh hoạt chuyên đề về tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, giúp đảng viên hiểu rõ và thực hiện theo tấm gương sáng của Người. Phát động các phong trào thi đua học tập và làm theo tấm gương Hồ Chí Minh trong toàn Đảng bộ, từ đó tạo động lực cho đảng viên phấn đấu và rèn luyện. Tổ chức các hoạt động thực tế như tham quan, học tập kinh nghiệm từ các mô hình tiên tiến, các gương điển hình, giúp đảng viên rút ra bài học và áp dụng vào công việc cũng như cuộc sống. Tuyên truyền và tôn vinh những tấm gương người tốt, việc tốt trong đảng viên và nhân dân, từ đó tạo động lực và cảm hứng cho đảng viên noi theo. Làm tốt công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, thông tin tuyên truyền, kịp thời nắm bắt dư luận xã hội, tư tưởng trong nội bộ và nhân dân, chọn nội dung có tính đột phá để thực hiện, tạo chuyển biến sâu sắc trong nhận thức và hành động các của các cấp ủy, các ngành, cán bộ, đảng viên và nhân dân.
Ba là, bảo đảm thực hiện nghiêm công tác tổ chức - cán bộ
Tập trung vào những vấn đề thiết thực, gắn liền với nhiệm vụ chính trị, kinh tế, xã hội của địa phương và tình hình thực tế của đơn vị. Các buổi sinh hoạt cần mang lại kiến thức mới, giúp đảng viên nắm bắt thông tin kịp thời và áp dụng vào công việc. Tăng cường thảo luận, phân tích sâu về các vấn đề nổi bật, những khó khăn, thách thức mà tổ chức đảng và địa phương đang đối mặt, từ đó đưa ra các giải pháp cụ thể. Xây dựng và hoàn thiện các quy định, chính sách về tuyển dụng, đào tạo, bổ nhiệm, luân chuyển, khen thưởng và kỷ luật cán bộ. Đưa ra các tiêu chuẩn cụ thể, rõ ràng cho từng vị trí công tác, bảo đảm tính công bằng và minh bạch trong quá trình lựa chọn và bổ nhiệm cán bộ. Xây dựng các chương trình đào tạo, bồi dưỡng cán bộ toàn diện, từ kiến thức chuyên môn, kỹ năng mềm đến đạo đức, lối sống. Thiết lập kế hoạch đào tạo cá nhân hóa, dựa trên nhu cầu, năng lực và vị trí công tác của từng cán bộ.
Bốn là, coi trọng công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật đảng, xử lý nghiêm đối với đảng viên vi phạm
Xây dựng hệ thống kiểm tra, giám sát toàn diện. Thiết lập quy trình kiểm tra định kỳ và đột xuất để theo dõi, giám sát hoạt động của các tổ chức đảng và đảng viên, bảo đảm tuân thủ các quy định, điều lệ của Đảng. Sử dụng các công cụ và phương pháp hiện đại như công nghệ thông tin, hệ thống báo cáo định kỳ, đồng thời tiến hành khảo sát để giám sát hiệu quả hoạt động của đảng viên. Thực hiện nghiêm kỷ luật đảng. Áp dụng kỷ luật công bằng, nghiêm minh. Thực hiện công khai các quy định kỷ luật, bảo đảm mọi đảng viên đều nắm rõ và chấp hành nghiêm chỉnh. Thiết lập quy trình xử lý vi phạm nghiêm ngặt, từ việc phát hiện, điều tra, xử lý đến công khai kết quả, bảo đảm tính minh bạch và công bằng, hình thức kỷ luật phải tương xứng với mức độ vi phạm, nhằm răn đe và giáo dục đảng viên.
Năm là, phát huy vai trò của nhân dân và các tổ chức chính trị - xã hội trong ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về đạo đức, lối sống của đảng viên
Nhân dân có thể thực hiện vai trò giám sát, phản ánh những hành vi không đúng mực của đảng viên thông qua các kênh chính thức và không chính thức. Đồng thời, có thể đóng góp ý kiến, đề xuất các giải pháp cải thiện đạo đức, lối sống của đảng viên tại các buổi họp, diễn đàn công khai, hoặc qua các cuộc điều tra, khảo sát ý kiến. Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội: Đoàn Thanh niên, Hội Phụ nữ, Hội Nông dân, Hội Cựu chiến binh, Công đoàn tham gia vào công tác giám sát, kiểm tra hoạt động của đảng viên. Các tổ chức tiến hành tổ chức các hoạt động tuyên truyền, giáo dục về đạo đức, lối sống cho đảng viên và nhân dân. Các tổ chức chính trị - xã hội thực hiện vai trò phản biện xã hội, đề xuất các chính sách, biện pháp cải thiện đạo đức, lối sống của đảng viên. Tổ chức các cuộc điều tra, khảo sát ý kiến nhân dân về đạo đức, lối sống của đảng viên, từ đó có cơ sở để điều chỉnh, cải thiện. Lắng nghe ý kiến phản hồi từ nhân dân và các tổ chức chính trị - xã hội về hiệu quả của các giải pháp đã thực hiện.
Sáu là, đổi mới cách thức ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về đạo đức, lối sống của đảng viên
Đổi mới trong việc đánh giá hiện trạng và nguyên nhân, trong đó, đánh giá mức độ và tình hình suy thoái về đạo đức, lối sống của đảng viên trong Đảng bộ tỉnh Bến Tre thông qua các báo cáo, khảo sát và ý kiến phản hồi từ cơ sở. Xác định rõ nguyên nhân của tình trạng suy thoái, có thể do yếu tố nội tại (thiếu kỷ luật, trách nhiệm) hay yếu tố ngoại tại (ảnh hưởng tiêu cực từ xã hội, môi trường công việc không lành mạnh).
Bảy là, vận dụng linh hoạt, sáng tạo các nghị quyết, chỉ thị, kết luận, hướng dẫn của Trung ương, Tỉnh ủy ban hành các văn bản nhằm tạo ra cơ chế chính sách phù hợp trong ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về đạo đức, lối sống của đảng viên ở Đảng bộ tỉnh Bến Tre
Tìm hiểu và nắm vững các nghị quyết, chỉ thị, kết luận của Trung ương có liên quan đến việc ngăn chặn sự suy thoái về đạo đức, lối sống của đảng viên. Chọn ra những nội dung phù hợp nhất từ các văn bản này để áp dụng vào tình hình cụ thể của tỉnh Bến Tre. Trên cơ sở các nghị quyết, chỉ thị, kết luận của Trung ương và tình hình cụ thể của tỉnh, Tỉnh ủy cần đưa ra các hướng dẫn cụ thể để các đơn vị trực thuộc thực hiện. Bảo đảm sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan, ban, ngành trong tỉnh để hỗ trợ và giám sát việc thực hiện các hướng dẫn này.
Trong bối cảnh hiện nay, việc ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về đạo đức, lối sống của đảng viên ở Đảng bộ tỉnh Bến Tre là nhiệm vụ cấp thiết và quan trọng. Việc ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về đạo đức, lối sống của đảng viên không chỉ là trách nhiệm của các cấp ủy, mà còn là trách nhiệm của từng đảng viên. Mỗi đảng viên cần tự giác rèn luyện, nâng cao đạo đức, lối sống, gương mẫu trong công việc và cuộc sống hằng ngày. Sự đoàn kết, nhất trí và quyết tâm của toàn Đảng bộ sẽ là yếu tố then chốt để đạt được mục tiêu này.
1. Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Bến Tre: Báo cáo số 391-BC/TU, ngày 19/4/2023 về sơ kết hai năm thực hiện Kết luận số 01-KL/TW của Bộ Chính trị khóa XIII về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.
2. Kết luận số 567-KL/TU, ngày 27/5/2023 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Bến Tre khóa XI tại Hội nghị sơ kết nửa nhiệm kỳ thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XI, nhiệm kỳ 2020 - 2025.
TRẦN NGUYỄN QUANG HUY
Học viên Cao học Xây dựng Đảng và Chính quyền nhà nước K28.2A